Cách đây ít ngày, tôi chở con gái đi học đàn piano ở Hà Đông, đến đoạn đường Quang Trung, bất ngờ có một con chó từ đâu lao sang đường không có ai quản lý. Lúc đó trời tối, trên đường quốc lộ có rất nhiều xe máy, ôtô đi lại. Tôi đã phải phanh gấp để dừng lại, rất may là chưa đâm phải con chó đó, nhưng trong lòng thực sự ám ảnh.
Cách đây 20 năm, tôi cũng từng rơi vào hoàn cảnh tương tự khi đang đi xe máy trên đường thì bất ngờ có một con chó lao ra đường ngay trước mũi xe. Lúc đó, tôi buộc phải phanh xe gấp nhưng vẫn đâm vào con chó và bị ngã ra đường, chân tay, mặt mũi bị chảy máu đầm đìa. Sau vụ tai nạn, tôi phải nghỉ làm ở nhà dưỡng thương một tuần liền.
Tối hôm đó, rất may là tôi lái xe rất chậm chỉ 25 km/h và phanh kịp nên không bị tai nạn nghiêm trọng. Tôi phải dừng lại một lúc cho bình tâm, hết sợ mới dám chở con đi học tiếp. Tôi quan sát một lúc nhưng không thấy có người nào chạy theo giữ con chó kia lại, cứ để nó ngang nhiên lao sang bên kia đường rồi chạy đi những đâu mất. Tôi cũng không biết chủ chó là ai để mà góp ý với họ, cũng không thể bỏ con, bỏ xe ở giữa đường để chạy theo con vật đó.
Có thể nói, ý thức của một số người dân khi nuôi chó, mèo ở ta vẫn còn rất kém chưa biết vì cái chung. Trong lòng tôi thực sự rất khó chịu vì ngay giữa thủ đô văn minh mà vẫn gặp phải những cảnh tượng không đẹp, gây nguy hiểm như vậy.
Với sự phát triển của xã hội, nhu cầu nuôi thú cưng của người dân ngày một nhiều, đồng thời nhiều người cũng yêu thương, cưng chiều vật nuôi không kém con người. Tuy nhiên, một bộ phận người nuôi có ý thức kém, nhân danh việc "yêu thương động vật" để vi phạm pháp luật. Nhiều người nuôi chó, mèo không rọ mõm, thả rông ngoài đường, nhưng khi bị phản ứng lại thản nhiên lý luận "nó không cắn đâu".
Nhan nhản những trường hợp vật nuôi đi lang thang trong khu dân cư, phóng uế bừa bãi, cào bới rác, kêu gào, gây mất vệ sinh, ồn ào, giảm sút chất lượng sống của người dân, nhưng chủ nuôi vẫn "phớt lờ" những bức xúc.
Có những người nuôi thú cưng và yêu thương một cách rất "bản năng", thiếu kiến thức về chăm sóc và nuôi dưỡng động vật. Họ không hiểu rõ về nhu cầu cơ bản của động vật, như dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, và môi trường sống, không biết cách cung cấp cho động vật những điều kiện sống tốt nhất và không nhận ra rằng việc nuôi dưỡng một con vật cần sự cam kết và trách nhiệm dài hạn.
>> Dắt chó phóng uế cửa nhà người khác rồi nói 'về thôi con trai'
Căn cứ Thông tư 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn, chủ vật nuôi phải đăng ký việc nuôi chó với Ủy ban nhân dân cấp xã tại các đô thị, nơi đông dân cư; xích, nhốt hoặc giữ chó trong khuôn viên gia đình; bảo đảm vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng xấu tới người xung quanh.
Khi đưa chó ra nơi công cộng, chủ nuôi phải bảo đảm an toàn cho người xung quanh bằng cách đeo rọ mõm cho chó hoặc xích giữ chó và có người dắt; nuôi chó tập trung phải bảo đảm điều kiện vệ sinh thú y, không gây ồn ào, ảnh hưởng xấu tới những người xung quanh; chấp hành tiêm vắc-xin phòng bệnh dại cho chó, mèo theo quy định; chịu mọi chi phí trong trường hợp có chó thả rông bị bắt giữ, kể cả chi phí cho việc nuôi dưỡng và tiêu hủy chó. Trường hợp chó, mèo cắn, cào người thì chủ vật nuôi phải bồi thường vật chất cho người bị hại theo quy định của pháp luật.
Trường hợp có hành vi thả rông chó ở khu dân cư hoặc dắt chó đi cùng mà không có dây xích, không có rọ mõm (đối với con dữ), theo quy định tại Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ, người nuôi chó có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng. Nếu để chó gây thương tích, thiệt hại tài sản cho người khác thì bị xử phạt từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng và phải bồi thường toàn bộ thiệt hại do vật nuôi của mình gây ra.
Điều 66 Luật Chăn nuôi 2018 (có hiệu lực từ 1/1/2020) yêu cầu "chủ nuôi chó, mèo phải có biện pháp bảo đảm an toàn cho người và vật nuôi khác, giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo đảm điều kiện vệ sinh thú y".
Điều đó có nghĩa là pháp luật đã quy định rất cụ thể nhưng ý thức của một số người dân vẫn còn rất kém. Chuyện người nuôi thú cưng không tuân thủ quy định của pháp luật vẫn diễn ra rất phổ biến, khiến nhiều người xung quanh phải gánh hậu quả vì tình yêu thương ấy.
Thi thoảng, tôi vẫn chứng kiến cảnh chó được thả rông ra đường quốc lộ, lao ra giữa đường không có chủ quản lý. Việc người dân thả rông chó gây mất vệ sinh ngõ xóm, đường phố, gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông hoặc là nguyên nhân gây tai nạn giao thông là vi phạm quy định pháp luật và gây ảnh hưởng người khác.
Chó, mèo có thể là những thành viên trong các gia đình. Với trẻ nhỏ, thú cưng có thể là bạn bè thân thiết. Còn đối với người già, chó, mèo còn là nguồn vui. Nhu cầu nuôi thú cưng là rất chính đáng, nhưng ở đô thị, rất cần người chủ phải ý thức hơn nữa để không làm ảnh hưởng đến những người xung quanh.
Chúng ta cần hiểu rằng, không phải ai cũng có trách nhiệm yêu thương, chiều chuộng vật nuôi như mình. Đôi khi, sở thích, thú vui của người này nhưng không đi kèm với ý thức tuân thủ quy định pháp luật, lại trở thành sự phiền toái, khổ sở, bức xúc cho những người khác.
Việc nuôi vật nuôi không chỉ đòi hỏi ở người nuôi ý thức trách nhiệm xã hội, mà trên hết là tinh thần tuân thủ pháp luật. Đây là điều kiện cơ bản, tối cần thiết của mỗi một người khi bắt đầu hành trình nuôi thú cưng. Thiếu đi ý thức và sự tuân thủ pháp luật, mọi yêu thương đều chỉ là hình thức và mọi điều nhân danh tình yêu động vật chẳng qua cũng chỉ cách che lấp đi sự thiếu văn minh của bản thân mà thôi.
Trong thời gian tới, rất cần sự vào cuộc của chính quyền, sự giám sát của lực lượng chức năng cũng như chính những người dân khi chứng kiến sự việc tương tự. Có như thế, môi trường đô thị mới được đảm bảo xanh, sạch, đẹp và việc thực hiện Quy tắc ứng xử nơi công cộng mới đi vào thực chất.
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.
- 'Đấu trí' với hàng xóm nuôi chó
- 'Khu phố văn hóa tràn ngập chất thải chó, mèo'
- Thói quen nuôi chó 'kinh dị' của nhiều người Việt
- Những người 'chiều chiều dắt chó cưng ra công viên phóng uế'
- Rọ mõm, dây xích xa xỉ với nhiều người 'yêu chó'
- Hàng xóm nuôi chó bắt tôi chịu khổ