Thưởng Tết ở Việt là lệ không phải là luật, vì vậy doanh nghiệp có quyền không thưởng Tết cho nhân viên. Cái gọi là lương tháng thứ 13 thực chất là lương hàng tháng bị giữ lại một khoản nho nhỏ (khoản giữ lại này thuộc về vượt định mức doanh thu không điều chỉnh kịp vào quỹ lương), cuối năm gộp lại chi trả cho nhân viên có tiền tiêu xài dịp Tết mà thôi (tiền đó vẫn là tiền lương của nhân viên không trích ra từ bất kỳ khoản lợi nhuận nào).
Thưởng ngoài lương được trích từ lợi nhuận sau thuế mà lợi nhuận ấy không có làm sao thưởng? Kinh doanh có lời có lỗ mà cuối năm tổng kết lại lỗ nhiều hơn lời hoặc lời ít làm sao thưởng Tết?
Tất nhiên cũng có không ít doanh nghiệp làm hai sổ sách kế toán, sổ thật để báo cáo thuế, sổ giả để đối phó người lao động. Sổ thật lời ngập mặt còn sổ giả báo lỗ sặc máu. Cổ tức của các cổ đông mỗi năm mỗi tăng mà lương nhân viên vẫn bình chân như vại. Giám đốc muốn tăng lương thưởng cho nhân viên (bao gồm cả chính mình trong đó) nhưng ông chủ không muốn thì biết làm thế nào.
Ông chủ tốt với nhân viên thường là những chủ doanh nghiệp nho nhỏ (lời lỗ bao nhiêu nhân viên có thể tính nhẩm ra được) còn khi doanh nghiệp bắt đầu to to thì...
Làm công ty to nhưng lương chả hơn gì công ty nhỏ trừ phi bạn "bon chen" lên được chức to. Rành rành là lời ngập mặt ra đấy thì công ty lại đăng thông báo tuyển dụng thêm lao động (lỗ thì sa thải bớt lao động), tăng lương thưởng vẫn chỉ là chuyện trong mơ.
>> Cuối năm mất việc, mất thưởng Tết khiến tôi trầm cảm
Lương thưởng như vậy nên chả có mấy doanh nghiệp Việt Nam "lớn" nổi. Trả lương cao cho nhân viên cũ đồng thời gia tăng cường độ lao động sẽ làm cho nhân viên cũ nhanh chóng "chuyên nghiệp hóa" nếu theo kịp cường độ lao động này.
Từ đây những nhân viên cũ này sẽ trở thành nòng cốt khi phát triển doanh nghiệp – chỉ phải tuyển dụng nhân viên cấp thấp kém kinh nghiệm hoặc mới tốt nghiệp.
Trả lương bằng cái thủ đoạn tuyển dụng hoặc sa thải nhân viên tùy theo lời lỗ ở trên thì khi mở rộng công ty lại chả đòi hỏi tuyển dụng nào là "phải có kinh nghiệm làm việc tối thiểu x năm", nào là "phải có bằng nọ chứng chỉ kia", nào là "phải có quan hệ tay trong tay ngoài"... đủ thứ điều kiện làm khó người ứng tuyển. Chỉ cần nhìn thông báo tuyển dụng bạn có thể đoán ra được lương thưởng của mình nếu may mắn (hoặc xui xẻo) ....trúng tuyển.
>> Chia sẻ bài viết của bạn tại đây.
Lâm