Truyền hình nhà nước Nga những ngày qua chủ yếu đề cập đến chủ đề như kỳ vọng của các vận động viên tại Olympic Bắc Kinh, hay số ca Omicron trong nước đang gia tăng. Cuộc khủng hoảng biên giới với Ukraine, vốn được truyền thông phương Tây đưa tin rầm rộ, lại hiếm khi xuất hiện.
"Vào thời điểm này, chẳng có cảm giác gì là kẻ thù đang ở trước cửa và chúng tôi sắp có chiến tranh. Những điều đó không diễn ra", một nhà phân tích truyền thông Nga giấu tên nói với Reuters.
Trong các bản tin về Ukraine, truyền thông nhà nước Nga đều khắc họa một phương Tây "hoảng loạn" đang tìm cách gia tăng căng thẳng, với hình ảnh Mỹ tăng quân tới khu vực và bơm vũ khí cho Ukraine. Hình ảnh chủ đạo trong các bản tin này là binh sĩ cùng xe tăng, hàng rào dây thép gai và lính bắn tỉa đang nhắm mục tiêu, nhưng đó không phải quân đội Nga, mà là Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Đây là cách truyền thông Nga đưa tin về cuộc khủng hoảng Ukraine, ở đó NATO đang theo đuổi một kế hoạch đã thực hiện suốt nhiều năm qua: Bao vây nước Nga nhằm hạ bệ Tổng thống Vladimir Putin và giành quyền kiểm soát các nguồn tài nguyên dầu mỏ, khí đốt của nước này.
"Phương Tây đã tự vẽ ra mối đe dọa từ Nga. Người Mỹ đã tự hù dọa mình về một cuộc xâm lược của Nga suốt nhiều tháng qua", người dẫn chương trình tin tức Vesti nói với khán giả.
Một binh sĩ huấn luyện bắn súng máy trên xe tăng tại thao trường ở Rostov ngày 14/12/2021. Ảnh: Reuters.
Trong hầu hết chương trình phát thanh và giao lưu trên truyền hình Nga, Ukraine được mô tả là một quốc gia thất bại và hoàn toàn nằm dưới quyền kiểm soát của Mỹ, còn châu Âu là một tập hợp yếu ớt và chia rẽ, luôn sẵn sàng nhận lệnh từ Washington. Truyền thông Nga cũng cho rằng nội bộ Mỹ đang suy yếu và đối diện nguy cơ chia rẽ do bất đồng chính trị và bất ổn sắc tộc.
Giới quan sát đánh giá, bằng cách làm này, truyền thông Nga đang muốn làm gia tăng cảm giác bất an, đề phòng Mỹ trong công chúng. Điều đó cũng củng cố quan điểm của Điện Kremlin rằng phương Tây, chứ không phải Nga, mới là bên đe dọa hòa bình, ổn định khu vực.
Chương trình tin tức chính trị hàng đầu của Nga mang tên "Vesti Nedeli" (Tin tức trong tuần) mở đầu bằng lời khẳng định chắc nịch từ người dẫn Dmitry Kiselyov rằng: "Thay vì trả lời những sáng kiến hòa bình mà Điện Kremlin đưa ra, phương Tây đang tìm cách chôn vùi chúng ta bằng những lời buộc tội và các mối đe dọa mới".
Bất kỳ dấu hiệu bất đồng nào giữa châu Âu và Mỹ hoặc NATO đều được đưa tin rộng rãi ở Nga, và một trong những câu chuyện gây chú ý nhất trên chương trình của Kiselyov là bình luận từ một tư lệnh hải quân Đức rằng Tổng thống Putin "đáng được tôn trọng".
Các tuyên bố từ chính phủ Mỹ thường xuyên bị quan chức Bộ Thông tin Nga bác bỏ, trong khi Dmitry Peskov, phát ngôn viên của Tổng thống Putin, cáo buộc Washington đang trong tình trạng "cuồng loạn thông tin", "dối trá" và "giả mạo".
Các bản đồ trên truyền hình nhà nước Nga cho thấy Belarus, đồng minh của Nga, đang bị các lực lượng NATO bao vây, hình ảnh khá tương đồng với những bản đồ do truyền thông phương Tây đăng tải cho thấy Ukraine bị quân đội Nga bao vây ba mặt.
Các cáo buộc từ phương Tây rằng Nga điều quân đến biên giới nhằm chuẩn bị cho kế hoạch xâm lược Ukraine bị truyền thông nước này gọi là "hội chứng sợ Nga" của "người Anglo-Saxon".
Điện Kremlin khẳng định Nga không phải là bên làm leo thang căng thẳng, mà là NATO.
Truyền hình Nga đã phát sóng và dịch lại bình luận chống NATO và phản đối Tổng thống Mỹ Joe Biden của chuyên gia Tucker Carlson từ kênh Fox News. "Anh ấy (Carlson) phải có mặt trong chương trình của bạn!", khách mời trong một buổi tọa đàm trên truyền hình của Nga nói với người dẫn.
Một cuộc thăm dò hồi tháng 12 của Trung tâm Levada, một tổ chức nghiên cứu xã hội học và thăm dò ý kiến phi chính phủ, cho thấy 50% số người Nga được hỏi cho rằng Mỹ và NATO là bên gây ra khủng hoảng ở khu vực, trong khi chỉ 3-4% đổ lỗi cho Nga.
Cuộc thăm dò cũng cho thấy hơn một nửa người dân Nga tin rằng cuộc khủng hoảng ở Ukraine sẽ không leo thang thành chiến tranh, nhưng hơn 1/3 (39%) nói rằng họ nghĩ chiến tranh là "không thể tránh khỏi" hoặc "rất có thể xảy ra". 1/4 số người được hỏi cho biết họ nghĩ Nga và NATO có khả năng bùng nổ chiến tranh.
Trong cuộc khảo sát khác của Trung tâm Levada cũng từ tháng 12, 56% số người được hỏi đánh giá quan hệ giữa Nga và NATO đã xấu đi nghiêm trọng, mức cao nhất kể từ khi xung đột ở miền đông Ukraine nổ ra hồi năm 2014, và hơn một nửa số người được hỏi nói họ lo lắng sẽ có một cuộc thế chiến mới.
Nhiều người Nga nghĩ họ đang bị phương Tây kéo vào một cuộc chiến tranh, theo khảo sát của Riddle, tạp chí trực tuyến về các vấn đề liên quan đến Nga.
"Nga sẽ phải đáp trả. Chúng tôi đang bị chèn ép từ mọi phía. Họ đang cắn xé chúng tôi. Chúng tôi phải làm gì? Chịu thua ư?", một người trả lời khảo sát của Riddle, nói.
Vũ Hoàng (Theo CNN)