Khối không khí lạnh khổng lồ ở Bắc Cực đang bao phủ phần lớn các bang của Mỹ và lấn sâu xuống phía nam, khiến các khu vực vốn có khí hậu ôn hòa ở đây hứng chịu đợt giá lạnh kỷ lục trong hàng chục năm qua. Nhiệt độ xuống thấp khiến nhu cầu sưởi ấm của người dân tăng đột biến, gây ra tình trạng quá tải của hệ thống điện, dẫn đến các sự cố mất điện diện rộng.
Ở Texas, 3 triệu hộ gia đình bị mất điện hôm 17/2. Sau nỗ lực khắc phục của các công ty cấp điện, hầu hết các khu vực đã được cấp điện trở lại, nhưng vẫn còn khoảng 325.000 ngôi nhà chưa có điện. Giới chức bang cho biết vẫn có khả năng cắt điện luân phiên để giảm tải cho mạng lưới.
Đợt giá lạnh bất thường cũng cắt nguồn điện của hơn 320.000 hộ dân ở bang Louisiana, Mississippi và Alabama. Khoảng 70.000 vụ mất điện cũng xảy ra tại miền đông bang Kentucky, trong khi gần 67.000 gia đình không có điện ở Tây Virginia.
Bang Oregon cũng ghi nhận hơn 100.000 hộ bị mất điện vào ngày 18/2. Giám đốc công ty điện lực Portland General Electric cho biết năng lượng có thể được khôi phục cho khoảng 90% trong số này trong ngày hôm nay.
Người dân xếp hàng tại một điểm cấp nước ở Houston hôm 18/2. Ảnh: AP.
Điện bị cắt giữa trời lạnh giá, buộc nhiều hộ gia đình phải sử dụng các loại máy sưởi dùng gas, dẫn đến những tai nạn thương tâm khiến gần 50 người thiệt mạng. Một gia đình ở Houston, Texas, tử vong vì nhiễm độc khí CO khi để xe nổ máy trong garage kín. Một người phụ nữ và ba đứa cháu thiệt mạng trong đám cháy dường như bắt nguồn từ lò sưởi trong nhà.
Các công ty điện từ bang Minnesota đến Texas phải áp dụng cắt điện luân phiên, đồng thời kêu gọi khách hàng tiết kiệm điện để giảm tải cho hệ thống. Thống đốc Texas Greg Abbott cảnh báo người dân "vẫn chưa thoát khỏi nguy hiểm" do nhiệt độ vẫn ở mức thấp, trong khi khu vực trung nam bang đang bị đe dọa bởi một trận bão lớn và gián đoạn nguồn cung cấp lương thực.
Điện đã được cấp lại cho nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp ở các bang miền nam nước Mỹ hôm 18/2, nhưng khủng hoảng dường như sẽ còn kéo dài khi nhiều người không có nước sạch để uống.
Nhiệt độ thấp khiến hệ thống đường ống cấp nước sạch của bang Texas đóng băng và liên tục vỡ do áp suất cao, gây ra thảm cảnh mất điện, ngập nước trong nhiều ngôi nhà. Để tránh bị đóng băng đường ống, các hộ gia đình phải mở vòi nước nhỏ giọt liên tục, nhưng điều này lại khiến nguồn cung nước sụt giảm nghiêm trọng.
Áp lực nước tụt giảm do nhiều ống dẫn bị đóng băng và vỡ, bên cạnh đó là nhiều người dân mở vòi nước liên tục nhằm ngăn chúng đông cứng, theo Toby Baker, giám đốc Ủy ban Chất lượng Môi trường Texas (TCEQ). Thống đốc Abbott kêu gọi người dân khóa vòi nước trong nhà để ngăn tình trạng vỡ ống và bảo đảm áp lực nước cho toàn mạng lưới.
Nguồn cung nước sạch xuống thấp đến mức giới chức Texas yêu cầu 7 triệu người, tương đương một phần tư dân số bang đông dân nhất Mỹ, phải đun sôi nước trước khi uống, do nước tại vòi không còn đảm bảo an toàn để uống trực tiếp.
Nước đóng chai được phân phát cho người dân Houston hôm 18/2. Ảnh: AP.
Một số bệnh viện tại thành phố Austin cũng bị mất điện và nước, buộc phải chuyển bệnh nhân tới nơi khác. "Không bệnh viện nào có khả năng tiếp nhận lượng lớn bệnh nhân vì mất nước, cúp điện là vấn đề khắp toàn bang", David Huffstutler, giám đốc điều hành trung tâm y tế St. David's ở Nam Austin, cho hay.
Hai bệnh viện cộng đồng ở Houston bị mất nước, buộc họ hủy các cuộc phẫu thuật không khẩn cấp cho đến cuối tuần. "Các phòng cấp cứu đang chật cứng vì bệnh nhân không thể tự điều trị tại nhà do mất điện", Gale Smith, phát ngôn viên một trong các bệnh viện, cho hay.
Giai đoạn tiếp theo trong kế hoạch ứng phó thảm họa của Texas sẽ là kiểm tra mẫu nước từ những hệ thống ngừng hoạt động do giá lạnh. Hơn 1.000 hệ thống cấp nước công cộng, cùng 177 trong số 254 hạt ở bang này, đã cáo cáo tình trạng gián đoạn hoạt động do thời tiết, ảnh hưởng tới hơn 14 triệu người, theo báo cáo của TCEQ.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở thành phố New Orleans và Shreveport ở bang Louisiana. Xe cứu hỏa được huy động để cấp nước cho bệnh viện, trong khi bệnh nhân và nhân viên y tế sử dụng nước đóng chai. Cơ sở bơm nước sạch của New Orleans đang phải dùng máy phát dự phòng để vận hành cho đến khi lưới điện được phục hồi.
Gần như toàn bộ 150.000 cư dân ở thành phố Jackson, bang Mississippi, cũng không có nước vào tối 18/2. Thị trưởng Antar Lumumba cho biết nước đang được bơm vào các bể chứa của thành phố, nhưng giới chức thiếu hóa chất làm sạch. "Chúng tôi đang đối mặt với thử thách đặc biệt khó khăn", ông nói.
Một điểm cấp nước tại Houston hôm 18/2. Ảnh: AP.
85 cư dân cao tuổi ở một chung cư tại thành phố Jackson không có nước từ đầu tuần, một số người đã phải múc tuyết và đun chảy thành nước chỉ để dội bồn cầu.
6 người đã chết do thời tiết giá lạnh ở thành phố Abilene, phía tây Texas, trong đó một người được tìm thấy trong ngôi nhà lạnh giá và một người tử vong ở trung tâm y tế vì không có nước. Một cư dân 69 tuổi ở Arkansas thiệt mạng khi ngã xuống hồ đóng băng trong lúc cố cứu con bò của mình, trong khi một phụ nữ 77 tuổi dường như đã chết cóng trong nhà riêng ở Kentucky sau hai ngày không có điện.
Vũ Anh (Theo AP)