Có rất nhiều hướng dẫn về cách xử lý một chiếc xe đang chạy nhanh bị nổ lốp. Đa số đưa ra cách xử lý cơ bản là bình tĩnh, giữ lái chặt, tránh phanh gấp đột ngột... nói chung là về kỹ năng. Một số thông tin khác đưa ra nhận định về tầm quan trọng của các hệ thống an toàn chủ động như ESP (cân bằng điện tử).
Nếu nhìn nhận hiện tượng nổ lốp như việc một bánh xe đột nhiên mất độ bám và kích thước, ta sẽ thấy lúc này xe sẽ ngay lập tức nhao sang một bên. Một tay lái kinh nghiệm và bình tĩnh sẽ nhả ga và đánh lái để chiếc xe đi đúng hướng. Ở tốc độ cao hơn, có thể việc nổ lốp sẽ gây ra hiện tượng xoay xe (đặc biệt lốp sau), vẫn là một tay lái kinh nghiệm sẽ xử lý tình huống này không quá khó khăn - lúc này ESP là công cụ hữu ích để tránh xe xoay tròn và có thể tự tin là nó sẽ làm được việc đó.
Các hệ thống điện tử có thể phản ứng nhanh hơn gấp nhiều lần so với con người, tuy nhiên ESP không được thiết kế cho việc giữ chiếc xe ở lại đúng làn đường ngay khi bị nổ lốp. Khi lốp nổ, đường kính bánh xe trở nên nhỏ hơn rất nhiều, và tay lái sẽ tự động nghiêng về phía lốp nổ. ESP sẽ hiểu là người lái muốn rẽ, và không can thiệp khi đó và chỉ khi phát hiện là xe đang xoay vì mất lái thì hệ thống sẽ can thiệp. Vì vậy ở mặt kỹ năng mà nói, người lái cần đảm bảo tay lái trở về vị trí thẳng và kiểm soát một cách chặt chẽ.
ESP không được thiết kế cho việc giữ chiếc xe ở lại đúng làn đường ngay khi bị nổ lốp.
Vậy liệu có hệ thống nào được thiết kế nhằm chống lại nổ lốp? Thực sự là không. Lốp cần được thay khi cũ chứ không chờ nó nổ.
Nhưng có một hệ thống có lẽ sẽ tốt cho trường hợp này là hỗ trợ chống gió ngang, mà Mercedes gọi là CrossWind Assist hay Ford là Side Wind Stabilisation. Hệ thống này được thiết kế để chống lại gió thổi ngang đột ngột khi di chuyển với tốc độ cao, các cảm biến phát hiện nhanh chóng khi xe đột ngột bị lực tác động làm cho lệch hướng đi và đưa xe trở lại đúng hướng. Hệ thống chỉnh hướng bằng cách sử dụng phanh trên từng bánh xe.
Về lý thuyết thì những chiếc xe trang bị hệ thống này sẽ tự điều chỉnh hướng đi nhanh hơn rất nhiều so với những xe không có nó. Trong các thử nghiệm, một chiếc xe dễ dàng bị gió mạnh thổi chệch hướng đi ra khỏi làn đường mà nó đang chạy nếu không có hệ thống này.
Một điều đáng lưu ý là cả ESP hay Crosswind Assist đều được thiết kế để làm việc với 4 bánh xe còn nguyên và các hệ thống này sẽ giảm công dụng trong trường hợp một lốp nổ, mất ma sát.
Vậy nên, việc cần làm phòng tránh việc nổ lốp vẫn là chăm sóc lốp thường xuyên. Tập luyện kỹ năng điều khiển một chiếc xe mất lái. Mua một chiếc xe tốt, đầy đủ trang bị an toàn. Cuối cùng, nên chạy xe tốc độ vừa phải, đặc biệt đường mà đông hay chật thì chỉ tích tắc là đâm rồi, khó mà cứu kịp.
Vinh Nguyễn
Chuyên gia lái xe, tay đua chuyên nghiệp