Trong video từ camera an ninh được chính phủ Mexico công bố ngày 9/4, cảnh sát đặc nhiệm Ecuador phá cửa, xông vào đại sứ quán Mexico ở thủ đô Quito, sau khi nhiều đặc vụ trèo qua bức tường bên ngoài tòa nhà để mở cổng.
Tham tán Công sứ Mexico Roberto Canseco dường như kéo một tủ sách để chặn cửa trước, ngăn chặn nhóm cảnh sát. Tuy nhiên, các đặc vụ ở phía sau chĩa súng về phía Canseco khi ông đang đứng ở thư viện.
Ông Canseco cự cãi với cảnh sát chĩa súng vào ông. Thêm nhiều cảnh sát xuất hiện sau đó, vây quanh nhà ngoại giao Mexico. Hai bên xảy ra xô xát, ông Canseco bị đẩy ngã xuống sàn, trong khi cựu phó tổng thống Ecuador Jorge Glas bị cảnh sát khiêng khỏi tòa nhà trong tình trạng bị trói.
Tham tán Công sứ Mexico chạy theo nhưng bị nhóm cảnh sát ngăn cản. Bên ngoài đại sứ quán, nhiều cảnh sát bao vây tòa nhà. Khi đoàn xe áp giải ông Glas rời đi, ông Canseco chạy theo nhưng liên tục bị cảnh sát cản trở và đẩy ngã xuống đường.
"Mexico yêu cầu được tôn trọng", Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador nói trong cuộc họp báo công bố video.
Bộ Ngoại giao Mexico cho biết họ công bố video này nhằm lên án "vụ đột nhập trái phép, bạo lực" của Ecuador cũng như "sự ngược đãi mà nhân viên ngoại giao của chúng tôi phải chịu đựng".
"Thế giới đã chứng kiến cảnh sát Ecuador bạo lực và ngược đãi nhân viên ngoại giao Mexico, cũng như quyền miễn trừ của đại sứ quán chúng tôi tại Ecuador bị vi phạm", Bộ Ngoại giao Mexico đăng trên mạng xã hội X. "Mexico sẽ đưa những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế này ra trước tòa án quốc tế dưới sự hỗ trợ của các quốc gia thân thiện".
Ông Glas từng bị Ecuador kết án tù vì tội tham nhũng liên quan tập đoàn xây dựng Odebrecht của Brazil. Sau khi ra tù hồi tháng 11/2023, cựu phó tổng thống Ecuador tiếp tục bị phát lệnh bắt với cáo buộc biển thủ khoản tiền dành để khắc phục hậu quả động đất. Ông né tránh lệnh bắt bằng cách vào đại sứ quán Mexico ở Quito để xin tị nạn từ tháng 12 năm ngoái.
Yêu cầu tị nạn của ông được Mexico chấp thuận hôm 5/4, bất chấp các yêu cầu hợp tác dẫn độ từ Ecuador. Giới chức sở tại phản ứng bằng cách triển khai binh sĩ, cảnh sát đột kích đại sứ quán Mexico, đưa xe vào áp giải ông Glas về nhà giam.
Mexico lên án hành vi của Ecuador và nhanh chóng cắt quan hệ ngoại giao với quốc gia Nam Mỹ này, rút toàn bộ nhân viên ngoại giao về nước. Tổng thống Ecuador Daniel Noboa cho hay ông sẵn sàng "giải quyết mọi khác biệt" với Mexico, nhưng khẳng định cuộc đột kích là cần thiết vì cựu phó tổng thống Ecuador có nguy cơ bỏ trốn.
Loạt quốc gia, trong đó có Mỹ, Brazil, Colombia, và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc cũng lên án vụ đột kích, cho rằng giới chức Ecuador đã xâm phạm đại sứ quán Mexico, khu vực được coi là lãnh thổ của nước này theo Công ước Vienna. Mexico đang nộp đơn khiếu nại lên Tòa Công lý Quốc tế ở The Hague.
Cựu phó tổng thống Glas phải nhập viện vì không chịu ăn uống sau khi bị bắt, song đã bị đưa trở lại nhà tù hôm 9/4. Luật sư của ông bày tỏ lo sợ cho tính mạng của Glas và mong cộng đồng quốc tế giúp đỡ. "Đó là vụ bắt cóc và tôi tin tính mạng ông ấy gặp nguy hiểm bất cứ lúc nào", luật sư Sonia Vera nói.
Huyền Lê (Theo AFP, Guardian)