Theo các nhà khoa học, khi bạn bị lây nhiễm virus hoặc vi khuẩn, hoặc sau khi tiêm vaccine Covid-19 (lần đầu tiên cơ thể tiếp xúc với thành phần giống virus, vi khuẩn có trong vaccine), hệ miễn dịch sẽ kích hoạt hệ thống bảo vệ. Kháng thể là một thành phần quan trọng của hệ miễn dịch, đặc hiệu với riêng từng loại virus, vi khuẩn. Thông thường, kháng thể bắt đầu hình thành sớm ngay sau khi tiếp xúc với virus (kháng thể IgM), đến khoảng hai tuần có thể phát hiện trong máu, tăng nhiều dần và duy trì trong một thời gian dài (kháng thể IgG) để giúp bảo vệ cơ thể chống lại virus, vi khuẩn ở những lần tiếp xúc sau đó.
Nghiên cứu nói trên kéo dài từ tuần thứ 41 năm 2020 đến tuần thứ 26 năm 2021, kết quả vừa được công bố trên tạp chí Bệnh Truyền nhiễm Quốc tế. Các nhà khoa học đã sàng lọc mẫu máu của hơn 200.000 tình nguyện viên Đan Mạch. Họ ước tính tổng lượng globulin miễn dịch kháng nCoV trong máu, xác định yếu tố nguy cơ làm suy giảm lượng kháng thể, đánh giá tỷ lệ tái nhiễm của những người có huyết thanh dương và âm tính. Bất kỳ người nào có hai lần xét nghiệm PCR dương tính trong vòng 3 tháng được coi là tái nhiễm nCoV.
Kết quả cho thấy 3.587 tình nguyện viên dương tính kháng thể với độ nhạy 94,2% sau 15 tháng. Tỷ lệ tái nhiễm nCoV là 0,102. Hơn 90% người xét nghiệm PCR dương tính cũng có kết quả test nhanh dương tính, tức là lượng kháng thể vẫn ở mức phát hiện được trong tối đa 15 tháng sau nhiễm nCoV.
Nguy cơ tái nhiễm ở người không có kháng thể cao hơn 9 lần so với người đã có kháng thể. Các bệnh đi kèm, ức chế miễn dịch và cấu tạo di truyền của từng cá nhân ảnh hưởng đến hiệu quả kháng thể.
Ở người từng mắc Covid-19 nhưng nồng độ kháng thể thấp, nguy cơ tái nhiễm virus gần như tương đương người chưa mắc bệnh. Hơn 60% ca tái nhiễm xảy ra ở F0 có mức kháng thể không phát hiện được.
Hiệu quả kháng thể giảm trong vòng một năm kể từ khi mắc bệnh. Nồng độ kháng thể IgG (một trong 5 loại globulin miễn dịch bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây bệnh từ bên ngoài) giảm nhiều hơn ở nam giới.
Nhân viên y tế làm xét nghiệm nhanh Covid-19 tại Sân bay Quốc tế Miami, tháng 1/2022. Ảnh: NY Times
Dù vậy, nghiên cứu chưa chỉ ra lý do vì sao một số bệnh nhân tương đối khỏe mạnh vẫn không sản xuất đủ kháng thể ngừa Covid-19, số khác tái nhiễm dù có đủ kháng thể.
Nghiên cứu hồi tháng 5/2021 tại Mỹ chỉ ra rằng mức độ kháng thể giảm nhanh chóng trong 4 tháng đầu khỏi bệnh và giảm chậm trong nhiều tháng sau đó. Theo các nhà khoa học, hiện tượng này hoàn toàn bình thường.
Nếu cơ thể phải chứa lượng lớn kháng thể chống mọi mầm bệnh từng gặp, máu sẽ rất đặc. Thay vào đó, các tế bào có khả năng ghi nhớ virus vẫn tồn tại trong tủy xương và có thể sinh kháng thể bất cứ khi nào cần thiết.
Thục Linh (Theo News Medical Life Science)