Tối 3/10 tại Hà Nội, trong khi phần đông khán giả háo hức ngồi trước tivi để dự đoán ai là người chiến thắng trong cuộc thi nhan sắc Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam hay thích thú trước những màn biểu diễn của các giọng ca nhí The Voice Kids, một góc phố ở thủ đô vẫn chật kín những dãy xe cùng dòng người đổ xô đến đêm nhạc Chuyện phố bên sông.
Mỗi khán giả đến với đêm nhạc của Trần gia lại mang trong mình một tâm thế khác biệt. Những người hâm mộ ở đủ lứa tuổi tới show diễn không chỉ để thỏa mãn sự tò mò về thăng trầm của một gia đình nghệ sĩ sống trên con phố Hà Nội trong những năm tháng xưa. Đó còn là khao khát của lớp người lớn tuổi khi được nghe lại những giọng hát quen thuộc của Trần Tiến, Trần Hiếu - nổi tiếng trong thời nền giải trí nước nhà vẫn còn chân phương, cùng mong ước của lớp khán giả trẻ được hòa mình vào giọng ca thần tượng của âm nhạc đương đại của Hà Trần. Ở đó, mỗi tiếng hát của từng nghệ sĩ đều gắn liền với một thời điểm trong quãng đời trưởng thành của họ.
Đêm diễn bắt đầu từ 20h nhưng gia đình anh Quang Huy (48 tuổi, Hà Nội) đã có mặt tại nơi tổ chức đêm nhạc từ rất sớm. Hơn 20 năm theo dõi hoạt động của các thế hệ gia đình Trần Hiếu, Trần Tiến, vợ chồng anh Huy một thời si mê những Chiếc vòng cầu hôn, Tuỳ hứng ngựa ô, Mặt trời bé con hay Chị tôi (xem video). Đến khi nền âm nhạc Việt Nam bắt đầu có những bước tiến mới trong giai điệu lẫn ca từ, những người hâm mộ như vợ chồng anh lại đắm chìm trong những bản tình ca sâu lắng như Em về tinh khôi, Em vẫn như ngày xưa, Sắc màu... qua sự thể hiện của Hà Trần.
"Trần Hiếu, Trần Tiến và Trần Thu Hà hoàn toàn khác biệt về âm nhạc. Với Trần Hiếu, đó là cái chân thành, ấm áp và trầm lắng con Trần Tiến, Hà Trần lại là tất cả những thứ phủi bụi, nhiệt thành, đôi khi có chút điên rồ đầy lãng tử. Nhưng mỗi khi cất tiếng hát, họ đều truyền tải được cái tình của tác phẩm. Có lẽ cũng bởi người thấu hiểu nỗi niềm tác giả không ai hơn được người nhà", chị Thuỷ - vợ anh Huy tâm sự.
Những năm tháng còn son trẻ, mỗi người đều sở hữu cho mình những cuốn sổ ghi lời bài hát hay cuốn casette chứa ca khúc yêu thích của hai người đàn ông lớn tuổi trong gia đình họ Trần. Lúc trưởng thành, khi đã về dưới một mái nhà và có những đứa con, họ lại rong ruổi trên phố cùng nhau ngâm nga những khúc tình hiện đại của Hà Trần rồi kể đi kể lại cho những đứa trẻ rằng bố mẹ chúng đã tìm thấy nhau ra sao. Ngồi nghe lại những bản nhạc xưa, đặc biệt là ca khúc Em vẫn như ngày xưa của hai cháu gái của Trần Tiến là Hoàng Hà và My Anh, cặp khán giả lặng lẽ nắm tay nhau với đôi mắt rưng rưng khi nhớ về một thời đã qua.
Với khán giả lớn tuổi Trương Chi (83 tuổi), lần đi xem chương trình này là dịp để ông gặp lại giọng hát yêu thích một thời là Trần Hiếu. Ông tâm sự rằng mình đã lâu không được nghe Trần Hiếu hát. Mới đây, biết tin nghệ sĩ phải nhập viện vì viêm phổi cấp, phải chữa trị suốt một tháng và giờ đã khỏe lại để biểu diễn, ông vội nói với con cháu mua ngay vé cho mình để gặp "người bạn lâu năm, lạ mà quen" ấy.
Nhìn thấy dáng Nghệ sĩ Nhân dân Trần Hiếu đủng đỉnh bước trên sân khấu, ông Chi vừa nở nụ cười, vừa lấy tay vỗ nhẹ xuống ghế theo giai điệu từng bài hát. Người hâm mộ lớn tuổi này nói: "Ở cái tuổi 80 như ông Hiếu vừa trải qua cơn bạo bệnh mà lên sân khấu cười ha ha rồi một mình hát lớn được là giỏi lắm". Ngẫu hứng phố là sáng tác mới của Trần Tiến nhưng vẫn khiến những thế hệ đi trước như ông Chi thích thú bởi lối hát hào sảng, hát như kể chuyện nhưng vẫn chuẩn mực của Trần Hiếu.
Đêm nhạc thu hút sự chú ý không nhỏ của các "mái đầu xanh". Họ hầu hết là sinh viên, tầng lớp tri thức, vốn quen thuộc với những bản nhạc của gia đình họ Trần mỗi khi bước lên sân khấu trường lớp, tham gia hoạt náo tại các hoạt động xã hội, ngồi nhâm nhi cà phê trên một góc phố cổ hay lắc lư theo tiếng nhạc trong những quán nhỏ có ban nhạc sống biểu diễn hàng tuần.
Thảo Minh (25 tuổi, Hà Nội) vốn là người hâm mộ lâu năm của gia đình nghệ sĩ họ Trần nói chung và Trần Thu Hà nói riêng. Đối với cô, những bản nhạc của diva nhạc Việt vẫn được xếp trong một góc riêng trang trọng nhờ "những khoảng lặng, sâu lắng" mang đến cho tâm hồn mình giữa cuộc sống đầy bon chen.
Đến khi nghe diva nhạc Việt kể về cơ duyên khiến Trần Tiến viết nên ca khúc Sắc màu (xem video) khán giả trẻ tuổi không khỏi bật cười. Thời ấy, nhạc sĩ bị bệnh viêm ruột thừa. Vốn không thích bệnh viện, vào khám được không lâu, ông tìm cách trốn về nhà. Đến khi bị cháu gái hỏi han, Trần Tiến nói dối rằng đã tìm được thầy lang chữa nên giờ đã khỏi hẳn. Chỉ hai ngày sau, căn bệnh chuyển biến nguy kịch, ông phải nhập viện lần nữa.
Hà Trần kể: "Chú tôi kể lúc nằm trên bàn mổ chú thấy mình đã lìa hồn khỏi xác, thấy như người vô hình. Nhưng tôi nghĩ chắc lúc đó do thuốc mê nên chú mới nghĩ vậy. Lúc chú nhìn thấy một vầng sáng chói lòa chắc là lúc y tá gọi dậy, sau khi phẫu thuật xong thì mở mắt thấy bóng đèn trong phòng mổ". Tuy vậy, đến khi nghe ca khúc do nhạc sĩ sáng tác, Trần Thu Hà lại thấy tâm đắc và đồng cảm.
Trong khi đó, Phương (23 tuổi) đang là sinh viên Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết cô may mắn được nghe đêm nhạc tiền thân của Trần gia nhã nhạc do Trần Tiến biểu diễn trước đó. Vốn đã yêu thích tiếng hát của Hà Trần, lại thêm ấn tượng với màn phối hợp của các bậc cha, chú của diva, khi biết tin gia đình nghệ sĩ lại tổ chức một chương trình tương tự, Phương lập tức rủ bạn đồng trang lứa đi cùng để thưởng thức giọng hát thần tượng.
Chuyện phố bên sông giống một cuộc đối thoại giữa các thế hệ trong gia đình nghệ sĩ họ Trần với nhau. Suốt gần ba tiếng, chương trình diễn ra trọn vẹn với âm nhạc và cảm xúc, không một chút chiêu trò. Các tiết mục được kết nối bằng những lời dẫn, lời kể chuyện ngẫu hứng giữa các thành viên của gia đình Hà Trần. Đó là lời "kể tội" đầy dí dỏm giữa Trần Hiếu - Trần Tiến hồi còn sống dưới căn nhà số 14 Ngõ Gạch khi xưa, rồi thời "gánh nhau đi sơ tán" hay những năm tháng Trần Tiến rong ruổi vào Nam học nhạc.
Càng về cuối chương trình, các nghệ sĩ hát càng "say". Mỗi lần họ cất tiếng hát, người hâm mộ đều dành những tràng vỗ tay không ngớt để thể hiện sự say mê. Ngoài các khách mời như Tấn Minh (xem video), Uyên Linh (xem video), đêm nhạc còn có sự xuất hiện của những thành viên tiếp nối truyền thống âm nhạc trong gia đình Hà Trần. Đó là bé Na (4 tuổi) - con gái của diva - hay hai cháu gái của Trần Tiến là My Anh, Hoàng Hà. Đặc biệt, cô cháu gái My Anh của Trần Tiến gây chú ý bởi gương mặt và giọng hát giống hệt Trần Thu Hà. Ca khúc kết thúc chương trình - Đen trắng (xem video) - quy tụ đủ các thế hệ trong dòng họ nổi tiếng của làng nhạc Việt, từ bậc cha, chú là Trần Hiếu, Trần Tiến, đến các con là Hà Trần, nhạc sĩ Thanh Phương rồi đến các cháu.
Các nghệ sĩ chỉ vừa nói lời tạm biệt, hàng loạt khán giả cùng ào lên sân khấu để tặng hoa. Một cặp vợ chồng hâm mộ tiếng hát nhà họ Trần lâu năm còn tiếc nuối vì chưa được nghe hết những bản nhạc yêu thích trong đêm nhạc lần này. Một số khác vẫn cố nói vọng lên sân khấu xin các nghệ sĩ tiếp tục biểu diễn dù thời gian đã gần tới nửa đêm.
Với gia đình nghệ sĩ Trần Hiếu, cảm xúc của họ không có gì khác ngoài niềm vui. Đêm nhạc vốn chỉ là một ý nghĩ ngẫu hứng nhưng theo lời Trần Tiến, đến khi biểu diễn lại không ngờ vẫn được khán giả yêu thích đến vậy.
Đức Trí
Video: Nhật Quang