Trả lời:
Chào bạn!
Ở người bình thường, thể tích tinh hoàn to hay nhỏ được quyết định bởi các ống sinh tinh bên trong nó, càng nhiều và càng dồi dào ống này thì tinh hoàn càng nở to. Tinh hoàn được coi là phát triển đầy đủ chức năng khi trên 16 tuổi nhưng thể tích có thể tiếp tục tăng đến khi 18 tuổi. Với nam giới trưởng thành, kích thước tinh hoàn phải đạt trên 12 ml mới mong có thể có chức năng sinh sản tốt được.
Trường hợp viêm tinh hoàn do virus quai bị, virus nhắm đến các tế bào biểu mô của các ống sinh tinh và tại đây chúng ra sức phá hủy cấu trúc này. Nếu ống sinh tinh bị virus phá hủy hết, tinh hoàn sẽ bị teo nhỏ xuống, thể tích còn lại chỉ bằng hạt lạc, mặc dù trước đó có thể to bằng quả trứng gà. Nếu các cấu trúc này chưa bị phá hủy hết, tinh hoàn bị teo đi một phần, có thể chỉ còn bằng hạt mít hay hòn bi…
Biến chứng viêm tinh hoàn do quai bị có thể bị một bên hoặc có thể xảy ra cả hai bên. Nếu chỉ bị sưng đau một bên, tinh hoàn bên đó sẽ teo và khả năng sinh sản sẽ giảm đi, tuy nhiên vẫn còn bên kia để bù trừ nên người bệnh vẫn có khả năng làm cha. Nếu bị cả hai bên, tác động đến khả năng sinh sản càng nặng nề, trường hợp xấu nhất là teo hoàn toàn, chức năng sinh sản vĩnh viễn bị loại bỏ và cho đến nay y học vẫn chưa có biện pháp điều trị hữu hiệu. Những người bệnh này không còn cơ hội được làm cha, nếu muốn có con họ chỉ còn cách đi xin tinh trùng hoặc xin con nuôi.
Virus quai bị ảnh hưởng rất nặng nề tới khả năng sinh sản nhưng hầu như không gây ảnh hưởng đến khả năng tình dục. Với những mô tả của bạn như trên (tinh hoàn bên to bên nhỏ sau mắc quai bị), tôi khuyên bạn nên đến các cơ sở khám về nam khoa, sinh sản để đánh giá cụ thể khả năng sinh sản của mình và từ đó có các biện pháp chủ động bảo vệ, gìn giữ nguồn con giống còn lại thông qua việc bảo vệ và chăm sóc tinh hoàn chưa bị tổn thương.
Bác sĩ nam khoa Nguyễn Bá Hưng
Trung tâm hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec