Chiếc ARA San Juan trước khi ra khơi. Ảnh: Wikipedia.
Tàu ngầm tấn công ARA San Juan của hải quân Argentina với 44 thủy thủ hôm 17/11 mất tích trên Đại Tây Dương trong quá trình di chuyển từ căn cứ Ushuaia đến cảng Mar del Plata. Quân đội Argentina đã mở cuộc tìm kiếm quy mô lớn, cho rằng chiếc San Juan chỉ gặp vấn đề với hệ thống liên lạc. Trong trường hợp chưa thể trở lại bờ và các hệ thống trọng yếu trên tàu không gặp trục trặc, thủy thủ tàu ngầm ARA San Juan vẫn có thể sinh tồn nhờ dự trữ hành trình lên tới 70 ngày, theo Military Today.
ARA San Juan là một trong hai tàu ngầm diesel - điện lớp TR-1700 (Santa Cruz) do hãng Thyssen Nordseewerke của Đức chế tạo cho hải quân Argentina trong thập niên 1980. Đây là một trong số những tàu ngầm lớn nhất do Đức sản xuất kể từ sau Thế chiến II, đồng thời nằm trong nhóm những tàu ngầm diesel - điện có tốc độ cao nhất thế giới.
Năm 1977, hải quân Argentina lên kế hoạch sở hữu hạm đội 6 tàu ngầm, trong đó hai chiếc TR-1700 do Thyssen Nordseewerke chế tạo tại Đức, hai chiếc TR-1700 và hai tàu TR-1400 đóng tại Argentina. Những chiếc TR-1700 do Argentina đóng dự kiến được trang bị lò phản ứng hạt nhân, nhưng dự án này bị hủy không lâu sau đó. Argentina và Đức ký thỏa thuận vào năm 1982, trong đó sửa đổi cả 6 tàu ngầm thành TR-1700 và loại bỏ lớp TR-1400.
Lớp Santa Cruz nổi bật nhờ tốc độ di chuyển và dự trữ hành trình lớn so với các tàu ngầm phi hạt nhân cùng loại, cùng khả năng sống sót cao. Mỗi tàu được trang bị 4 động cơ diesel MTU, 4 máy phát, động cơ điện Siemens cùng 120 khối pin điện, cho phép nó đạt tốc độ tới 46 km/h khi lặn. Dự trữ hành trình thông thường của lớp TR-1700 là 30 ngày, nhưng có khả năng mở rộng tới 70 ngày liên tục.
Tàu ARA San Juan hoạt động trên biển. Ảnh: Wikipedia.
Dù độ sâu lặn tối đa chỉ khoảng 300 m, các tàu ngầm lớp Santa Cruz vẫn được thiết kế để tiếp nhận Phương tiện cứu hộ tàu ngầm ở độ sâu lớn (DSRV) để có thể giải cứu thủy thủ đoàn trong trường hợp gặp nạn.
TR-1700 trang bị 6 ống phóng ngư lôi cỡ 533 mm, có thể mang theo 22 ngư lôi SST-4 và Mark 37 hoặc 34 quả thủy lôi. Hệ thống nạp tự động giúp bổ sung một quả đạn mới chỉ 50 giây sau khi phóng.
Hai chiếc đầu tiên mang tên ARA Santa Cruz và ARA San Juan được bàn giao đúng tiến độ vào năm 1984 và 1985. 4 chiếc dự kiến đóng tại Argentina đều không thể hoàn thành do khủng hoảng kinh tế cuối thập niên 1980. Dự án đóng lớp TR-1700 chấm dứt hoàn toàn vào năm 1996, khi chiếc ARA Santa Fe mới hoàn thiện 70% và ARA Santiago del Estero đạt 30%. Sau đó chúng bị tháo dỡ để lấy linh kiện cho hai chiếc đang trong biên chế.
Tàu ARA Santa Cruz được nâng cấp tại Brazil trong giai đoạn 1999-2001, bao gồm thay động cơ, pin điện và hệ thống định vị thủy âm. Chiếc San Juan được hiện đại hóa trong nước từ năm 2007 đến năm 2013.
Hiện nhà chức trách Argentina vẫn chưa phát hiện bất cứ dấu vết nào của tàu ngầm ARA Santa Cruz. Một số chuyên gia quân sự cho rằng việc tìm kiếm dấu vết chiếc tàu ngầm này giữa đại dương rộng lớn trong điều kiện biển động là vô cùng khó khăn.
Tử Quỳnh