Tuy nhiên cho đến nay cả Seoul và Bình Nhưỡng không bên nào có ý định chấm dứt hoạt động của khu liên hợp này.
Đây không phải thời điểm tốt nhất để ở khu vực phi quân sự. Mặc dù vậy, hàng trăm người Hàn Quốc vẫn qua lại phía bắc biên giới để đến khu công nghiệp đã từng là biểu tượng tình anh em giữa những người cùng một dân tộc ở hai đất nước. Giờ đây nó chỉ là con tốt trong vụ tranh cãi nguy hiểm về việc một tàu tuần tra Hàn Quốc bị bắn chìm hôm 26 tháng 3.
 |
|
Khu công nghiệp Kaesong ở gần khu phi quân sự giữa biên giới liên Triều. Ảnh: virtualtourist. |
"Chuyện này cũng giống như việc một đứa trẻ dò dẫm ý nghĩ của bố mẹ nó khi hai người sắp ly dị", Lee Im-dong, giám đốc hội đồng doanh nghiệp của khu công nghiệp Kaesong, phát biểu trong lúc trả lời các cuộc điện thoại đầy lo lắng của các chủ nhà máy cũng như công nhân.
Sau khi Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak chỉ ra bằng chứng rõ ràng rằng ngư lôi của Triều Tiên đánh chìm chiếc tàu hải quân nói trên, ông đã đình chỉ mọi giao thương với Triều Tiên và cấm các tàu của nước này hoạt động trên các tuyến đường biển của Hàn Quốc. Động thái này dẫn đến việc Bình Nhưỡng ra lệnh cấm công dân Hàn Quốc sang Triều Tiên.
Bất chấp thực tế trên, khu công nghiệp Kaesong vẫn gắng gượng qua khủng hoảng.
"Đóng cửa Kaesong cũng có nghĩa là cắt đứt hoàn toàn mọi mối liên hệ giữa hai miền Triều Tiên, và đó sẽ là khởi điểm của căng thẳng chính trị", học giả Lim Eul-chul của Đại học Kyungnam, Hàn Quốc viết trong cuốn sách của ông về Kaesong.
Khu công nghiệp mở cửa năm 2004, khi người dân bán đảo Triều Tiên ăn mừng việc nối lại các tuyến đường sắt và đường bộ chạy qua khu vực phi quân sự, việc mở rộng du lịch và trao đổi văn hoá. Khi những sản phẩm đầu tiên, những chiếc chảo bằng sắt, được xuất xưởng từ dây chuyền sản xuất tại Kaesong, người Hàn Quốc đã mua hết cả lô gồm 1.000 cái trong vòng hai ngày tại cửa hàng ở Seoul với lòng nhiệt tình lập lại quan hệ hữu nghị.
Vào đầu tháng 6 vẫn có 818 người Hàn Quốc làm việc cùng với khoảng 43.000 người Triều Tiên. Dù đã có lệnh cấm hàng hoá Triều Tiên, Hàn Quốc gần đây vẫn chấp nhận chuyến hàng gồm 20 tấn hành củ đã bóc vỏ cũng như lượng quần áo trị giá 17.000 USD và ổ cắm điện trị giá 250.000 USD.
Lim có liên hệ với rất nhiều công nhân và nhà quản lý và ông cho biết mối quan hệ giữa mọi người ở Kaesong không đến nỗi thù địch như nhiều người nghĩ. Ông diễn giải lời các công chức Triều Tiên nói với công nhân Hàn Quốc: “Chúng tôi ghét chính phủ của Lee Myung-bank chứ không ghét các anh.”
Những người Hàn Quốc ở Kaesong hoặc là đi về hàng ngày – trung tâm Seoul chỉ cách đó có 50km - hoặc ở lại trong vòng hai tuần trong những khu nhà tập thể bên cạnh nhà máy. Ở đó họ có thể xem truyền hình Hàn Quốc và gọi điện về nhà, có điều họ không thể truy cập Internet.
Kể từ khi cuộc khủng hoảng nổ ra, chính phủ Hàn Quốc đã ra lệnh cho các chủ nhà máy tại Kaesong cắt giảm nhân sự vì lo sợ cuộc khẩu chiến có thể bùng phát thành chiến tranh.
Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Kim Tae-young phát biểu trong cuộc họp quốc hội tháng trước là "rất có khả năng" Triều Tiên sẽ giữ các công nhân Hàn Quốc làm con tin.
Đối với các chủ nhà máy người Hàn Quốc, ý kiến đó quả là phi lý.
"Những người chưa bao giờ tới Kaesong và chỉ xem thời sự trên truyền hình liên tục hỏi công nhân của chúng tôi là,’Các anh có ổn không?'", Park Yoon-guy, chủ tịch công ty sản xuất quần áo nam Fine Renown của Hàn Quốc hoạt động tại Kaesong từ năm 2008, phát biểu.
"Người Hàn Quốc chúng tôi và người Triều Tiên đã trở nên rất thân thiết", ông nói. "Hôm qua là kẻ thù, hôm nay là bạn hữu".
Nhưng trên tờ Chosun Ilbo một công nhân Hàn Quốc giấu tên đã mô tả bầu không khí tại Kaesong ít lạc quan hơn nhiều. Anh cho biết những binh sĩ Triều Tiên có vũ khí đã có mặt tại khu vực này bất chấp lệnh cấm.
Cả Triều Tiên và Hàn Quốc đều có thể bị thiệt hại lớn về tiền của đã đổ vào Kaesong, nơi có 120 nhà máy của Hàn Quốc. Theo ông Lim số tiền đầu tư cho mỗi nhà máy trong số đó ít nhất là 8 triệu USD. Đối với đất nước Triều Tiên thiếu thốn tiền mặt, Kaesong là một trong những nguồn ngoại tệ đang dần bị thu hẹp. Lương tháng của công nhân Triều Tiên từ 70 đến 80 USD, họ được giữ lại 20 USD và phần còn lại nộp cho chính phủ.
Trong những cuộc khủng hoảng, khu công nghiệp này có thể góp phần xoa dịu căng thẳng. Hàn Quốc đã không thực hiện đến cùng lời đe doạ sẽ phát sóng trở lại các chương trình tuyên truyền tại khu vực phi quân sự, một phần do lo cho sự an toàn của các công nhân ở Kaesong. Loa truyền thanh được lắp đặt tại 11 địa điểm nhưng vẫn im tiếng – ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại.
Thanh Ngọc (theo Los Angeles Times)