Do ảnh hưởng của Covid-19, lượt về vòng 1/8 giữa Valencia và Atalanta tại Champions League diễn ra không khán giả. Đây là điều đáng tiếc, bởi Atalanta nói chung, và Josip Ilicic nói riêng, đã có một màn trình diễn xứng đáng được khán giả đứng dậy vỗ tay. Atalanta lần đầu tiên vào tứ kết, trong khi Ilicic trở thành cầu thủ đầu tiên trong lịch sử ghi bốn bàn trên sân khách trong một trận đấu loại trực tiếp Champions League.
Ilicic mừng bàn bấn định tỷ số 4-3 trước Valencia hôm 10/3. Ảnh: Reuters.
Theo Opta, chân sút người Slovenia là cầu thủ cao tuổi nhất ghi hat-trick trên sân khách ở Champions League. Kỷ lục cũ thuộc về Zlatan Ibrahimovic năm 2013 ở mốc 32 tuổi và 20 ngày với một poker vào lưới Anderlecht. Ilicic lập kỷ lục mới ở mốc 32 tuổi 41 ngày. Anh cũng là cầu thủ thứ tư từng lập poker tại một trận đấu loại trực tiếp của Champions League, sau Lionel Messi, Mario Gomez và Robert Lewandowski. Những tên tuổi trên đều ghi bốn bàn tại sân nhà và Ilicic là người duy nhất làm được trên sân khách.
Với một bàn trong chiến thắng 4-1 ở lượt đi, Ilicic cũng trở thành cầu thủ thứ ba trong lịch sử ghi ít nhất năm bàn trong hai lượt đấu loại Champions League. Hai người đầu tiên chính là hai huyền thoại sống Messi và Ronaldo.
Những thống kê đáng kinh ngạc kể trên suýt chút nữa đã không xảy ra, khi Ilicic từng hai lần nghĩ tới chuyện giải nghệ. Lần đầu tiên diễn ra lúc anh 21 tuổi, khi đội bóng Interblock mà anh khoác áo rơi xuống giải hạng Nhì Slovenia. Cầu thủ trẻ tiềm năng này đã cân nhắc tới việc chuyển sang chơi futsal, thậm chí từ giã hẳn những gì liên quan tới trái bóng. Nhưng cú điện thoại từ Giám đốc thể thao Zlatko Zahovic của Maribor đã thuyết phục được Ilicic. Chính tại Maribor, Ilicic toả sáng tại đấu trường Europa League trước Palermo, để rồi được chính đội bóng Italy chiêu mộ trong hè 2010.
Tám năm sau, Ilicic một lần nữa nghĩ tới chuyện giải nghệ, lần này là vì vấn đề sinh tử. Hè 2018, khi các đồng đội tại Atalanta tập luyện để chuẩn bị cho mùa mới, Ilicic phải nằm viện. Chứng bệnh nhiễm khuẩn bạch cầu hiếm gặp khiến anh phải liên tục phải điều trị. Ilicic e sợ anh sẽ qua đời trong giấc ngủ như đồng nghiệp Davide Astori. Anh kể trên Corriere dello Sport: "Tôi chẳng thể ngủ được mà cứ luôn nghĩ về Davide và lo rằng điều tương tự sẽ xảy ra với mình. Tôi sợ viễn cảnh không thể gặp lại con gái và thậm chí sợ cả việc đi ngủ".
Sau khi khỏi bệnh, Ilicic nói trên trang chủ Atalanta: "Trong hai tháng được truyền kháng sinh, tôi nhận ra rằng bóng đá không phải tất cả trên đời. Đôi lúc người ta có thể phát cáu, dù chuyện chẳng có gì, nhưng cơn bệnh đã thay đổi tôi. Tôi thậm chí còn chẳng muốn xem bóng đá. Thật may mắn là gia đình, các đồng đội và HLV đã luôn ở bên tôi khi khó khăn, để rồi vấn đề duy nhất của tôi khi hồi phục là tìm lại phong độ".
Kết quả là mùa giải 2018-2019 đi vào lịch sử Atalanta khi đội bóng xứ Bergamo lần đầu tiên giành vé dự Champions League. Dưới sự dẫn dắt của HLV Gian Piero Gasperini, Atalanta nổi lên như một đội bóng ngổ ngáo của Serie A với lối đá tấn công rực lửa. Bộ ba Ilicic, Papu Gomez và Duvan Zapata làm điên đảo các hàng phòng ngự Serie A với sự khéo léo, kỹ thuật và sức mạnh bổ trợ lẫn cho nhau.
Với Ilicic, Gasperini có một mũi tấn công lợi hại, đa năng để khoan phá các hàng phòng ngự.
Khi mùa giải 2019-2020 bắt đầu, nhiều người từng e ngại Atalanta sẽ mất đi phép màu từng giúp họ thành công, và rơi vào tình trạng "tan đàn xẻ nghé". Nhưng họ không để trụ cột nào ra đi. Ilicic từng suýt gia nhập Napoli nhưng đã quyết định ở lại vì tin rằng Atalanta là nơi anh có thể phát huy tốt nhất. Khi tới Atalanta từ Fiorentina năm 2017, Ilicic đã gần 30 tuổi và được bán với giá chỉ 2,4 triệu USD. Người đồng đội của anh, Papu Gomez từng theo đuổi tiền bạc tại Metalist ở Ukraine, còn Gasperini dẫn dắt Inter năm 2011. Đó đều là những trải nghiệm thất bại và chỉ khi hội tụ ở Atalanta, những con người tưởng như đã hết thời ấy mới thực sự thành công, được tôn sùng như những người hùng của thành phố Bergamo.
Nhờ đó, Atalanta tiếp tục trở thành đội bóng đáng xem bậc nhất Italy. Họ đang là đội dẫn đầu về số bàn thắng (70 bàn) và có những trận thắng mang tính... huỷ diệt. Từ Udinese (7-1), Parma (5-0), Torino (7-0) cho tới AC Milan (5-0) đều bị Atalanta vũ nhục. Chiến thuật của Atalanta không mới, các đối thủ đều biết họ sẽ vào sân với sơ đồ 3-4-1-2, sẽ tận dụng những pha đánh biên của Robin Gosens và Hans Hateboer hay có tam tấu Gomez - Ilicic - Zapata. Nhưng hóa giải được chiến thuật ấy hay không lại là chuyện khác.
Xét về phong độ, không cầu thủ nào ghi nhiều bàn trong năm giải đấu hàng đầu châu Âu kể từ đầu năm 2020 như Ilicic (14 bàn). Thống kê của trang WhoScored cho thấy Ilicic đang là cầu thủ hay nhất tại Serie A mùa này với điểm số 7,95 sau 21 trận, cao hơn cả siêu sao Ronaldo (7,9) và chân sút tốt nhất giải Ciro Immobile (7,7).
Sự ăn ý với Zapata (trái), đội trưởng Gomez (quỳ) giúp Ilicic thăng hoa trong hệ thống chiến thuật của Atalanta. Ảnh: Sky Italia.
Cao 1m90 và tạo ấn tượng về một cầu thủ cồng kềnh thích hợp với vai trò làm tường, nhưng Ilicic lại xử lý bóng khéo nhờ kèo trái rất dẻo và tốc độ tốt. Tờ Gazzetta dello Sport thậm chí từng mô tả anh là "một vũ công ballet trong hình hài võ sĩ quyền Anh". Ilicic có thể chơi tốt ở cả vị trí tiền vệ công lẫn tiền đạo, mang tới nhiều lựa chọn cho HLV Gasperini. Thành tích ghi 15 bàn và kiến tạo năm bàn khác của Ilicic góp phần không nhỏ vào vị trí thứ tư của Atalanta tại Serie A, xếp trên cả những đội bóng giàu truyền thống hơn như Roma, Napoli và AC Milan.
Tại Champions League, mọi thứ thậm chí còn kỳ diệu hơn. Họ toàn thua cả ba trận đầu tiên vòng bảng trước khi giành bảy điểm trong ba trận còn lại để bước vào vòng 1/8. Atalanta trở thành đội đầu tiên vượt qua vòng bảng Champions League sau khi toàn thua ba trận lượt đầu, từ sau Newcastle mùa 2002-2003. Và trong suốt sáu trận vòng bảng, Ilicic đã im hơi lặng tiếng trước khi toả sáng đúng lúc ở vòng 1/8 - nơi anh ghi năm trong tám bàn của Atalanta qua hai lượt trận.
Không giấu cảm giác tự hào sau cú poker lịch sử, anh nói trên UEFA.com: "Càng già, tôi đá càng hay. Tôi đang tận hưởng niềm vui và muốn tiếp tục cải thiện. Tôi luôn tập trung vào những gì mình đang làm thay vì để ý tới những hậu vệ trước mặt. Thật tiếc là không có CĐV nào có mặt tại đây, nhưng chúng tôi cần đem lại niềm vui và giúp những người hâm mộ ở nhà có dịp ăn mừng".
Ilicic trong pha dứt điểm nâng tỷ số lên 2-0 cho Atalanta trong trận lượt đi thắng Valencia 4-1 tại San Siro. Ảnh: Maxifoot.fr.
Sau khi kết thúc trận đấu với Valencia, Ilicic và các đồng đội chụp ảnh cùng chiếc áo có ghi dòng chữ "Bergamo, chiến thắng này dành cho các bạn. Đừng bao giờ bỏ cuộc" để ủng hộ thành phố đang chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19. Như khẩu hiệu trên, chắc chắn Ilicic cùng những cầu thủ Atalanta sẽ không ngừng bỏ cuộc tại đấu trường Champions League khi vẫn còn cơ hội.
Sau Ajax 2018-2019, hiện tượng Champions League mùa giải này chính là Atalanta.
Thịnh Joey