Khi trọng tài Daniele Doveri thổi tiếng còi mãn cuộc trận đấu giữa Atalanta và Sassuolo tại vòng đấu thứ 38 của Serie A hôm 27/5, cả sân vận động Mapei như muốn nổ tung với những tiếng thét như sấm rền. Theo lịch do ban tổ chức sắp xếp, Atalanta đáng lẽ đá trận cuối trên sân nhà Azzurri d'Italia, nhưng do việc sửa chữa khán đài khu phía Bắc, họ buộc phải thuê sân vận động Mapei của chính ... Sassuolo để đá vòng cuối.
Nhưng khi một chiến thắng đồng nghĩa với việc Atalanta sẽ chính thức được dự Champions League mùa giải 2019-20, cổ động viên Atalanta đã chấp nhận di chuyển hai giờ đồng hồ để phủ kín sân Mapei trong màu xanh đen truyền thống. Khi trận đấu kết thúc với tỷ số 3-1 nghiêng về Atalanta, những cổ động viên của đội bóng được mệnh danh là "La Dea" không thể kìm nén niềm hạnh phúc. Vị trí thứ ba chung cuộc là thứ bậc cao nhất trong lịch sử tham dự Serie A của Atalanta, và lần đầu tiên trong 112 năm kể từ khi thành lập, "Le Dea" sẽ được nghe nhạc hiệu hào hùng của Champions League.
Mùa giải 2018-2019 sẽ là lần đầu tiên Atalanta được góp mặt ở Champions League - sân chơi đỉnh cao của bóng đá châu Âu cấp CLB.
Ajax của bóng đá Italy
Sau khi Juventus bại trận dưới tay Ajax Amsterdam tại Champions League, huấn luyện viên lão làng Fabio Capello đã chỉ ra vấn đề của "Bà đầm già". Ông nhận định: "Trước Ajax, Juventus đã gặp vấn đề y hệt khi họ bị loại khỏi Cup Italy bởi Atalanta vào tháng 1/2019. Đội bóng của Gian Piero Gasperini phòng ngự một kèm một và Juventus không quen đương đầu với phong cách pressing suốt cả trận như vậy".
Việc được so sánh với Ajax là một lời khen ngợi với Atalanta, nhất là sau khi đội bóng Hà Lan đoạt cú đúp quốc nội đồng thời làm rúng động châu Âu khi lần lượt quật ngã Real Madrid rồi Juventus. Và đó là sự ngợi khen không hề quá lời, như cách chính hậu vệ người Hà Lan Hans Hateboer chia sẻ trên trang Goal. Anh cho biết: "Sự giống nhau là rõ rệt: cả hai đội đều chơi một đối một trên khắp mặt sân. Ajax có chất lượng đội hình hơn chúng tôi, chỉ cần nhìn những gì họ làm được ở châu Âu là biết. Nhưng chúng tôi có chung một triết lý bóng đá".
Hateboer là một phần trong đội ngũ Atalanta làm nên mùa giải 2018-2019 diệu kỳ chưa từng có trong lịch sử xứ Bergamo. Khi mùa giải mới bắt đầu, chẳng ai dám mơ tới việc Atalanta có thể dự Champions League. Theo Gazzetta dello Sport, quỹ lương của Atalanta chỉ đứng thứ 14 tại Serie A và bằng khoảng 1/8 quỹ lương của nhà vô địch Juventus. Thành phố Bergamo của đội bóng này chỉ có dân số khiêm tốn 120.000 người.
Sự ủng hộ từ lượng CĐV, danh tiếng, truyền thống và tiềm lực tài chính của Atalanta rõ ràng không thể sánh ngang Inter Milan, AC Milan hay AS Roma. Nhưng chung cuộc, Atalanta lại xếp trên cả ba ông lớn đó. Tại Serie A mùa giải vừa qua, Atalanta thậm chí còn là đội ghi nhiều bàn nhất với 77 pha lập công, vượt qua cả hai đội xếp trên là Juventus (70 bàn) và Napoli (74 bàn).
Atalanta khiến Juventus của Ronaldo nhận thất bại ở Cup Italy.
Trên tất cả mặt trận, Atalanta có 103 bàn và có tổng cộng tám cầu thủ ghi được trên năm bàn. Chân sút số một của đội bóng là Duvan Zapata có 28 bàn, trong đó có tới 23 bàn tại Serie A. Con số này đủ giúp anh xếp trên Cristiano Ronaldo trong cuộc đua Vua phá lưới, đồng thời chỉ kém kỷ lục của huyền thoại Filippo Inzhaghi xác lập năm 1997 đúng một bàn.
Bên canh một Zapata giỏi ghi bàn, Atalanta còn có Papu Gomez - chân chuyền số một của Serie A mùa giải 2018-2019 với 11 pha dọn cỗ cho đồng đội. Theo Guardian, đội bóng này thậm chí còn có số lần chạm bóng nhiều nhất trong vòng cấm của đối phương. Đây là thống kê vừa phản ánh thói quen tấn công áp đảo của Atalanta, vừa cho thấy họ sẵn sàng giành lại quyền kiểm soát bóng ngay từ tuyến trên.
Chiến thắng của những kẻ thất bại
Atalanta vốn được biết tới nhiều với lò đào tạo trẻ mát tay, từng xuất xưởng nhiều thế hệ cầu thủ xuất chúng như Gaetano Scirea, Roberto Donadoni cho tới những cái tên quen thuộc gần đây như Ricardo Montolivo, Franck Kessie, Mattia Caldara hay Giacomo Bonaventura... Nhưng trong chiến dịch lịch sử vừa qua, đội bóng này lại kết hợp giữa sức trẻ với những cái tên giàu kinh nghiệm hay thậm chí từng bị xem là đã hết thời.
Chân sút số một của họ là Duvan Zapata năm nay đã 28 tuổi và trong cả sự nghiệp mới duy nhất một lần ghi được 16 bàn thắng (trong màu áo Estudiantes mùa giải 2012-13). Trung phong người Colombia đến Atalanta theo diện cho mượn kèm điều khoản mua đứt, sau những tháng ngày lang bạt tại Napoli, Udinese và Sampdoria mà chưa khi nào thực sự bùng nổ. Dưới bàn tay HLV Gasperini, Zapata như lột xác khi được khai thác tối đa khả năng chớp thời cơ, săn bàn trong vòng cấm.
Zapata (áo sọc xanh đen) chỉ là một kẻ thất bại trước khi bừng sáng nhờ được HLV Gasperini tin tưởng ở Serie A mùa vừa qua.
Đó là điều khác xa với cách những người thầy cũ sử dụng cầu thủ to cao này, khi anh thường xuyên được sử dụng với mục đích làm tường thay vì được dồn bóng để chớp cơ hội. Zapata có được sự bùng nổ đến như ngày nay là nhờ niềm tin của Gasperini, bởi mãi tới vòng đấu thứ 11, tiền đạo này mới có bàn thắng đầu tiên tại Serie A trong màu áo xanh đen.
Ở tuổi 31, Josip Ilicic đang chơi thứ bóng đá hay nhất sự nghiệp và được Napoli liên hệ. Tiền vệ công này đóng góp 13 bàn thắng và bảy pha kiến tạo trong mùa vừa qua, sau khi trải qua một mùa hè 2018 liên tục ra vào bệnh viện do bị nhiễm khuẩn bạch huyết. Anh đã có lúc nghĩ về việc giã từ sân cỏ, trước khi có màn tái xuất ấn tượng. Hay "vua kiến tạo" Papu Gomez suýt ra đi hồi giữa mùa, khi một đại gia Trung Đông muốn trả 20 triệu euro để đổi lấy sự phục vụ của anh trong ba năm.
Gomez sinh năm 1988 và từng vô địch U20 World Cup năm 2007 cùng những Aguero và Di Maria. Nhưng sự nghiệp của anh chưa khi nào thăng hoa như hai đồng đội cũ, và 20 triệu euro là con số trong mơ. Nhưng theo Italian Football TV, HLV Gasperini đã yêu cầu ban lãnh đạo Atalanta không bán Gomez, bằng không ông sẽ từ chức. Gomez ở lại và cùng Atalanta làm nên lịch sử.
Sẽ là thiếu sót nếu không kể tên Gasperini trong chiến công của Atalanta. Trong mắt nhiều người, ông là huấn luyện viên hay nhất Italy mùa vừa qua, và hoàn toàn xứng đáng với mọi lời khen ngợi. Việc xếp trên Inter càng có ý nghĩa với Gasperini khi ông từng bị CLB này sa thải chỉ sau năm trận đầu mùa 2011-2012.
Gasperini biến dàn cầu thủ ô hợp của Atalanta thành một đội quân giàu sức chiến đấu bậc nhất Serie A mùa vừa qua.
Gasperini bắt đầu dẫn dắt Atalanta từ hè 2016 và bất ngờ đưa đội bóng cán đích thứ tư tại Serie A trong mùa giải đầu tiên. Tuy nhiên, khi đó, bóng đá Italy chỉ có ba suất dự Champions League cho ba đội đứng đầu, và khiến Atalanta lỡ hẹn với sân chơi lớn nhất cấp CLB. Điều này không làm Gasperini nản chí, như cách ông luôn khẳng định: "Tôi tin rằng bạn sẽ có những kết quả tốt nếu chơi bóng tốt".
Triết lý bóng đá của Gasperini được định hình ở giai đoạn ông dẫn dắt Genoa lần thứ hai trong sự nghiệp (2013-2016). HLV sinh năm 1958 này kể trên Gazzetta dello Sport: "Tính tới trước trận gặp Juventus, việc duy trì sự áp đảo về quân số trong phòng ngự là ưu tiên. Nhưng tôi có trong tay Nicolas Burdisso, một cầu thủ kèm người rất cừ. Tôi để cậu ấy và De Maio theo kèm Carlos Tevez và Fernando Llorente. Hai người có một trận đấu xuất sắc và nhờ đó tôi có dư ra một người khác để đóng góp cho các toan tính chiến thuật. Phép thử liều lĩnh đã mang lại kết quả tuyệt vời. Hàng phòng ngự Atalanta liên tục dâng cao, dồn ép đối phương mà các bạn thấy ngày nay được sinh ra từ trận đấu ấy".
Atalanta của mùa giải 2018-2019 là một đội bóng ngổ ngáo, tập hợp những chiến binh không biết run sợ. Họ khởi đầu mùa giải với việc bị Copenhagen loại khỏi vòng play-off Europa League trước khi ngụp lặn ở nửa dưới bảng điểm Serie A trong 10 vòng đấu đầu tiên. Nhưng ban lãnh đạo Atalanta vẫn đặt niềm tin vào Gasperini và những cầu thủ - những người từng nếm trải cảm giác cay đắng của thất bại và khát khao chứng tỏ.
Kết quả của niềm tin ấy là một loạt trận đấu khiến các đội bóng Italy khác phải sững sờ. Atalanta quật ngã Juventus tới 3-0 tại Cup Itlay, và chỉ chịu thua Lazio trong trận chung kết. Tại Serie A, họ có những chiến thắng hủy diệt trước Inter Milan (4-1), Sassuolo (6-2) hay Frosinone (5-0). Kể từ vòng 26 trở đi, Atalanta là đội bóng bất bại, và thậm chí, còn kiếm được nhiều điểm hơn cả nhà vô địch Juventus trong giai đoạn lượt về. Trong năm cú hattrick của Serie A cả mùa vừa qua, Atalanta đóng góp tới bốn lần.
Papu Gomez (giữa) là hiện thân cho sự hy sinh vì lợi ích tập thể của Atalanta, khi từ chối bản hợp đồng béo bở sang Trung Đông để ở lại chiến đấu vì khát vọng Champions League của CLB.
Tiền vệ Papu Gomez khẳng định anh "dành nhiều thời gian cùng đồng đội hơn với gia đình", và điều này được thể hiện trên sân cỏ. Tập thể Atalanta là một khối thống nhất và không biết bỏ cuộc, kể cả khi họ có một trận đấu không tưởng trên sân nhà trước Empoli ở vòng 32. Atalanta áp đảo từ đầu tới cuối với tổng cộng 47 cú sút và có 18 lần đưa bóng trúng khung thành, nhưng tỷ số chung cuộc là 0-0. Lần gần nhất có một đội bóng Serie A có nhiều tình huống hãm thành đối phương đến vậy là Roma năm 2006, khi đội bóng thành Rome đánh bại Cantania 7-0.
Ngay sau nỗi thất vọng với Empoli, Atalanta đã xốc lại tinh thần và giành chiến thắng 2-1 trên sân Napoli. Trong những vòng đấu cuối, họ đánh bại đội cạnh tranh Cup châu Âu Lazio (3-1), đội đang khát điểm để trụ hạng Genoa (2-1) và cầm hòa nhà vô địch Juventus (1-1). Với một tập thể đoàn kết và giàu khát khao chứng tỏ mình đến vậy, bất cứ đội bóng nào chung bảng với Atalanta tại Champions League mùa giải 2019-20 đều không thể chủ quan.
Thịnh Joey