Hình ảnh của Jack Ma thời gian qua phần lớn đã mờ nhạt khỏi công chúng kể từ bài phát biểu gây tranh cãi ở Thượng Hải tháng 10 năm ngoái. Tiếp sau đó là hàng loạt hành động điều tra của chính quyền Trung Quốc nhắm vào công ty fintech Ant Group và tập đoàn Alibaba đều do Ma sáng lập. Kể từ đó, ông chủ yếu tập trung vào sở thích cá nhân và hoạt động từ thiện, đối tác kinh doanh thân thiết của ông, Joseph Tsai cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào tháng trước.
Theo Forbes, trong năm 2020, Ma và Alibaba đã quyên góp 3,2 tỷ nhân dân tệ tiền mặt (493,4 triệu USD). Pony Ma và Tencent, đứng thứ ba với 2,6 tỷ nhân dân tệ trong hoạt động từ thiện. Zhang Yiming của ByteDance đứng thứ năm, quyên góp 1,2 tỷ nhân dân tệ trong năm.
Các khoản quyên góp xuất phát từ các tỷ phú công nghệ đã trở nên thường xuyên hơn trong bối cảnh Bắc Kinh gia tăng áp lực lên các công ty Big Tech, nhằm đặt mục tiêu phát triển xã hội lên trên lợi nhuận và phục vụ chương trình nghị sự quốc gia.
Gần đây nhất, Quỹ Jack Ma, hôm 21/7 đã cam kết quyên góp 50 triệu nhân dân tệ để hỗ trợ tỉnh Hà Nam và thủ phủ Trịnh Châu, nơi đang phải đối mặt với thiệt hại thảm khốc vì lũ lụt, mưa lớn. Một số công ty Big Tech Trung Quốc khác, bao gồm Alibaba và Ant Group, cũng công bố các khoản quyên góp riêng riêng nhằm cứu trợ vùng bị ảnh hưởng.
Wang Xing, CEO kiêm Chủ tịch công ty giao hàng Meituan, xếp thứ 22 trong danh sách của Forbes. Tháng trước, Wang đã quyên góp 2,3 tỷ USD cổ phần công ty cho quỹ từ thiện của riêng mình, được sử dụng để tài trợ cho giáo dục và nghiên cứu khoa học. Khoản quyên góp được đưa ra vài tháng sau khi chính phủ mở cuộc điều tra chống độc quyền đối với Meituan.
Zhang của ByteDance cũng đã quyên góp 500 triệu nhân dân tệ vào tháng trước để thành lập quỹ giáo dục tại thành phố Longyan, quê hương của ông, ở tỉnh Phúc Kiến phía đông Trung Quốc.
Trong năm 2020, 100 doanh nhân hàng đầu Trung Quốc trong danh sách của Forbes đã quyên góp tổng cộng 24,5 tỷ nhân dân tệ, tăng 37% so với 17,9 tỷ nhân dân tệ năm 2019. Ngành công nghệ là nhóm làm từ thiện nhiều nhất cả nước, quyên góp 7,8 tỷ nhân dân tệ trong năm, chiếm 32,1%.
Để được đưa vào danh sách 2020, các cá nhân cần phải cho đi ít nhất 22 triệu nhân dân tệ, cao hơn gấp đôi so với mức 10 triệu nhân dân tệ năm ngoái. Trong bối cảnh gia tăng từ thiện để hỗ trợ chống lại sự bùng phát của Covid-19, 32,7% số tiền quyên góp của năm ngoái được dành cho ngành y tế. Các tổ chức giáo dục và giảm nghèo chiếm khoảng 22,5% số tiền.
Sự hiện diện ngày càng tăng của các ông lớn công nghệ ở đầu danh sách phản ánh chính xác những thay đổi trong ngành, từ sự phụ thuộc ngày càng nhiều vào các nền tảng Internet vì đại dịch cho tới cuộc "trấn áp" diện rộng nhắm vào Big Tech của Trung Quốc.
Đăng Thiên (theo SCMP)