Lực lượng Không quân Vũ trụ thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tuần trước công bố video về hệ thống phòng không tầm trung Khordad, nhân kỷ niệm tròn một năm vụ bắn rơi trinh sát cơ không người lái (UAV) RQ-4A của Mỹ.
Video cho thấy quá trình nghiên cứu phát triển và thử nghiệm hệ thống Khordad, cùng hình ảnh về hoạt động của phi đội RQ-4A do Mỹ công bố. IRGC cũng hé lộ hình ảnh chưa từng được công bố, cho thấy khoang chỉ huy tổ hợp Khordad trong vụ bắn hạ chiếc RQ-4A ngày 20/6/2019.
Video quảng cáo hệ thống Sovem Khordad được công bố hôm 18/6. Video: IRGC.
IRGC phóng tên lửa bắn hạ chiếc RQ-4A Mỹ với lý do xâm phạm không phận, trong khi Mỹ khẳng định chiếc UAV bị bắn khi đang hoạt động trên không phận quốc tế cách bờ biển Iran khoảng 34 km. Sự việc khiến căng thẳng Iran - Mỹ tăng cao, đẩy hai nước tới bờ vực xung đột quân sự, nhưng tình hình sau đó hạ nhiệt khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định không tung đòn không kích trả đũa.
Hãng tin Tasnim News của Iran hồi năm ngoái cho biết vũ khí được IRGC sử dụng để bắn hạ UAV Mỹ là tổ hợp phòng không tầm trung Raad (Sấm sét) do Tehran tự phát triển. Raad là một trong những khí tài phòng không hiện đại nhất của Iran, có đặc điểm chiến đấu tương tự hệ thống tên lửa Buk-M2EK do Nga phát triển.
Tuy nhiên, IRGC sau đó đính chính rằng hệ thống khai hỏa là Sevom Khordad (Khordad đời 3), phiên bản nâng cấp sở hữu nhiều tính năng hiện đại hơn dòng Raad.
Mỗi khẩu đội Sevom Khordad được biên chế một xe chở đạn kiêm bệ phóng kèm radar dẫn bắn (TELAR) và hai xe chở đạn kiêm bệ phóng (TEL), mỗi xe mang được ba tên lửa Taer-2B với khả năng diệt mục tiêu từ khoảng cách 105 km và độ cao 30 km. Radar dẫn bắn trên TELAR có thể phát hiện đồng thời 100 mục tiêu, điều khiển 8 tên lửa hướng tới 4 mục tiêu cùng lúc.
Mỗi tiểu đoàn Sevom Khordad gồm 4 khẩu đội và radar cảnh giới Bashir-3D có tầm hoạt động 350 km, cho phép tấn công đồng thời 16 mục tiêu. Tiểu đoàn Sevom Khordad có khả năng kết nối vào mạng lưới phòng không quốc gia thông qua trạm chỉ huy và điều khiển (C2), đồng thời trao đổi tham số mục tiêu qua đường truyền dữ liệu để hỗ trợ những tổ hợp phòng không bị gây nhiễu.
Xe TELAR của hệ thống Sovem Khordad trong một đợt thử nghiệm năm 2018. Ảnh: ISNA.
Giới chuyên gia quân sự nhận xét việc bị Iran bắn rơi chiếc RQ-4A khiến năng lực trinh sát tầm cao của Mỹ bị tổn thất nặng nề, đánh dấu lần đầu một biến thể của dòng Global Hawk bị bắn rơi trong 18 năm vận hành.
Vụ bắn rơi chiếc UAV trị giá hơn 200 triệu USD này cũng ảnh hưởng xấu tới triển vọng xuất khẩu vũ khí của Mỹ cho nhiều nước, khi Iran chứng minh những trinh sát cơ được trang bị nhiều công nghệ tối tân vẫn có thể bị hạ bởi tên lửa có giá tương đối rẻ.
Vũ Anh (Theo Sputnik)