Là dải đất nằm giữa dãy Trường Sơn và Biển Đông, sự đa dạng địa lý cũng như khí hậu ban tặng cho miền Trung nguồn nguyên liệu ẩm thực phong phú. Trong đó, vị ớt được xem là linh hồn của ẩm thực vùng đất này. Trong chế biến món ăn, từ các món điểm tâm sáng hay các loại nước chấm đều mang vị chua, cay, mặn đặc trưng.
Nằm ở phía Bắc đèo Hải Vân, ẩm thực vùng Bắc Trung Bộ mang xu hướng cay và đậm vị hơn miền Bắc. Màu sắc món ăn cũng phong phú, rực rỡ, thiên về sắc đỏ và đỏ sẫm. Theo đó, ẩm thực Thanh Hóa là sự giao thoa giữa Bắc Bộ và Trung Bộ, đa dạng về các món ăn, phong phú trong cách chế biến, chất lượng và trình bày đẹp mắt.
Một số đặc sản nổi bật tại đây như nem chua, bánh gai, cháo canh, bánh đúc sốt, chả tôm, cá rô Đầm Sét, mắm cáy, mắm tép, nước chấm chẻo chệch... được nhiều khách du lịch thưởng thức. Nem chua Thanh Hóa được làm từ thịt nạc, bì thái chỉ cùng tiêu, ớt, tỏi và lá đinh lăng. Khi ăn, thực khách có thể cảm nhận vị ngọt bùi của thịt lên men, vị cay nồng của tiêu, tỏi, ớt và chút hăng nhẹ của lá đinh lăng.
Vào tới Nghệ An, ẩm thực nơi đây giản dị, đậm đà và đặc biệt ở cách sử dụng gia vị khác lạ. Nhiều món đặc sản được tạo ra từ vùng đất này như nhút Thanh Chương, tương Nam Đàn, bánh mướt, bánh ngào và các món lươn như như súp lươn, cháo lươn, gỏi lươn, lươn om chuối đậu, lươn xào sả ớt, lươn xúc bánh đa...
Trong hầu hết các món ăn, lươn được sử dụng là lươn đồng với vị tươi, ngon và chắc thịt. Lươn sau khi làm sạch cẩn thận, được khử mùi tanh bằng giấm, ớt và tẩm ướp với các loại gia vị. Khi nấu chín, thịt lươn bùi, chắc, hòa cùng vị nước dùng béo ngọt và mùi thơm của nghệ, tiêu, ớt, hành tăm khiến thực khách tâm đắc. Với món miến lươn trộn, thực khách có thể pha xốt trộn từ nước tương, dầu hào, hạt nêm Maggi giúp tăng hương vị món ăn mà vẫn giữ trọn hương vị Việt.
Huế là điểm nhấn đặc sắc trong hành trình khám phá ẩm thực miền Trung. Ở đây, ẩm thực là một nét văn hóa mang phong cách thanh lịch, nhẹ nhàng đặc trưng của vùng cố đô, được chia thành hai loại hình: cung đình và dân gian. Dù là loại hình nào, những món ăn Huế cũng được chế biến công phu, trình bày đẹp mắt, bổ dưỡng và hương vị hài hòa. Có thể kể đến như nem công, chả phượng, gân nai, yến sào, cơm hến, bún bò, chè Huế, bánh chưng, mè xửng và các loại bánh ngọt trứ danh.
Đến khu vực Nam Trung Bộ, thực khách lại ấn tượng nhiều món đặc sản đậm vị biển cả như mắt cá ngừ đại dương chưng hạt sen, gỏi cá ngừ, gỏi cá Nam Ô Đà Nẵng, yến chưng hạt sen, da cá mập, cùi vi cá mập, cháo nhum, gỏi sứa, chả cá Quy Nhơn, cá chình mun Châu Trúc om chuối đậu...
Đặc biệt, du khách không nên bỏ lỡ món bánh ít lá gai - bánh truyền thống của người dân Bình Định. Bánh được kết hợp hài hòa giữa vị ngọt của đường, vị bùi của đậu xanh, vị béo của dừa, cay nhẹ của gừng hòa cùng vị thơm của nếp dẻo, lá gai.
Ninh Thuận, Bình Thuận là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào người Chăm, với văn hóa ẩm thực khác biệt, đặc trưng của dải đất cuối Nam Trung Bộ. Trong đó, món cháo trắng phản ánh nét thuần túy, bình dị trong đời sống tinh thần của đồng bào nơi đây. Người Chăm thường sử dụng món ăn này trong bữa sáng nhằm thể hiện ước mong về cuộc sống bình yên và an lành.
Ẩm thực của người Chăm có tính mát, vị chua cay tùy thuộc vào thời tiết, khí hậu, mùa mưa hay khô. Các món đặc trưng của người Chăm là canh chua cá, canh bồi (canh thập cẩm được nấu từ nhiều loại rau rừng), các loại mắm cá, thịt dê, canh rau môn, gỏi cuốn tôm... Ngoài ra, người Chăm cũng có nhiều loại bánh, chủ yếu phục vụ trong lễ nghi tôn giáo, cưới hỏi và trở thành đặc sản hấp dẫn du khách như bánh tét, bánh ít, bánh củ gừng, bánh đúc...
Với tính cách chịu thương chịu khó cùng đôi bàn tay khéo léo, chăm chỉ, người miền Trung biến sản vật quê hương thành những món đặc sản nổi tiếng, hấp dẫn du khách bốn phương.
Thanh Thư