Chiều 27/9, tại Tiền Giang, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc làm việc với lãnh đạo 13 tỉnh, thành Đồng bằng sông Cửu Long về công tác phòng chống sạt lở, hạn mặn mùa khô.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường thông tin, do bùn cát từ thượng nguồn đổ về ngày càng giảm, khai thác cát ngày càng gia tăng, cùng tình trạng biến đổi khí hậu, thay đổi dòng chảy khiến tình trạng sạt lở ngày càng nghiêm trọng hơn.
Nông dân tỉnh Sóc Trăng tiết kiệm nước tưới hoa màu mùa hạn mặn. Ảnh: Cửu Long.
Hiện đồng bằng có tổng cộng trên 500 điểm sạt lở ven sông, biển, tổng chiều dài hơn 800 km. Mỗi năm, sạt lở làm mất khoảng 300 ha đất, rừng ngập mặn ven biển, hơn 19.000 hộ dân ven sông phải di dời khỏi vùng nguy hiểm.
Trong 10 năm qua, các tỉnh đã được bố trí kinh phí hơn 16.000 tỷ đồng xây dựng các công trình phòng chống sạt lở, trồng trên 4.300 ha rừng ngập mặn và sẽ tiếp tục trồng thêm hơn 3.000 ha. Dự kiến thời gian tới Trung ương Tiếp tục bố trí nguồn vốn hỗ trợ khoảng gần 4.500 tỷ đồng.
Năm nay, mùa mưa lưu vực sông Mekong đến muộn, lượng mưa đạt trị số thấp. Dự báo lượng mưa sắp tới ở mức xấp xỉ hoặc thấp hơn trung bình nhiều năm. Do vậy, tổng lượng dòng chảy về đồng bằng thời gian tới sẽ thấp hơn trung bình nhiều năm.
Theo dự báo, đỉnh lũ năm nay xuất hiện vào đầu tháng 10, ở mức trên báo động một khoảng 0,2 m, sau đó sẽ giảm nhanh. Dự báo hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô sẽ đến sớm và nặng hơn so với trung bình nhiều năm. Xâm nhập mặn sẽ ảnh hưởng đến khoảng 100.000 ha lúa vụ đông xuân. Khoảng 50.000 hộ dân bị thiếu nước, trong đó Long An, Tiền Giang, Bến Tre là các tỉnh chịu ảnh hưởng nặng.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thông đề xuất giảm diện tích lúa đông xuân từ 1,6 triệu ha xuống còn 1,5 triệu ha, gieo sạ sớm ngay từ tháng 10, đắp đập tạm ngăn mặn giữ ngọt, nạo vét, khơi thông dòng chảy. Các địa phương chủ động trữ nước ngọt, hỗ trợ thiết bị chứa nước cho người dân, với tinh thần không để người dân thiếu nước sinh hoạt.
Bộ này cũng đề nghị Bộ Tài chính có phương án mua dự trữ 200.000 tấn gạo ngay từ đầu tháng ba năm sau tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long, góp phần ổn định giá.
Đại diện lãnh đạo 13 tỉnh đồng bằng cũng trình bày một số khó khăn trong công tác chống sạt lở, hạn mặn thời gian qua như thiếu nguồn vốn, sự phối hợp giữa các địa phương chưa đồng bộ.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp. Ảnh: Hoàng Nam.
Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các ban, ngành bố trí đủ vốn, áp dụng khoa học kỹ thuật chống sạt lở, tuyên truyền người dân thay đổi tập quán sống ven sông. Ngoài ra, Thủ tướng cũng đề nghị các địa phương rút kinh nghiệm từ hậu quả hạn hán, xâm mặn những năm trước, không được chủ quan, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn của trung ương để hạn chế mức thấp nhất thiệt hại cho người dân.
Năm 2016, đợt hạn hán, xâm nhập mặn lịch sử tại Đồng bằng sông Cửu Long khiến 600.000 người dân thiếu nước sinh hoạt và 160.000 ha đất bị nhiễm mặn, gây thiệt hại hơn 5.500 tỷ đồng.
Hoàng Nam