Sản phẩm lọc khí thải trên các ống khói nhà máy do Lê Hoàng Minh Khôi, Nguyễn Huy Đức (THPT chuyên Lê Hồng Phong, quận 5), Trương Tấn Phú, Trần Hà Phúc An, Nguyễn Hoàng Vinh (THPT Trần Phú, quận Tân Phú) thiết kế.
Ý tưởng làm sản phẩm được 5 bạn học sinh nghĩ đến khi còn học chung trường cấp 2. Đến khi lên lớp 11, tích lũy thêm nhiều kiến thức chuyên ngành, nhóm cùng nhau xây dựng quy trình lọc bốn lớp trong hệ thống lọc khí thải gắn trên ống khói nhà máy.
Theo đó, khí thải sẽ đi qua ống nhựa PVC đường kính khoảng 5 cm. Bên trong, khói đi qua bình nhựa 20 lít hình trụ tròn tái chế từ bình nước uống. Bình nhựa được chia đôi thành hai khu vực, nửa dưới có 2 béc phun sương để lắng các hạt bụi lớn trong khí thải. Nước từ béc phun sẽ rơi xuống khay chứa nước đặt cạnh bình rồi tiếp tục bơm lên tạo thành vòng tuần hoàn, xử lý khói liên tục.
Tùy vào lưu lượng nước, vận tốc khí thải, hệ thống béc phun sẽ hoạt động với công suất khác nhau. Sau lớp lọc phun sương, khí thải được xử lý một phần và tiếp tục bay lên do có hệ thống quạt hút bên ngoài đường ống. Trên đường đi, khí thải sẽ qua lớp than hoạt tính và vôi sữa để tiếp tục lọc phần bụi bẩn, khí độc và thải ra môi trường tự nhiên.
Video giới thiệu hệ thống lọc khí thải từ ống khói nhà máy của nhóm. Video: NVCC
Phúc An cho biết, hệ thống không hoàn toàn loại bỏ toàn bộ chất độc trong khói nhưng có thể giảm khoảng 60-70%. "Đây là con số không lớn, vì vẫn còn khoảng 30-40% khí thải ra môi trường, nhưng nếu tất cả doanh nghiệp sử dụng hệ thống lọc thì lượng khói giảm đi nhiều", Phúc An nói.
Theo nhóm, chất thải từ các hạt bụi, xỉ kích cỡ lớn được lắng xuống đáy bình ở chu trình lọc đầu tiên sẽ được thu gom và có thể tái chế làm nguyên liệu cho nền đất xây nhà hoặc sử dụng làm tượng trong ngành mỹ thuật...
Phúc An cho biết, nếu thiết kế cho quy mô lớn hơn cần gia công cơ khí ống hút khí thải, hệ thống lọc phù hợp với kích thước ống khói. Thời gian tới, nhóm dự kiến thực nghiệm trên một ống khói thật ở quy mô nhỏ để có số liệu chính xác về tính hiệu quả của sản phẩm và có điều chỉnh phù hợp.
Sản phẩm hệ thống lọc khí thải 4 lớp của nhóm đang ở giai đoạn thử nghiệm mô hình. Ảnh: NVCC
Sản phẩm lọt top 6 dự án xuất sắc tại chung kết cuộc thi Bách Khoa Innovation, do Đại học Bách khoa TP HCM tổ chức mới đây. Theo thạc sĩ Đỗ Hoàng Thắng, Phó giám đốc Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp công nghệ Đại học Bách khoa TP HCM, sản phẩm của nhóm có ý tưởng tốt khi hướng đến giải quyết vấn đề về môi trường, giảm ảnh hưởng đến cuộc sống người dân.
Theo ông Thắng, hiện có nhiều nghiên cứu công nghệ xử lý khí thải từ ống khói nhà máy, nhưng để đạt tiêu chuẩn môi trường thì chi phí khá tốn kém. Hiện, sản phẩm nhóm mới dừng lại ở mô hình và cần cải tiến nhiều chức năng để có thể ứng dụng thực tế và đánh giá được hiệu quả xử lý khói.
"Ống xử lý cần sử dụng vật liệu có thể chịu nhiệt độ cao vì các ống khói nhà máy có thể lên tới 1.000 độ C. Phương pháp lọc bằng việc phun nước tuần hoàn là ý tưởng tốt nhưng cần nghiên cứu cách xử lý, vì nước sau khi tưới cuốn theo bụi, cặn lâu ngày làm nghẹt đường ống", ông Thắng nêu điểm còn hạn chế.
Hà An