Hình ảnh chụp từ một phi cơ quân sự Philippines hôm 11/5 cho thấy Trung Quốc đang cải tạo đất tại đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: Reuters.
"Trung Quốc không nên đơn phương thiết lập một ADIZ", The Diplomat dẫn lời ông Ngô Sĩ Tồn, viện trưởng Viện Quốc gia về Nghiên cứu Biển Đông của Trung Quốc, phát biểu hôm 21/7 tại một hội nghị tổ chức ở thủ đô Washington, Mỹ.
Ông Ngô cho rằng đây là một cách để Trung Quốc báo hiệu sự kiềm chế và giảm căng thằng ở Biển Đông. Người này đề nghị Washington không nên tìm cách kìm chế Bắc Kinh và trung lập về vấn đề Biển Đông. Ông khẳng định Nhật Bản can thiệp vào tranh chấp Biển Đông sẽ chỉ làm tình hình tệ hơn.
Lời khuyến cáo của viện trưởng Ngô nằm trong danh sách "những điều nên và không nên làm" mà ông đề nghị đối với cả Trung Quốc và Mỹ. Ngoài không nên đơn phương thiết lập ADIZ, ông Ngô còn đề nghị phải đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông, đẩy nhanh soạn thảo Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) với các nước thuộc Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
Ông Ngô còn đề xuất một cơ chế khu vực để tham vấn về các vấn đề hàng hải. Tuy nhiên, ông không nói rõ cơ chế này sẽ hoạt động như thế nào để phù hợp với các chế hiện hành về an ninh hàng hải như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM+) và Diễn đàn Hàng hải ASEAN Mở rộng.
Trung Quốc tăng cường cải tạo đất và quân sự hóa một số cơ sở quân sự tại các đảo nhân tạo trên Biển Đông làm dấy lên lo ngại Bắc Kinh sẽ thiết lập ADIZ tại khu vực này như từng làm trên biển Hoa Đông vào tháng 11/2013. Thiết lập ADIZ, giúp mở rộng không phận và áp đặt hạn chế đối với những máy bay bay ngang qua khu vực này, sẽ là bước đi mới của Trung Quốc nhằm áp đặt chủ quyền trên Biển Đông.
Như Tâm