Những năm qua nghệ thuật đương đại phát triển mạnh ở Việt Nam, đặc biệt là các loại hình sắp đặt (installation), trình diễn (performance art) và video art. Thể loại video art được các nghệ sĩ Trần Lương, Lê Vũ, Đinh Gia Lê... thử nghiệm và trình chiếu ở một số sự kiện đương đại.
Một hình ảnh trong video art Về một...
Họa sĩ Lê Thiết Cương vốn là người làm việc với toan, anh nổi tiếng với phong cách hội họa tối giản. Khi đến với video art, anh không định chạy theo trào lưu hay làm một thử nghiệm. Lê Thiết Cương tìm thấy ở video art chìa khóa mở ra những cách biểu đạt nghệ thuật khác.
Về một... có thời lượng hơn bốn phút, bao gồm những hình ảnh được dựng không theo nội dung câu chuyện nhưng mang tính gợi mở cao. Họa sĩ Lê Thiết Cương chia sẻ: "Khi nghe ca khúc Giấc mơ thức tỉnh (sáng tác Dũng LA, trình bày Văn Mai Hương), thoạt tiên tôi nghĩ đây là một bản tình ca về một cuộc tình tan vỡ, cô đơn, nó không gây hứng thú với tôi nhiều về mặt hình ảnh. Nếu làm một MV thì sẽ chạy theo câu chuyện đó, tôi không thích như vậy. Nhưng nghe nhiều lần, thì tôi thấy mình có thể triển khai thành một video art độc lập với câu chuyện về nỗi cô đơn của hai người".
Các không gian trong video art Về một... đều là không gian tĩnh. Mở đầu bằng hình ảnh một bức tường trắng, trên đó có treo bức tranh tối giản vẽ một dáng ngồi cuộn tròn với nỗi cô đơn. Một cô gái (là Văn Mai Hương) xuất hiện, ngắm bức tranh, đi qua lại, dường như bồn chồn, dường như chờ đợi. Bối cảnh thứ hai của video art là sân ga, với toa tầu đứng yên lặng, hệt như một khung cảnh trong tấm ảnh nào đó. Chỉ có một chuyển động duy nhất, đó là bước chân của cô gái, đi từ cửa bên này sang bên kia toa tầu. Những vệt màu loang được quay với độ đậm, nhạt khác nhau.
Về một... là dự án video art đầu tiên của họa sĩ Lê Thiết Cương.
Các hình ảnh trong video không hề theo câu chuyện nội dung lời bài hát Giấc mơ thức tỉnh. Họa sĩ Lê Thiết Cương đã tạo ra những hình ảnh gợi mở về sự tìm lại chính bản ngã của mình. Tác giả gửi gắm thông điệp: "Cô đơn không phải là nỗi tuyệt vọng, mà có thể là một động lực của sự sáng tạo. Điều này thì người nghệ sĩ và người tu hành trong Phật giáo trùng nhau, là ra đi để trở về, tìm về với chính mình". Về một... do đó vừa là một tác phẩm nghệ thuật, vừa là một cách hiểu khác cho Giấc mơ thức tỉnh.
Ca sĩ Văn Mai Hương chia sẻ đây là lần đầu tiên cô tham gia vào dự án nghệ thuật dạng này. Cô nói: "Trước đây tôi chưa hình dung được thế nào là một video art. Tôi rất biết ơn họa sĩ Lê Thiết Cương đã cho tôi cơ hội được lắng nghe những quan niệm sống, quan niệm nghề của một nghệ sĩ đi trước. Việc diễn xuất trong video này hoàn toàn khác biệt với thể hiện trong một MV tôi đã làm trước đây. Sau khi xem xong bản dựng của Lê Thiết Cương, tôi hiểu rõ hơn về ý đồ của anh, đây là một tác phẩm nghệ thuật, chứ không chỉ là những hình ảnh minh họa cho một câu chuyện cụ thể nào đó".
Hiền Đỗ