Nghệ sĩ Chiều Xuân, bạn thân của ông, cho biết gia đình báo tin họa sĩ qua đời vào chiều 13/9 tại Bệnh viện Giao thông Vận tải. Khoảng hơn một tháng trước, sức khỏe ông bắt đầu sa sút. Sinh thời, ông sống cùng vợ, con gái, con trai. Các con ông đều không theo nghề của bố.
Hồi tháng 3, khi nhận danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, họa sĩ Hoàng Hà Tùng và một số bạn bè họp mặt ở Hải Phòng. Nghệ sĩ Chiều Xuân nhớ khi ấy, ông đã yếu, chỉ ăn được một chút cháo. "Sống chung bệnh tật, anh vẫn giữ đam mê hội họa, cầm bút vẽ đến những ngày cuối cùng", diễn viên rưng rưng nhớ bạn.
Họa sĩ Hoàng Hà Tùng (1956-2024). Ảnh: Gia đình cung cấp
Họa sĩ Hoàng Hà Tùng sinh năm 1956 ở Hải Dương, mê hội họa từ nhỏ. Hết phổ thông, ông lên đường nhập ngũ. Năm 1981, khi xuất ngũ, ông thi vào Trường Đại học Mỹ thuật công nghiệp. Trong thời gian học, ông lại hứng thú với kịch nói, xao nhãng việc vẽ tranh. Sau đó, ông thi lại vào khoa Thiết kế mỹ thuật (Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội). Ông được bạn bè, đồng nghiệp đặt cho biệt danh Tùng Điên bởi những ý tưởng khác biệt trong đời sống, lối ăn mặc, hội họa và sân khấu.
Tranh chân dung mực nho trên giấy dó, Hoàng Hà Tùng trưng bày năm 2017. Ảnh: Gia đình cung cấp
Ông vẽ nhiều thể loại như giấy dó, sơn dầu, sơn mài, phấn màu, nổi tiếng nhất với sơn mài. Những bức tranh của ông từng gây ra hai luồng tranh cãi. Một số người cho rằng tranh ông chỉ như cậu bé mới tập tành vẽ vời, người khác thì lại bảo chúng sánh ngang với danh họa nổi tiếng. Khi còn sống, ông cho biết không bận tâm, tập trung thể hiện phong cách của bản thân. Ông từng có triển lãm tranh ở Mỹ (2001), Canada (2007), Hà Lan (2017).
Giáo sư Nora Taylor (Viện Nghệ thuật Chicago, Mỹ) từng viết trong cuốn Artist Hoang Ha Tung, xuất bản năm 2015: "Xem tranh của Tùng giống như nghe kể chuyện, nghe hát hoặc đi xem kịch".
Ngoài phụ trách mỹ thuật nhiều phim, kịch phía Bắc, Hoàng Hà Tùng đóng một số vai nhỏ trong kịch nói, phim, làm đạo diễn sân khấu. Ông đạo diễn đêm nhạc của Nguyễn Cường tại Nhà hát Lớn Hà Nội năm 2016. Năm 2017, ông dựng vở nhạc kịch Chuyện của dòng sông đỏ, kết hợp giữa chèo, nhạc Pop, múa đương đại, kịch. Vở kịch được giới chuyên môn nhận xét "sang trọng, lộng lẫy, mang lại cho khán giả nhiều cảm xúc mãnh liệt".
Ông từng công tác ở Nhà hát Nghệ thuật Đương đại Việt Nam, là họa sĩ thiết kế nhiều sân khấu, tiết mục đoạt giải cao trong các liên hoan toàn quốc.
Hà Thu