Cố thượng nghị sĩ John McCain (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: ABC News.
Thượng nghị sĩ bang Arizona John McCain đã qua đời đã 7 tháng nhưng mối hiềm khích của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với ông vẫn còn đó. Trong bài phát biểu của ông chủ Nhà Trắng tại một nhà máy xe tăng ở Ohio ngày 20/3, trước các khán giả từ giới quân sự, hiềm khích này đã được đẩy lên cấp độ mới, theo New York Times.
Trump nói McCain "đã có đám tang mà ông ấy muốn nhưng tôi chưa nhận được 'lời cảm ơn' nào". Tổng thống Mỹ đề cao vai trò quan trọng của ông trong việc tôn vinh cố thượng nghị sĩ bang Arizona.
Tổng thống Trump đổ lỗi cho McCain "vì một cuộc chiến tranh ở Trung Đông mà ông ấy thúc đẩy mạnh mẽ". Ông chủ Nhà Trắng cho rằng "McCain đã không hoàn thành phận sự với những cựu chiến binh tuyệt vời" cũng như Bộ Cựu chiến binh Mỹ. Trump không ngần ngại khẳng định sự thù địch của ông với cố thượng nghị sĩ McCain sẽ không bao giờ thay đổi.
"Tôi phải nói thật, tôi chưa bao giờ yêu quý ông ấy quá nhiều", Trump cho hay. "Chưa bao giờ và có thể là không bao giờ".
Mối hiềm khích giữa Tổng thống Trump và cố thượng nghị sĩ McCain có lẽ khởi phát từ những ngày đầu ông Trump theo đuổi chiến dịch chạy đua vào Nhà Trắng năm 2016.
Trump, người chưa bao giờ gia nhập quân ngũ, nhận xét McCain không phải một anh hùng chiến tranh của Mỹ. "Tôi thích những người không bị bắt", Trump lúc bấy giờ nói. Thượng nghị sĩ McCain từng bị bắt khi tham chiến ở Việt Nam hồi năm 1967. Sau khi được thả, ông trở thành một tiếng nói tích cực thúc đẩy bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ.
Phản ứng của Trump khi ấy nhằm đáp trả lời nhận xét từ McCain, nói rằng ông làm bực bội ngay cả "người điên" vì những phát biểu mang tính kích động về làn sóng nhập cư trái phép qua biên giới Mexico. Những công kích nhằm vào McCain, ứng viên tổng thống Mỹ năm 2008, thậm chí khiến chính các cố vấn cho Trump hoảng sợ.
Giờ đây, hơn nửa năm sau khi McCain qua đời hồi tháng 8 vì căn bệnh ung thư não, Trump không thể dừng nói về "kẻ thù cũ", khiến những người ủng hộ cố thượng nghị sĩ Arizona giận dữ và tạo ra mối chia rẽ khác giữa ông với các thành viên quốc hội thuộc đảng Cộng hòa.
Chiến dịch công kích bắt đầu từ cuối tuần trước, khi Trump đăng tweet chỉ trích McCain vì vai trò của ông trong việc cung cấp cho Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) một hồ sơ chứa thông tin chưa được xác minh về mối quan hệ giữa Trump với Nga do một cựu điệp viên Anh soạn.
Tổng thống Mỹ nhắc lại chuyện thượng nghị sĩ McCain bỏ phiếu chống việc bãi bỏ Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng từ thời cựu tổng thống Barack Obama.
Ông tuyên bố rằng McCain "từng đứng bét lớp" tại Học viện Hải quân, trong khi thượng nghị sĩ Mỹ tốt nghiệp ở vị trí cách số áp chót 5 bậc.
Ngày 19/3, tại Phòng Bầu dục, Nhà Trắng, ngồi bên cạnh Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, Trump nói với các phóng viên ông chưa bao giờ và sẽ không bao giờ là người hâm mộ McCain.
Những đòn tấn công nhằm vào người đã khuất của Trump được hưởng ứng tại các buổi vận động "Biến nước Mỹ vĩ đại trở lại" nhưng tại nhà máy xe tăng ở Lima, Ohio, chúng không nhận được bất kỳ tiếng tán dương hay đồng tình nào. Thay vào đó, Trump nhận về không ít lời chỉ trích từ chính thành viên đảng Cộng hòa.
Tổng thống Trump phát biểu tại nhà máy sản xuất xe tăng cuối cùng của Mỹ ở Lima, bang Ohio, hôm 20/3. Ảnh: Guardian.
Hôm 20/3, Thượng nghị sĩ bang Georgia Johnny Isakson cho rằng những bình luận của Tổng thống Trump nhằm vào cố thượng nghị sĩ McCain là "tồi tệ". "Nó vẫn tồi tệ như thế nếu ông ấy nói nó vào 7 tháng sau và tôi sẽ tiếp tục lên tiếng", ông nhấn mạnh.
"Tôi không hiểu vì sao Tổng thống lại có thể hết lần này đến lần khác chê bai người đàn ông gương mẫu như bạn tôi, John McCain: người anh hùng, can đảm, yêu nước, đáng kính trọng, vị tha, giàu đức hy sinh, đồng cảm và luôn làm việc vì phận sự với gia đình, đất nước, Chúa", Thượng nghị sĩ bang Utah Mitt Romney viết trên Twitter.
Một số thành viên đảng Cộng hòa khác, ví dụ như Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số tại thượng viện Mỹ, lại chọn cách thể hiện sự ủng hộ với McCain thay vì đối đầu trực tiếp với Tổng thống.
Trong khi đó, gia đình cố thượng nghị sĩ Mỹ cũng phản ứng khá gay gắt.
"Tôi nghĩ nếu tôi nói với cha rằng '7 tháng sau khi cha qua đời, cha vẫn xuất hiện tràn ngập trên bản tin và mạng xã hội Twitter', ông ấy sẽ cảm thấy buồn cười khi thấy Tổng thống quá ghen tỵ với ông đến mức đưa ông trở lại thống trị bản tin từ cõi chết", Meghan McCain, con gái cố thượng nghị sĩ McCain, nói trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình.
Mark Salter, cố vấn chính trị thân cận nhất với McCain, cho rằng vấn đề không nằm ở mối quan hệ bất hòa giữa Trump và cố thượng nghị sĩ McCain mà nằm ở chính bản thân Trump.
"Ông ấy không phù hợp với chiếc ghế tổng thống và hầu hết các thành viên quốc hội biết điều đó. Tôi hy vọng đây sẽ là bằng chứng mới nhất giúp thuyết phục mọi người rằng đây là việc không nên bị phớt lờ", Salter nhấn mạnh.