Đây là kết quả điều tra bổ sung của Cơ quan An ninh điều tra (Công an tỉnh Sơn La) sau bốn tháng bị TAND tỉnh trả hồ sơ.
Điều tra vụ án gian lận điểm thi tốt nghiệp THPT 2018 tại Sơn La, cơ quan công an xác định nhiều người có dấu hiệu của tội Nhận hối lộ, Đưa hối lộ và Môi giới hối lộ. Tuy nhiên, ngoài lời khai của các nghi phạm và số tiền đã nộp không có tài liệu nào khác để chứng minh nên không có căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự.
Khi vụ án đưa ra xét hồi tháng 10/2019, TAND tỉnh Sơn La đã trả hồ sơ, yêu cầu làm rõ hành vi Đưa hối lộ, Nhận hối lộ. Kết luận điều tra bổ sung sau đó xác định duy nhất phụ huynh Lò Thị Trường đưa hối lộ 300 triệu đồng và người nhận là ông Lò Văn Huynh (cựu phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La).
Tại bản kết luận điều tra bổ sung ra ngày 5/2, cơ quan điều tra cáo buộc 6 người có hành vi Đưa hối lộ và Nhận hối lộ.
Công an xác định, trước kỳ thi THPT 2018, bà Trường đến nhà ông Lò Văn Huynh nhờ nâng điểm thi cho con trai để đỗ vào Học viện An ninh. Khi ông Huynh đồng ý, bà Trường đưa trước 300 triệu đồng và hứa hẹn khi có kết quả sẽ cảm ơn thêm nhưng không nói rõ số tiền. Qua đó, con trai bà được nâng 11,3 điểm cho ba môn.
Cũng trước kỳ thi, ông Trần Văn Điện (cán bộ trường THCS Chiềng Cơi, TP Sơn La) nhờ bà Nguyễn Thị Hồng Nga (Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng, Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La) nâng điểm cho bốn thí sinh.
Sau khi bà Nga cùng các đồng phạm sửa điểm thành công, tháng 7/2018, ông Điện đến nhà đưa bà Nga 1,04 tỷ đồng theo thỏa thuận. Hiện, bà Nga và người thân đã tự nguyện nộp một tỷ đồng cho Cơ quan An ninh điều tra.
Tương tự, tháng 4/2018, bà Hoàng Thị Thành (nguyên chủ tịch hội Nông dân huyện Quỳnh Nhai) đến nhà Cầm Thị Bun Sọn (cựu phó phòng Chính trị Tư tưởng) nhờ nâng điểm môn Toán, Lịch sử cho con trai để đủ điểm xét tuyển vào trường công an. Bà Thành đưa 400 triệu đồng cho bà Sọn theo thỏa thuận và chuyển thông tin của con trai. Khi con trai được 17,8 điểm hai môn, bà Thành chi thêm 40 triệu đồng để nâng điểm môn thi Ngữ Văn. Tổng cộng, con bà Thành được nâng 13,65 điểm cho ba môn.
Ngoài những người trên, cơ quan điều tra cho biết ông Huynh còn khai đã nhận một tỷ đồng của ông Nguyễn Minh Khoa (thành phố Sơn La) để giúp nâng điểm cho hai thí sinh song trong thời gian điều tra bổ sung lại thay đổi lời khai. Ông Khoa cũng khai không đưa tiền cho Huynh nên cơ quan điều tra không có căn cứ quy kết.
Bị can Đặng Hữu Thuỷ (hiệu phó trường THPT Tô Hiệu) sau khi sửa bài thi, nâng điểm cho bốn thí sinh đã nhận 500 triệu đồng của ba phụ huynh song đã trả lại. Hành vi của ông Thuỷ có dấu hiệu của tội Nhận hối lộ song các phụ huynh không thừa nhận việc đưa tiền nên cũng không đủ chứng cứ cáo buộc.
Cơ quan điều tra đánh giá hành vi của các bị can rất nghiêm trọng, thủ đoạn phạm tội tinh vi, gây dư luận xấu trong xã hội. Bị can Trần Xuân Yến và Lò Thị Trường trong quá trình điều tra đã khai nhận hành vi song khi điều tra bổ sung lại thay đổi lời khai, không thành khẩn khai báo nên đề nghị xử lý nghiêm.
Vụ án có 17 người trung gian, 39 cá nhân là bố mẹ hoặc người thân khác đã cung cấp thông tin thí sinh nhờ tác động điểm thi. Cho rằng trong quá trình điều tra không làm rõ được động cơ, mục đích của những người này, cơ quan điều tra kiến nghị nhà chức trách địa phương xử lý theo quy định.
Các cá nhân là cán bộ, đảng viên đều đã bị xử lý kỷ luật về Đảng và hành chính.
Trong 11 bị can, 8 người bị đề nghị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, gồm: Trần Xuân Yến (cựu phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo), Đỗ Khắc Hưng (cựu trung tá, cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La), Lò Văn Huynh (cựu phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, Sở Giáo dục và Đào tạo), Cầm Thị Bun Sọn (cựu phó trưởng phòng Chính trị Tư tưởng), Nguyễn Thanh Nhàn (cựu phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục), Đinh Hải Sơn (cựu thiếu tá, nguyên đội phó đội giáo dục, Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La, Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng), Đặng Hữu Thuỷ (hiệu phó trường THPT Tô Hiệu).
3 người bị đề nghị truy tố về tội Đưa hối lộ là Hoàng Thị Thành (cán bộ Hội nông dân huyện Quỳnh Nhai), Trần Văn Điện (giáo viên), Lò Thị Trường.
Bị can Huynh, Nga, Sọn bị đề nghị truy tố thêm tội Nhận hối lộ.