Hạt lười ươi, còn có tên là hạt đười ươi bay, đại hải, đại phát, đại đồng quả, An Nam Tử... Quả nang dài 10-20 cm, vỏ quả mỏng, dễ mở, mặt ngoài màu đỏ, nâu, mặt trong màu bạc.
Theo lương y Nguyễn Đức Nghĩa, Ủy viên Hội dược liệu TP HCM, đười ươi có vị ngọt, nhạt, tính hàn. Loại quả này có tác dụng thanh phế, nhiệt, lợi yết hầu, có tác dụng nhuận tràng. Dùng đười ươi trong trường hợp cơ thể bị nhiệt táo, ho khan, đau họng, sốt, mụn lở, nhức răng, đại tiện ra máu.
Hạt đười ươi. Ảnh: T.K
Lương y Nghĩa cho biết, ăn cả vỏ và uống nước ngâm quả đười ươi giúp thanh nhiệt cơ thể, trị viêm họng hiệu quả. Trên thực tế, nhiều người mắc chứng viêm họng mãn tính, viêm họng hạt, khàn tiếng do viêm vùng hầu vọng… bệnh tái phát nhiều lần, uống cả Đông y và tây y đều không khỏi. Ngâm hạt đười ươi ăn cùng với chút đường, đều đặn trong khoảng 2 tuần bệnh tình có thể thuyên giảm rõ rệt.
Dùng 2-10 hạt mỗi ngày, ngắt hai đầu hạt cho vào ly lớn, đựng khoảng 500 ml nước, đổ nước ấm khoảng 45-50 độ. Sau khoảng 30 phút, hạt sẽ bung nở lớn. Bóc bỏ vỏ, lấy thịt, bỏ nhân pha với chút đường uống thay nước. Nên dùng trong đều đặn trong 10-30 ngày, nếu tiến triển tốt có thể dùng thêm liệu trình 30 ngày nữa. Loại nước uống từ quả đười ươi thanh nhiệt có thể dùng cho người thức khuya làm ca đêm, lao động trí óc nhiều, nhiệt miệng, táo bón, mọc nhiều mụn hay người bệnh trĩ. Ngoài ra, quả đười ươi còn có tác dụng hỗ trợ cho người viêm đường tiết niệu, tiểu gắt không thông, siêu âm có sỏi thận…
Có thể tìm thấy hạt đười ươi ở những nhà thuốc Đông y. Nên chọn quả mình căng nẩy, vỏ màu nâu vàng là những quả có nhiều vị thuốc. Quả có vỏ ngoài màu đen thường là quả non được xông hoặc phơi cho khô sẽ không nở nhiều khi ngâm nước.
Khánh Ly