Tháng 11 năm nay, do dịch, fan của cậu bé phù thủy không tổ chức các buổi tụ tập xem phim hay lễ hội hóa trang hoành tráng mừng 20 năm phim ra mắt. Các hội, nhóm yêu Harry Potter trên toàn thế giới tổ chức thi đố vui kiến thức về thần tượng, cosplay nhân vật yêu thích tại nhà. Khán giả Britany Flores viết trên Youtube: "20 năm đã trôi qua, ký ức về ngày tôi là đứa trẻ 10 tuổi, ngồi trong rạp và hú hét cùng bè bạn vẫn còn nguyên vẹn. Cảm ơn Harry Potter vì đã trở thành một phần kỷ niệm tuổi thơ trong tôi. Nhớ các cậu, Harry, Ron, Hermione".
Cây bút Peter Bradshaw của tờ The Guardian nhớ lại khi mới ra rạp hồi tháng 11/2001, trong bối cảnh cả thế giới vẫn còn bàng hoàng vì sự kiện khủng bố 11/9, Harry Potter và hòn đá phù thủy như một liều thuốc tinh thần, khiến khán giả đến rạp phấn khích tột độ, khóc cười theo dòng cảm xúc của nhân vật. Theo anh, bộ phim chiếu sau bốn năm tiểu thuyết gốc phát hành đã đưa hiện tượng Harry Potter lên một tầm cao, đánh dấu sự ra đời của một biểu tượng văn hóa đại chúng, bên cạnh Sherlock Holmes và James Bond. Peter cho rằng sức hút của tiểu thuyết gốc - đạt kỷ lục về bản quyền chuyển thể với 1,65 triệu USD - cùng câu chuyện về xuất thân nghèo khó của J.K. Rowling đã khơi gợi sự quan tâm từ khán giả.
LA Times đánh giá phim thành công nhờ hiện thực hóa thế giới phù thủy huyền ảo từ truyện lên màn ảnh. Tác phẩm có thời lượng 152 phút, giữ nguyên các tình tiết quan trọng trong nguyên tác. Nội dung xoay quanh những trải nghiệm của cậu bé Harry Potter khi lần đầu phát hiện thân phận thật, bỡ ngỡ khi đến với trường học phù thủy lạ lẫm, tìm thấy những người bạn chung lý tưởng, kề vai sát cánh.
Dưới bàn tay của đạo diễn Chris Columbus, từng chi tiết nhỏ trong truyện hiện lên sống động. Hồng Hạnh (28 tuổi) nhớ cô chỉ được xem phim qua màn ảnh nhỏ ở nhà, nhưng liên tục ồ lên thích thú khi thấy chiếc nón phân loại nhảy múa và ca hát, những yêu tinh xếp hàng làm việc trong Gringotts, Harry Potter bay trên chiếc chổi thần trong trận đấu quidditch đầu tiên. Trong trận chiến bảo vệ hòn đá phù thủy, khán giả được chiêm ngưỡng cảnh bộ ba nhân vật chính chiến đấu trên bàn cờ vua khổng lồ, bắt những chiếc chìa khóa bay hay chiến đấu với đám dây leo... đầy kịch tính.
Nhà phê bình Roger Ebert của Chicago Sun-Times gọi Harry Potter và hòn đá phù thủy là "tác phẩm kinh điển," chấm phim điểm tối đa, đặc biệt ca ngợi hiệu ứng hình ảnh các cảnh bay lượn, chơi bóng phù thủy trên không. Phim sau đó nhận đề cử "Kỹ xảo xuất sắc" tại British Academy Film Awards và Satellite Awards.
Thành công của phim còn đến từ dàn diễn viên tài năng, hợp vai. Theo yêu cầu của J.K. Rowling, các diễn viên chính phải là các cô, cậu bé người Anh. Nhà sản xuất Warner Bros đã đặt cược vào ba gương mặt mới: Daniel Radcliffe (Harry), Emma Watson (Hermione) và Rupert Grint (Ron).
Daniel Radcliffe được khán giả nhận xét "như bước ra từ truyện" với mái tóc lởm chởm, cặp mắt kính tròn, ánh mắt kiên định. Trong vai Ron, nét diễn ngây ngô của cậu bé Rupert Grint khi ấy chinh phục khán giả. Ron là bạn thân nhất của Harry Potter, cậu bé sinh ra trong gia đình phù thủy nghèo đông con, chân thành và khờ khạo. Emma Watson ở tuổi 11 xinh xắn hơn so với Hermione trong nguyên tác. Tuy nhiên, cô tạo thiện cảm với khán giả ở vẻ lanh lợi, thông minh giống miêu tả của J. K. Rowling.
Dàn diễn viên phụ gồm Richard Harris (vai Albus Dumbledore), Alan Rickmanas (vai Severus Snape), Robbie Coltrane (vai Hagrid)... cũng lột tả xuất sắc các nhân vật. Nhiều fan của phim tiếc nuối vì sau 20 năm, nhiều người trong số họ đã qua đời.
Harry Potter và hòn đá phù thủy dẫn lối khán giả vào thế giới kỳ ảo nhiều màu sắc, nơi tình yêu, tình bạn tạo sức mạnh cho mỗi người và sự lương thiện, lòng vị tha luôn chiến thắng cái ác. Phim mở ra thành công cho bảy tập phim tiếp theo và các phim tiền truyện như Fantastic Beasts and Where to Find Them (2016), Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald (2018), mới nhất là Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore, dự kiến ra mắt đầu năm sau.
Không dừng lại ở một nhân vật hư cấu, Harry Potter đã trở thành biểu tượng. Suốt 20 năm qua, phim trường tại London (Anh) là điểm du lịch hút khách. Công viên giải trí Universal ở Bắc Kinh mới khai trương cuối tháng 10, tổ chức nhiều chuyến tham quan các công trình mô phỏng bối cảnh phim. Theo Hollywood Reporter, kênh HBO Max đang lên ý tưởng thực hiện loạt phim truyền hình về cậu bé phù thủy. Vở kịch Harry Potter và đứa trẻ bị nguyền rủa sẽ trở lại sân khấu Broadway vào tháng 12, sau thời gian dừng vì dịch.
Trên trang Wizardingworld, fan của loạt phim cho rằng vượt lên ý nghĩa của một bộ phim giả tưởng, Harry Potter và hòn đá phù thủy bàn về thái độ sống của con người trước những quy luật tự nhiên. Chúa tể Voldemort luôn ám ảnh chuyện bất tử, đánh đổi cả cuộc đời để thoát khỏi cái chết, trong khi thầy Dumbledore và các bạn của mình bình thản đối mặt tử thần. Nhân vật chính Harry Potter, dù đối diện nhiều bất hạnh, vẫn luôn giữ thái độ tích cực, như lời thầy Dumbledore: "Hạnh phúc có thể được tìm thấy ngay cả trong những thời khắc tăm tối nhất, chỉ cần ai đó nhớ bật đèn lên".
Hà Thu