Chân dung thủ lĩnh tối cao IS Abu Bakr al-Baghdadi. Ảnh: Time
Ở điểm gần nhất có thể tiếp cận lãnh địa trung tâm của Nhà nước Hồi giáo (IS), lực lượng dân quân người Kurd (Peshmerga) lúc này cảm nhận rõ nét sự hiện diện của kẻ thù. Hầu như ngày nào cũng vậy, các tay súng IS đều nã đạn vào vị trí tiền tuyến của họ, cách thị trấn Sinjar, tỉnh Nineveh, Iraq, khoảng 16 km về phía nam. Có khi chúng còn bò qua những đám cỏ cao suốt nhiều tiếng để tiếp cận và khai hỏa.
Xa hơn vài km về phía nam, một số thủ lĩnh cấp cao IS thường xuyên tụ họp tại các ngôi làng được bê tông hóa xám xịt thuộc khu vực tiền đồn phía bắc của phiến quân. Đây cũng là nơi trú ẩn an toàn cho chúng ở Iraq trong hơn một thập kỷ qua.
Theo các chiến binh người Kurd và quan chức tình báo Iraq, thủ lĩnh tối cao IS Abu Bakr al-Baghdadi, kẻ bị tầm nã gắt gao nhất thế giới, thường xuyên di chuyển giữa thị trấn Ba'ej và Billij nằm cách đó không xa.
Các quan chức tình báo Iraq đã bỏ ra hai năm để theo dõi mọi động thái của Baghdadi. Giờ đây, họ tin rằng y đang di chuyển trong phạm vi hình cung ở tây bắc Iraq và đông bắc Syria, Guardian đưa tin.
Được các bộ tộc che giấu
Lực lượng Peshmerga đứng gác gần thị trấn Makhmur, tỉnh Erbil, Iraq. Ảnh: Reuters
Theo một số nguồn tin am hiểu vấn đề, trong gần 6 tháng kể từ tháng ba năm ngoái, Baghdadi không rời khỏi Ba'ej vì phải dưỡng thương sau khi đoàn xe của y bị không kích.
Ở phía bắc Iraq, khu vực quan trọng nhất trong cuộc chiến chống IS, các quan chức tình báo Iraq và thủ lĩnh Peshmerga khẳng định họ biết chắc Baghdadi di chuyển rộng ở vùng tây bắc nước này trong những tuần gần đây, đặc biệt tại khu vực gần hai thị trấn Ba'ej và Tal Afar.
"Y thay đổi vị trí rất nhiều và có khi còn đến cả Mosul", một quan chức tình báo cấp cao Iraq cho hay.
Ở khu vực tiền tuyến phía nam thị trấn Sinjar, nơi lực lượng người Kurd tái chiếm được hồi tháng 11 năm ngoái nhờ sự hỗ trợ từ Mỹ, trung tá Khalid Hamza lại khẳng định Baghdadi đã ghé đến Ba'ej cách đây hai tháng.
"Các nguồn tin bên trong thị trấn này cung cấp cho chúng tôi thông tin rất chính xác rằng y có mặt ở đó để thăm một thủ lĩnh IS địa phương", ông nói.
"Y được các bộ tộc ở đây hậu thuẫn. Họ rất trung thành với y. Chúng tôi biết lúc nào y có mặt trong thị trấn. Vào hôm đó, họ tịch thu tất cả điện thoại của người dân vài tiếng trước khi y đến. Họ không muốn bất kỳ ai gọi điện báo tin về sự xuất hiện của y", Hamza kể.
Đứng cạnh Hamza là một người chỉ điểm không kích của lực lượng Peshmerga. Người này có nhiệm vụ gọi bom bằng cách cung cấp các tọa độ GPS cho liên quân chống IS do Mỹ đứng đầu. Anh ta mang một thiết bị trông như chiếc đồng hồ lớn trên cổ tay, có màn hình rộng, và gọi các chiến đấu cơ không kích cứ điểm của IS.
Cuộc chiến chống IS suốt hai năm qua đã chứng kiến cái chết của hơn 15 thành viên cấp cao nhất trực thuộc IS. Những tên này bao gồm các phó tướng của Baghdadi là Abu Muslim al-Turkmani, Abu Ali al-Anbari, "bộ trưởng chiến tranh" Omar al-Shishani, kẻ cầm đầu chương trình vũ khí hóa học ở Iraq Abu Malik, cùng nhiều thủ lĩnh vùng khác ở hai tỉnh Anbar và Nineveh.
Nằm im nhiều tháng
Các địa điểm màu đỏ là những nơi Baghdadi từng xuất hiện hoặc có thể xuất hiện gần đây. Đồ họa: Guardian
Các cuộc phỏng vấn mà Guardian thực hiện trong năm qua vẫn chưa khám phá ra mức độ nghiêm trọng của vết thương mà Baghdadi phải chịu sau khi đoàn xe chở y bị trúng bom. Đây là một trong những bí mật IS giữ kín như bưng.
Đoàn xe của Baghdadi bị oanh tạc khi di chuyển ở khu vực gần thị trấn Shurgat, bên dòng sông Tigris, cách Baghdad 300 km về phía bắc, một quan chức tình báo địa phương xác nhận.
8 nguồn tin nắm rõ tình trạng vết thương của Baghdadi đều cho biết y bị một vết thương nghiêm trọng ở phần dưới lưng, buộc y phải nằm bất động hàng tháng và mất nhiều thời gian hồi phục.
Trong thời gian chữa trị, chỉ một số ít bác sĩ và y tá riêng của Baghdadi mới biết rõ tình trạng của y. Thậm chí, những kẻ tâm phúc từng thân thiết với Baghdadi trước khi IS thành lập cũng chỉ dám phỏng đoán về lý do mà y vắng mặt quá lâu tại những cuộc họp quan trọng của tổ chức.
Chi tiết về vết thương của Baghdadi đã được chia sẻ khắp liên minh tình báo Five Eyes, gồm các nước Mỹ, Anh, Australia, Canada và New Zealand, cũng như các đối tác ở Trung Đông, gồm chính quyền người Kurd, Iraq, Arab Saudi cùng một số quốc gia vùng Vịnh khác.
Một quan chức cấp cao Iraq tiết lộ các bên liên quan hiện nổ ra tranh luận về việc liệu công bố thông tin liên quan đến vụ oanh tạc có giúp Baghdadi củng cố thanh thế hơn không. Một số người quyết định giữ bí mật.
"Tất cả những gì chúng tôi biết là y đã có thể đi lại bằng đôi chân của mình từ cuối năm ngoái", quan chức này nói.
Các quan chức châu Âu và người Kurd ở phía bắc Iraq tin rằng sau khi hồi phục gần như trọn vẹn, Baghdadi giờ đây di chuyển đều đặn ở phía bắc Iraq và đông bắc Syria. 6 tháng qua, nhiều nguồn tin khẳng định đã thấy y ở thị trấn Shadadi và thị trấn biên giới Boukamel của Syria.
Thậm chí, y được cho là đã ghé đến các thị trấn Ba'ej, Abbasia và Tal Afar ở tây bắc Iraq lẫn thành phố Mosul.
"Chúng tôi có các nguồn tin và biết khi nào Baghdadi đến. Cách đây ba tuần, lực lượng IS ở Tal Afar hành động rất lạ, di chuyển tất cả xe cộ ra ngoài trời và bọn chúng cũng đứng lộ ra ở đó. Rõ ràng có điều gì đấy đang diễn ra và chúng tôi đã gọi cho người Mỹ. Họ đồng tình với nhận định của chúng tôi nhưng nói: 'Chúng tôi không thể tấn công. Hãy cho chúng tôi một mục tiêu'", trung tá Qassem, chỉ huy một đơn vị an ninh ở thị trấn Sinjar, cho hay.
Các cuộc oanh tạc của Mỹ nhằm vào những mục tiêu IS thường dựa trên một tổ hợp thông tin tình báo thu thập từ các cuộc nghe lén điện thoại, chặn xem tin nhắn, email...
Một cựu quan chức tình báo Mỹ tiết lộ bộ phận công nghệ thông tin của IS do một nhóm khoảng 30 người quản lý. Họ được giao phó nhiệm vụ thiết lập các kênh liên lạc an toàn trên lãnh thổ IS chiếm đóng cũng như giữa các thành viên IS ở khắp nơi trên thế giới.
Những thị trấn Tal Afar, Billij và Ba'ej đều nằm trong phạm vi bao phủ của các trạm thu phát sóng điện thoại do người Kurd dựng lên. Mặc dù IS đã tấn công một số trạm nhưng người dân ở các thị trấn này vẫn có thể hòa vào mạng viễn thông của người Kurd. Điều này cho phép các nguồn tin duy trì liên lạc với quan chức người Kurd.
"Cuối cùng rồi chúng tôi sẽ tóm được y. Dân làng ở đây có thể rất trung thành với y nhưng không phải ai cũng thế", một quan chức chính quyền người Kurd ở Sinjar quả quyết.
Xem thêm: Bóng ma trăm năm ám ảnh chảo lửa Trung Đông
Hồng Vân