Những tháng gần đây, đặc nhiệm không quân Anh (SAS) đã thu hút sự chú ý của dư luận thế giới, khi lính bắn tỉa của lực lượng này liên tiếp lập chiến công, tiêu diệt nhiều thủ lĩnh cấp cao phiến quân IS ở hai chiến trường Syria và Iraq. Tuy nhiên để có thể trở thành một người lính đặc nhiệm SAS, các quân nhân Anh phải trải qua quá trình tuyển lựa, huấn luyện rất khắc nghiệt, theo EliteUKForces.
Đặc nhiệm SAS của Anh được tổ chức thành ba trung đoàn 21, 22 và 23, trong đó trung đoàn số 22 là lực lượng thường trực chiến đấu, còn trung đoàn số 21 và 23 là các đơn vị dự bị trong nước.
Quá trình lựa chọn để gia nhập SAS rất khắc nghiệt. Các ứng viên không chỉ phải có sức khỏe dẻo dai, quyết tâm tiêu diệt kẻ thù mà còn phải có khả năng tập trung tinh thần tối đa, khao khát lớn muốn tham gia vào một trong những lực lượng đặc nhiệm tinh nhuệ nhất thế giới.
Đặc nhiệm SAS của Anh không tuyển mộ công khai với mọi đối tượng mà chỉ tuyển chọn từ các thành viên trong lực lượng vũ trang Anh. Quá trình tuyển lựa và huấn luyện ứng viên SAS kéo dài 5 tháng diễn ra rất căng thẳng. Cứ 125 lính dự tuyển vào SAS thì chỉ chọn được 10 người đủ tiêu chuẩn. Chỉ các ứng viên có sức chịu đựng tốt nhất, khỏe nhất và thể hiện khao khát lớn nhất mới được gia nhập SAS.
Để tham gia đặc nhiệm SAS trước hết các ứng viên phải là thành viên đã trải qua huấn luyện cơ bản về thể lực và chiến thuật của quân đội Hoàng gia Anh. Đặc nhiệm SAS cũng chấp nhận các binh sĩ trong Khối Thịnh vượng Anh như Fiji, Australia, New Zealand… tham gia vào hai trung đoàn dự bị số 21 và 23.
Khi đã xác định mục tiêu gia nhập SAS, các ứng viên cần nộp Đơn hướng dẫn hành chính chung trong quân đội (AGAI) để xác nhận rằng mình nhận thức đầy đủ các thách thức phía trước. Sau đó, các ứng viên cần vượt qua vòng Kiểm tra Sức khỏe Chiến đấu (BFT) diễn ra tại sở chỉ huy SAS ở Stirling Lines, Hereford. Trong bài kiểm tra BFT, các ứng viên phải chạy 2,5 km theo đội hình tổ trong 15 phút, sau đó chạy cá nhân ở quãng đường tương tự với thời gian dưới 10 phút 30 giây. Thông thường có khoảng 10% ứng viên trượt trong bài kiểm tra này.
Sau khi nộp đơn và kiểm tra sức khỏe, các ứng viên sẽ chờ đến khi đợt tuyển lựa bắt đầu, thường thì quá trình lựa chọn này diễn ra hai lần mỗi năm vào mùa hè và mùa đông, bất kể nóng bức hay giá rét. Quá trình lựa chọn và huấn luyện đặc nhiệm SAS sẽ diễn ra theo ba giai đoạn
Giai đoạn một là rèn sức chịu đựng, thể chất và khả năng định hướng, hay còn gọi là "giai đoạn học trên đồi". Đây là giai đoạn kiểm tra cả về thể chất và tinh thần của các ứng viên.
Giai đoạn học trên đồi này kéo dài ba tuần ở Brecon Beacons và Black Hills ở South Wales. Các ứng viên phải khoác ba lô hành quân đường dài với trọng lượng tăng dần theo khung thời gian ngày một hạn hẹp, định hướng đường đi giữa các chốt có huấn luyện viên giám sát.
Mỗi ứng viên sẽ được phát một thiết bị định hướng để tự tìm đường đến địa điểm tiếp theo. Giai đoạn này có hai khoa mục chính là cuộc hành quân "Fan Dance" dài 24 km ở núi Brecon Beacons thuộc xứ Wales và hành quân đường dài 64 km "Long Drag", nơi sức chịu đựng của họ bị đẩy lên đến cực điểm. Họ phải mang ba lô nặng 25 kg cộng thêm súng trường, lương thực và nước uống, và chỉ được sử dụng bản đồ và la bàn để định hướng trong thời gian tối đa cho phép là 20 giờ.
Giai đoạn hai là huấn luyện trong rừng: các ứng viên sau khi vượt qua giai đoạn một sẽ chuyển sang huấn luyện tại Belize nằm sâu trong các khu rừng. Các ứng viên sẽ học các nguyên tắc cơ bản là sinh tồn và tuần tra trong các điều kiện khắc nghiệt. Các ứng viên sẽ hoạt động theo tổ 4 người và được cấp khẩu phần ăn để tiến hành các chuyến tuần tra trong rừng kéo dài nhiều tuần phía sau "phòng tuyến kẻ thù" với yêu cầu phải sống sót.
Đây là những thử thách thật sự về cả tinh thần lẫn thể chất. Các lực lượng đặc nhiệm cần những người có thể hoàn thành nhiệm vụ dù liên tục chịu áp lực, trong các môi trường khắc nghiệt kéo dài nhiều tuần mà không hề được giải cứu về căn cứ.
Giai đoạn ba có tên gọi Trốn thoát, Tránh bị bắt giữ (E&E) và Tra hỏi Chiến thuật (TQ). Thông thường chỉ có một lượng nhỏ ứng viên vượt qua giai đoạn huấn luyện trên đồi và trong rừng để bước vào giai đoạn huấn luyện cuối cùng.
Trong khóa học E&E, các ứng viên được chỉ dẫn ngắn gọn về các kỹ thuật chạy trốn thích hợp, và có thể sẽ được trò chuyện với Cựu tù binh chiến tranh (POW) hoặc các lính đặc nhiệm từng rơi vào tính huống E&E trong thực tế.
Tiếp đó, các ứng viên sẽ được thả vào vùng nông thôn, mặc các bộ quân phục từ thời Thế chiến II với nhiệm vụ tìm cách vượt qua một loạt các địa điểm mà không bị "kẻ địch" săn lùng, bắt giữ. Khóa học này kéo dài ba ngày, sau đó dù bị bắt hay không, tất cả các ứng viên sẽ phải tham gia khoa mục TQ.
Tra hỏi Chiến thuật (TQ) kiểm tra khả năng chống thẩm vấn của lính đặc nhiệm SAS trong tương lai. Các ứng viên sẽ bị thẩm vấn rất khắc nghiệt, thường là bị bắt đứng nghiêm nhiều giờ và bị tra tấn bởi những tiếng ồn cực lớn xung quanh. Họ chỉ được phép trả lời về tên, cấp bậc, số hiệu và ngày tháng năm sinh với thẩm vấn viên, và tuyên bố "xin lỗi tôi không thể trả lời" với mọi câu hỏi khác.
Nếu làm sai, ứng viên sẽ không vượt qua được khóa huấn luyện này. Tuy nhiên, thẩm vấn viên sẽ sử dụng mọi chiêu trò để buộc ứng viên trả lời, và tình huống thẩm vấn thực tế sẽ khắc nghiệt hơn rất nhiều, thậm chí có thể khiến họ mất mạng. Việc phải đứng nghiêm trong thời gian dài và bị tra tấn bởi tiếng ồn khiến ứng viên bị mất nhận thức về thời gian, không gian và rất dễ phạm sai lầm. Đặc nhiệm SAS cần những người chịu được sự tra khảo như vậy trong thời gian dài.
Một số ít ứng viên vượt qua quá trình tuyển lựa và huấn luyện khắc nghiệt trên sẽ được trao chiếc mũ nồi màu be với biểu tượng dao găm có cánh nổi bật để trở thành thành viên mới của đặc nhiệm SAS. Sau khi được biên chế vào trung đoàn SAS thường trực, họ sẽ tiếp tục được huấn luyện chuyên sâu, và nhiều lính SAS vẫn bị gửi trả về đơn vị trong quá trình huấn luyện này.
Duy Sơn