Xác của hai con cá voi mõm khoằm được tìm thấy trên bờ biển Anh. Ảnh: CSIP-ZSL/Triangle News.
Chỉ trong vài tuần qua, hàng chục trường hợp cá voi mắc cạn đã được báo cáo tại các bờ biển trên khắp châu Âu, trong đó có ít nhất 29 con cá voi mõm khoằm, một họ cá voi có mỏ đang bị đe dọa tuyệt chủng trên thế giới.
Cá voi mõm khoằm chỉ kiếm ăn dưới đại dương sâu và rất hiếm khi xuất hiện tại các vùng nước nông ven bờ. Điều này cho thấy hiện tượng mắc cạn hàng loạt của chúng có liên quan đến một nguyên nhân duy nhất.
Hầu hết các vụ mắc cạn xảy ra sau cuộc tập trận chống tàu ngầm bằng sóng âm của liên minh quân sự NATO. Các nhà sinh vật học nghi ngờ sóng âm đã gây ra trạng thái mê man ở cá voi biển sâu, giống như bệnh giảm áp ở thợ lặn, khiến chúng mất khả năng định hướng và bơi lên mặt nước.
"Rất có thể những con cá voi mắc cạn được báo cáo trong vài tuần qua là hậu quả trực tiếp của việc sử dụng sóng âm", nhà nghiên cứu cá voi Jeroen Hoekendijk tại Hà Lan nhấn mạnh trong một bài đăng hôm 25/8.
Cá voi mõm khoằm chủ yếu săn mực, cá và động vật giáp xác sống gần đáy biển. Do đó, những trường hợp bơi lạc vào vùng nước nông có thể khiến chúng chết đói vì không tìm thấy thức ăn. Các báo cáo tại bờ biển Anh, Scotland, Hà Lan, Bỉ và quần đảo Faroe cho biết phần lớn các con vật đã chết khi được tìm thấy.
Bên cạnh lý do tập trận quân sự, các nhà sinh vật học cũng không loại trừ khả năng cá voi vị ảnh hưởng bởi bão hoặc thời tiết xấu. Vào năm 2016, 30 con cá nhà táng đã mắc cạn tập thể trên bờ Biển Bắc do tác động của bão mặt trời.
Cá voi mõm khoằm là một trong những nhóm động vật bí ẩn nhất dưới đại dương. Chúng có thể lặn sâu hàng nghìn mét trong nhiều giờ để săn mồi. Hầu hết các loài thuộc họ cá voi có mỏ này hiện đều thiếu dữ liệu mô tả và có nguy cơ tuyệt chủng.
Đoàn Dương (Theo Guardian)