Năm 2020, các hãng hàng không Việt Nam đã lỗ trên 18.000 tỷ đồng, doanh thu giảm khoảng 100.000 tỷ đồng so với năm 2019.
Trong báo cáo gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư tuần qua, Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam (VABA) cho biết nguyên nhân lỗ là các đường bay quốc tế vẫn đóng băng do Covid-19.
Các hãng hàng không chủ yếu chỉ vận chuyển khách hồi hương, chuyên gia và hàng hóa trên chặng quốc tế. 2 tháng đầu năm, các hãng chỉ vận chuyển quốc tế 66.600 lượt, một nửa so cùng kỳ 2019. Doanh thu nội địa dịp Tết giảm bình quân từ 70% đến 80% so với cùng kỳ Tết năm trước. Để kích cầu và thu hút dòng tiền, các hãng buộc phải giảm giá vé khá sâu khiến bị lỗ ngay trong mùa cao điểm.
Không chỉ hãng bay, các đơn vị dịch vụ thương mại, dịch vụ kỹ thuật, cung ứng suất ăn hàng không theo hiệp hội này, cũng giảm sút cả về doanh thu lẫn sản lượng.
Máy bay đỗ kín sân bay Tân Sơn Nhất trong đợt cách ly xã hội tháng 4/2020. Ảnh: Quỳnh Trần.
Theo VABA, hiện nay, nguồn vốn hoạt động là vấn đề cấp thiết nhất với các hãng. Mỗi lần dịch bùng phát lại làm lượng hành khách bay suy giảm mạnh mẽ, khiến doanh thu giảm theo, dẫn tới mất cân đối dòng tiền kéo dài.
Đặc biệt, do năm 2020 các hãng đã phải chuyển nhượng tài sản và các khoản đầu tư, tài chính tích lũy từ nhiều năm trước để cải thiện dòng tiền nên năm 2021, các hãng đối diện với nguy cơ cạn kiệt dòng tiền giai đoạn thấp điểm sau Tết.
Do đó, các doanh nghiệp đã kiến nghị Chính phủ có chương trình hỗ trợ tín dụng. VietJet đề nghị được vay tín dụng 4.000-5.000 tỷ đồng năm 2021-2023 và được hỗ trợ lãi suất khoảng 4%. Bamboo Airways đề nghị được vay dài hạn 5.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi 0% và 5.000 tỷ đồng vay dài hạn khác từ các ngân hàng thương mại với lãi suất hỗ trợ.
Ngoài ra, các doanh nghiệp kiến nghị tiếp tục giảm sâu hơn thuế bảo vệ môi trườngvới nhiên liệu bay xuống 900-1.000 đồng một lít; gia hạn nộp các loại thuế thu nhập doanh nghiệp; thuế giá trị gia tăng; thuế thu nhập cá nhân; thuế nhà thầu nước ngoài; tiền thuê đất cho các nghĩa vụ phát sinh đến hết năm 2021; thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu các thiết bị, vật tư đặc thù của ngành.
Năm 2020, nhà nước đã hỗ trợ người lao động chịu tác động bất lợi từ dịch bệnh. Song mức độ hỗ trợ với các doanh nghiệp hàng không còn tương đối thấp, theo VABA. Ví dụ, Công ty TNHH MTV Suất ăn hàng không chỉ có 20 lao động (chiếm 2,9% số lao động) được hỗ trợ và mức hỗ trợ 915.000 đồng mỗi người một tháng. Chính sách giảm thuế bảo vệ môi trường với nhiên liệu hàng không đã chỉ giúp Bamboo Airways giảm 1,4% (120 tỷ đồng) tổng chi phí hoạt động.