Với 30,5 điểm thi THPT quốc gia tính cả điểm ưu tiên, Nguyễn Như Quỳnh (19 tuổi, xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng) hy vọng đỗ Học viện An ninh Nhân dân. Nhưng án tích của bố hơn 20 năm trước khiến hồ sơ của Quỳnh bị từ chối.
Nữ sinh đã viết đơn cầu xét gửi Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Bộ trưởng Công an Tô Lâm. Trong đơn cô trình bày: "Cháu đã rất cố gắng, nỗ lực phấn đấu học tập để thực hiện mong ước... Gia đình cháu rất đỗi vui mừng khi biết điểm, nhưng lại rơi vào tuyệt vọng... Nguyên do là án tích của bố khi cháu chưa ra đời từ thế kỷ trước.
Tâm thư của Nguyễn Như Quỳnh.
Đó là năm 1993, bố cháu mới 25 tuổi, chưa lập gia đình và đang sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Có một người mang đến khẩu súng C.K.C gạ bán cho bố cháu. Vì tuổi còn trẻ, nhận thức pháp luật hạn chế nên bố cháu đã mua súng về với mục đích trông vườn cây ăn quả mà không biết mình đang tàng trữ vũ khí quân dụng trái phép.
Trong suốt thời gian mua về, khẩu súng không được sử dụng. Năm 1994, bố cháu bị tạm giữ để điều tra vì công an phát hiện ra khẩu súng đó là do người đàn ông kia ăn cắp của quân đội. Sau đó, Tòa án Bộ tư lệnh quân khu I xử bố cháu 12 tháng án treo. Năm 1995, bố cháu đã được xóa án tích. Sau đó, ông mới lập gia đình và sinh ra cháu.
Suốt quãng thời gian từ đó đến nay, bố cháu luôn làm ăn chăm chỉ và chấp hành đúng mọi chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước cũng như các quy định của địa phương nơi cư trú. Trong mắt chúng cháu và mẹ, bố là người đàn ông lương thiện và tốt bụng vô cùng.
Sau khi biết tin cháu không đủ điều kiện vào các trường an ninh, mỗi khi nhìn đến tờ Giấy chứng nhận kết quả thi là cháu lại rớt nước mắt, không biết cách nào để biến giấc mơ lớn nhất của cuộc đời cháu thành hiện thực".
Quỳnh cho biết vẫn nuôi hy vọng vì năm 2015 từng có một số trường hợp như Nguyễn Đức Ngà (xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn, Nghệ An), kết quả thi được 29 điểm, bố từng có án tích; Bùi Kiều Nhi (xã Đức Hóa, huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình), đạt 29 điểm, cũng có bố từng bị án treo đã được Chủ tịch nước Trần Đại Quang khi đó là Bộ trưởng Công an xem xét giải quyết.
Tô Thị Đệ (trái) và Nguyễn Như Quỳnh. Ảnh: NVCC.
Cũng đầu tháng 8, nữ sinh Tô Thị Đệ (20 tuổi, xã Tú Đoạn, Lộc Bình) đạt kết quả thi hơn 30 điểm, nhưng không đủ điều kiện chính trị đỗ Học viện Cảnh sát Nhân dân đã gửi tâm thư tới Bộ trưởng Tô Lâm và Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Bộ Công an Trần Bá Thiều.
Mong muốn được xét lại vào ngành, Đệ viết: "Ngày còn nhỏ con đã luôn ấp ủ mơ ước được trở thành nữ chiến sĩ Công an nhân dân để được góp một phần công sức nhỏ bé của mình cho nhân dân, cho đất nước. Hơn nữa cũng vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên con muốn đỡ đần, giảm bớt gánh nặng lên đôi vai bố mẹ về khoản học phí để nuôi con ăn học, lớn khôn và trưởng thành".
Nhận được thông báo không đủ điều kiện vào ngành vì "thiếu trung thực", Đệ cho biết cô và gia đình rất sốc. "Bởi theo công văn mà công an huyện thông báo, ông nội con là Tô Văn Dũng (10/1911) trong thời kỳ chống Pháp đã theo Pháp hoạt động".
2016 là năm thứ 3 nữ sinh này đăng ký sơ tuyển vào các trường Công an nhân dân. "Người ta từng về Hà Nội quê bà nội con thẩm tra thì không vấn đề gì và con vẫn đủ điều kiện xét tuyển", cô cho biết.
Để chứng minh việc gia đình và bản thân không biết chuyện ông nội, Đệ bày tỏ: “Bà nội con năm nay đã 90 tuổi, ngày ông bà lấy nhau là vào cuối năm 1954 khi cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc đã kết thúc. Bà là vợ thứ 2 của ông, khi đó bà cũng không hề biết trước đó ông từng làm gì. Ông nội con mất khi bố con mới được 5 tuổi... Bố mẹ con cũng không khỏi bàng hoàng và thử đi hỏi những người thân, các cụ cao niên sinh sống trong làng, mọi người bảo không biết ông con từng làm gì cho Pháp".
Tâm thư gửi Bộ trưởng Bộ Công an của nữ sinh Tô Thị Đệ.
Đại diện Công an tỉnh Lạng Sơn cho hay, sau khi thẩm tra lý lịch và đối chiếu quy định thì hai thí sinh trên không đủ điều kiện theo học các trường công an. Riêng trường hợp thí sinh Quỳnh, cơ quan này đã báo cáo Bộ Công an để xem xét, quyết định.
Ngoài Quỳnh và Đệ, tình huống tương tự xảy ra với Trần Hương Ly - thủ khoa khối D của tỉnh Nghệ An năm nay. Ly đạt 26,5 điểm thi THPT quốc gia nhưng không đủ điều kiện vào Học viện Cảnh sát nhân dân do mẹ từng có án tích.
Hồng Vân
>> Hai nữ sinh 30 điểm trượt trường Công an vì lý lịch
>> Mẹ được xóa án tích, con không đủ điều kiện xét tuyển công an