Tôi ghi lại một vài điều góp nhặt được trong những chuyến đi trên đất nước Hàn Quốc để chia sẻ với mọi người. Những điều này rất nhỏ, nhưng mong bạn thêm chút tự tin mà chu du, dù là con gái. Thêm chút thời gian và trái tim rộng mở để chuyến đi không chỉ là đi mà là những kỷ niệm nhớ mãi. Đơn giản là, chỉ cần ngửi thấy một mùi hương, bắt gặp một ánh nhìn, nghe một câu chuyện tưởng chừng không liên can gì mà cũng làm mình nhớ những con đường đã qua và những con người đã gặp. Thiệt lạ!
Không biết tiếng Hàn Quốc
Nhiều người tự đi du lịch Hàn Quốc rất lo lắng khi không biết tiếng Hàn và tôi cũng không là ngoại lệ. Hành trang tiếng Hàn của tôi không ngoài hai chữ “Annyeong haseyo” (Xin chào) và “Gamsa hamnida” (Cảm ơn).
Để bù đắp cho những thiếu thốn về Hàn ngữ, tôi đã dành vài tháng trước khi đi để tìm đọc nhiều tài liệu và lên kế hoạch càng cụ thể càng tốt. Tôi tìm tòi từ lịch sử và văn hóa, những nơi nào tôi sẽ qua, bằng phương tiện gì và ăn ngủ ở đâu. Khi đó chưa có trang thông tin hướng dẫn du lịch Hàn Quốc bằng tiếng Việt của Tổng Cục Du lịch Hàn Quốc (Korea Tourism Organization - KTO) tại Việt Nam, nên việc học hỏi kinh nghiệm mất nhiều thời gian hơn nhất là về những vùng đất xa xôi, ít người nước ngoài đi đến. Vì thế, tôi rất trân trọng những nỗ lực của KTO và tôi tin rằng, với trang thông tin tiếng Việt này, việc tìm hiểu về những điều đặc sắc và những vùng miền của Hàn Quốc sẽ dễ dàng hơn nhiều.
Tôi đã hơi run khi nghe anh đồng nghiệp người Hàn vừa nhìn vào tờ kế hoạch của tôi vừa nói: “Em sẽ bị lạc khi đi nhiều nơi như vậy mà không biết tiếng Hàn”. Nhưng tôi thiết nghĩ, ngôn ngữ không phải là rào cản lớn nhất nếu mình mở rộng tấm lòng muốn tìm hiểu. Tôi đọc về nguồn gốc văn hóa của các cách ứng xử của người Hàn để làm theo. Từ những điều đơn giản như cái cúi chào thấp, giữ sàn nhà thật sạch cho đến ăn gì bằng muỗng và ăn gì bằng đũa. Chắc bạn từng biết câu thành ngữ “Khi ở Italy, hãy làm như người Italy”. Tôi cũng mượn theo một quyển đàm thoại bỏ túi Việt - Hàn, và ghi lại chữ Hàn của tên địa danh mà mình muốn đến, để ít ra người Hàn nhìn vào đó thì có thể biết tôi muốn đi đâu. Bạn cũng có thể hỏi bằng tiếng Anh và nếu người dân không thể trả lời hết ý bằng tiếng Anh thì họ cũng rất tận tình chỉ bạn bằng tiếng Hàn. Nhìn vào cử chỉ thì bạn cũng đoán được ít nhiều.
Tôi nhớ cuộc trò chuyện đầu tiên ở xứ Hàn là với ba bác đã lớn tuổi và không biết tiếng Anh và tiếng Việt, trong khi tôi thì không biết tiếng Hàn. Khi nghe tôi từ Việt Nam đến, các bác cười rất tươi và chúng tôi đã vui vẻ làm đủ điệu bộ để hiểu chút ít về nhau. Cuộc trò chuyện đó cho tôi thấy rằng, dù là ở đâu cũng vậy, con người hiểu nhau nhiều khi đâu cần bằng lời.
Cuối cùng, tôi cũng đến được nơi mình muốn tuy là chậm hơn vì phải mất nhiều thời gian diễn tả bằng đủ mọi cách để tìm đường. Nhưng đó là điều mà tôi chắc rằng bạn sẽ cảm thấy thú vị trên đường đi và sẽ thấy hân hoan khi tìm ra điểm đến.
Tôi đi trên một con đường mòn sát biển.
Người Hàn nóng tính?
Tôi biết rằng qua rất nhiều thông tin và những cảnh trong phim ảnh mà nhiều người quả quyết rằng người Hàn Quốc rất nóng tính. Có người còn nói rằng, có lẽ vì người Hàn ăn kim chi nhiều quá nên nóng tính chăng?!
Những gì tôi trải nghiệm đã cho tôi thấy rằng bản tính của người Hàn không nóng, mà ngược lại họ sống tình cảm và chan hòa với thiên nhiên và mọi người. Tôi nói điều này không phải là để xã giao làm đẹp lòng ai (hay vô tình làm mất lòng ai), mà chỉ hy vọng mỗi người có một cách nhìn khách quan để tránh những hiểu lầm đáng tiếc trong sự khác biệt văn hóa. Tôi tin rằng nếu mình có những hiểu biết nhất định về văn hóa và tập tục của người Hàn và ngược lại người Hàn cũng hiểu về người Việt Nam thì rào cản ngôn ngữ là vấn đề dễ dàng xóa bỏ.
Nếu ai có cơ hội làm việc với người Hàn sẽ nhận ra họ thường làm việc rất nhiều, rất nhanh và vì vậy thường bị áp lực cao dẫn đến việc hay nóng tính. Người Hàn đi lên từ đổ nát của chiến tranh và mỗi ngày học sinh phải học mười mấy tiếng còn người lớn thì làm việc mười mấy tiếng để gầy dựng lại đất nước. Một người Hàn đã nói với tôi: “Đất nước tôi không có tài nguyên, nên sức mạnh lớn nhất là con người”. Điều đó làm cho tôi khâm phục, cảm thông và làm việc hòa hợp hơn với người Hàn.
Một lần đang trekking trên một con đường mòn trong rừng, tôi nghe có tiếng bước chân sau lưng mình. Quay lại, tôi nhìn thấy một người đàn ông Hàn Quốc đang bước rất gần. Tim tôi đập thình thịch vì xung quanh không thấy ai. Tôi định thần trong giây lát rồi nở nụ cười và chào “Annyeong haseyo”. Anh kia nhìn tôi, chắc là ngạc nhiên không hiểu vì sao tôi ngoái cổ lại chào! Trước khi đi, anh đồng nghiệp người Hàn đã vẽ lên giấy cho tôi biểu tượng và số điện thoại 112 của cảnh sát Hàn Quốc và dặn tôi nếu có chuyện gì thì cứ chạy đến nơi có biểu tượng đó. Tôi về nói với anh ấy rằng Hàn Quốc là một đất nước an toàn, không ai giận dữ với tôi hết và tôi chẳng bao giờ phải chạy đến trụ sở công an cả!
Giữ sức khỏe
Đi du lịch quan trọng là phải khỏe. Không khỏe thì không thể nào vui được.
Thực phẩm ở Hàn Quốc rất an toàn, bổ dưỡng và dễ tìm. Từ nhà hàng, quầy ăn ngoài phố, cho đến vô số cửa hàng tiện lợi. Tôi rất thường ăn kim chi vì kim chi vừa ngon, vừa tốt cho sức khỏe và nhất là bổ trợ cho tiêu hóa. Tôi tin là nhờ vậy mà tôi ăn ngon và bụng thì chưa bao giờ bị sao cả. Bạn cũng nên thử xem!
Chắc chắn là bạn sẽ đi bộ nhiều, nếu không leo núi thì cũng lòng vòng mua sắm và đến các trạm tàu điện ngầm, vì thế bạn nên uống nhiều nước. Nếu bạn nhìn thấy những trụ nước phông tên ở nơi công cộng như công viên thì hãy yên tâm mà uống vì nước phông tên đó an toàn. Cũng vì đi bộ nhiều nên bạn cần một đôi giày thể thao hoặc sandal đế thấp để đôi chân thoải mái di chuyển.
Nếu bạn đi vào mùa xuân, mùa thu và nhất là mùa đông thì thời tiết rất lạnh so với Việt Nam. Việc có một cái nón len ấm, khăn choàng cổ, găng tay, vớ, áo khoác là rất cần thiết để giữ ấm cho cơ thể. Đến mùa hè trời nóng thì quần áo thoáng mát và một chiếc mũ rộng vành là sự lựa chọn hợp lý. Vào mùa hè và mùa thu, trời hay có mưa, bạn nên chuẩn bị một cây dù xếp nhỏ phòng khi trời mưa đột xuất.
Mưa thu, bạn nhớ mang theo một cây dù nhỏ.
Tàu điện ngầm hay xe buýt?
Tàu điện ngầm hay xe buýt đều tốt cả. Cả hai đều nhanh chóng, sạch sẽ và an toàn. Ở Seoul tôi hay đi tàu điện ngầm, còn đi qua các tỉnh khác thì tôi đi bằng xe buýt liên tỉnh.
Hệ thống xe buýt ở Seoul đa phần bằng tiếng Hàn, nên tôi khó biết được điểm đón và điểm dừng tại nơi mình muốn đến. Tôi chọn tàu điện ngầm để đi vì vô số điều thuận lợi có thể kể đến như sau:
- Tàu điện ngầm có trạm dừng rộng khắp và vô cùng thuận tiện nên bạn có thể đến mọi nơi ở Seoul.
- Tàu chạy từ sáng sớm 5h30 đến tận khuya 23h đến 0h nên rất thoải mái cho dù bạn đi đâu.
- Tại các trạm hay trên tàu đều có bảng chỉ dẫn bằng tiếng Anh. Nhìn vào bản đồ các tuyến tàu chạy được phân biệt bằng màu sắc khác nhau, bạn có thể dễ dàng tìm ra trạm bạn muốn đi.
- Nếu đi thường xuyên, bạn nên mua thẻ Tmoney ở các trạm hoặc cửa hàng tiện lợi có biểu tượng Tmoney, nạp tiền vào và sử dụng cho cả tàu điện ngầm, taxi và xe buýt ở Seoul. Bạn có thể dễ dàng nạp tiền thêm vào thẻ ở các máy nạp tiền tự động ở các trạm hoặc các cửa hàng tiện lợi. Nếu không đi thường xuyên hoặc lỡ quên thẻ, bạn cũng có thể mua vé sử dụng một lần cho chuyến đó tại các máy tự động ở các trạm.
- Tàu chạy rất êm, nên bạn có thể thoải mái ngắm cảnh, đọc sách, nghe nhạc mà không sợ bị móc túi dù có đông đúc thế nào.
Nếu ở thành phố khác và không có tàu điện ngầm thì tôi đi xe buýt và lúc đó tùy cơ ứng biến.
Những người không quen dễ mến
Đó là rất nhiều người ở mọi lứa tuổi mà tôi gặp trên đường đã tận tình hướng dẫn cho tôi, dù nhiều dù ít, và dù bằng bất cứ thứ tiếng gì. Tôi thích cách những em học sinh chỉ đường, hay cười thẹn thùng và mắt nhìn nhau hỏi các bạn đi chung xem có đúng không.
Kế đến là những anh cảnh sát. Sau khi tôi chào, thì anh nở một nụ cười thật tươi rồi hỏi tôi cần giúp gì. Những cảnh sát mà tôi hỏi đều nói tiếng Anh tốt và chỉ dẫn cho tôi rất tận tình và chuyên nghiệp làm tôi ấn tượng vô cùng.
Và những cô chú hay các bạn tình nguyện viên du lịch trên đường mà tôi gặp trong chuyến đi gần đây. Ở Seoul, nếu bạn đang đi vòng quanh những điểm như quảng trường Gwanghwamun, Myeong-dong, Namdaemun, Dongdaemun, Insadong, Itaewon... bạn sẽ nhìn thấy những người mặc áo khoác và đội nón tai bèo màu đỏ tươi có biểu tượng ⓘ . Đó là những tình nghiện viên du lịch di động trên đường phố. Ngoài tiếng Hàn, họ có thể tư vấn bằng tiếng Anh, tiếng Nhật và tiếng Hoa. Họ có thể chỉ bạn những điểm tham quan, những quán ăn hay trung tâm mua sắm hoặc chỉ bạn đường đi. Sau khi chỉ dẫn cho tôi xong thì họ lại đi vòng quanh để xem có ai cần trợ giúp không.
Muôn nẻo mua sắm
Tôi quên nói rằng một trong những lợi ích của việc đi tàu điện ngầm mà tôi thích nữa là được mua sắm dưới lòng đất. Seoul có rất nhiều trạm tàu điện ngầm có cả một trung tâm mua sắm rộng mênh mông dưới lòng đất, nhất là quần áo, như ở trạm Gangnam và Myeong-dong.
Vì vậy, bạn chỉ lo là mình có đủ sức để đi hay không chứ không lo là không tìm được chỗ để sắm. Từ các trung tâm mua sắm cao cấp Lotte, Coex đến các cửa hàng miễn thuế Shilla, Lotte, Dongwha. Từ phố truyền thống Insadong đến chợ truyền thống Namdaemun và Dongdaemun. Từ khuôn viên trường đại học Ewha cho đến phố phường Itaewon, Myeong-dong. Tôi rất thích đi chợ truyền thống vì nơi đây tôi có thể nghe thấy hơi thở của thành phố trong sự nhộn nhịp của chợ, hiểu thêm cách sống của người dân, thưởng thức những món ăn ngon và mua sắm đủ thứ với giá rất tốt vì chợ Namdaemun và Dongdaemun vừa bán sỉ và bán lẻ.
Và cuối cùng, “không để lại gì ngoài những dấu chân”
Cũng như ở Việt Nam, những di tích lịch sử ở Hàn Quốc đã tồn tại từ bao nhiêu trăm năm và mất rất nhiều công sức để tôn tạo và gìn giữ. Khi đi đến những nơi này, bạn sẽ thấy người Hàn Quốc trân trọng cho thế hệ mai sau của họ và cho cả khách du lịch như thế nào. Vì thế, tôi cố gắng để không động chạm vào, không gõ vào (trừ khi điều đó được cho phép) mà chỉ lắng nghe và ngắm nhìn. Hãy đừng để lại rác, đừng để lại những bút tích hay khắc chạm ghi dấu bạn đã đến nơi này dù nơi đó là thiên nhiên bao la (vì không ai biết chúng ta là ai cả và vì sẽ mất rất nhiều công sức để sửa sang). Hãy chỉ để lại dấu chân trên đường, để lại tình cảm đẹp trong lòng người dân. Những kỷ niệm về nơi chốn ấy sẽ theo bạn về Việt Nam một cách trọn vẹn.
Vật trưng bày được bảo quản cẩn thận trong tủ kính lớn.
| Cuộc thi 'Hàn Quốc hành trình kỷ niệm' do Báo điện tử VnExpress phối hợp với Tổng cục Dua lịch Hàn Quốc tại Việt Nam tổ chức, bắt đầu từ ngày 1/7 đến 31/8. Độc giả gửi bài dự thi tại đây. |
Hoa Truong