CNN hôm 29/5 công bố cuộc phỏng vấn các kíp xe tăng thuộc Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 47, đơn vị mang biệt danh "nắm đấm thép" của quân đội Ukraine, được trang bị xe tăng chủ lực M1A1SA Abrans và thiết giáp M2A2 Bradley. Toàn bộ đơn vị đang triển khai ở mặt trận miền đông Ukraine, trong đó 6 xe tăng được giấu trong khu rừng mà phóng viên Mỹ đến thăm.
"Vỏ giáp của nó là không đủ vào thời điểm này và không bảo vệ được tổ lái. Bây giờ là thời đại của thiết bị bay không người lái (drone). Mỗi khi xe tăng xuất trận, đối phương sẽ tìm mọi cách để tập kích chúng tôi", binh sĩ Ukraine có mật danh Joker nói.

Binh sĩ Ukraine trên xe tăng Abrams triển khai ở miền đông trong ảnh công bố hôm 29/5. Ảnh: CNN
Dnipro, đồng đội của Joker, nói rằng họ luôn là "mục tiêu số một" của lực lượng Nga. "Nếu không có biện pháp bảo vệ, các tổ lái không thể sống sót trên chiến trường", anh nói trong lúc các đồng đội lắp giáp phản ứng nổ (ERA) cho một xe tăng Abrams bị hỏng.
Hình ảnh đăng trên mạng xã hội tuần trước cho thấy xe tăng M1A1SA Abrams lần đầu lắp các tấm lưới thép trên tháp pháo để đối phó drone, cùng những khối giáp ERA Kontakt-1 ra đời từ thời Liên Xô ở mũi xe và giáp phản ứng nổ ARAT do Mỹ chế tạo dọc hai bên sườn.
Mỹ viện trợ cho Ukraine tổng cộng 31 xe tăng Abrams, tất cả đều được biên chế cho Lữ đoàn 47. Ít nhất 8 chiếc đã bị phá hủy hoặc rơi vào tay quân đội Nga kể từ khi triển khai cuối tháng 2. Quan chức Lầu Năm Góc hồi tháng 4 nói rằng mối đe dọa từ drone Nga buộc quân đội Ukraine rút xe tăng Abrams khỏi tiền tuyến, nhưng Lữ đoàn 47 sau đó bác bỏ thông tin.
Các binh sĩ Ukraine thừa nhận xe tăng Abrams, mỗi chiếc có giá 10 triệu USD, có hàng loạt nhược điểm và khiến nhiều quân nhân phải trả giá đắt trong chiến đấu. Một lái xe đã bị mất một chân khi giáp trước xe tăng bị vũ khí Nga xuyên thủng trong trận đánh gần thành trì Avdeevka ở tỉnh Donetsk.
Đội xe tăng Abrams cũng gặp không ít trục trặc kỹ thuật khi tham chiến tại Ukraine. Trong chuyến thăm của phóng viên CNN, một chiếc M1A1SA gần như ngừng hoạt động vì hỏng động cơ, dù nó vừa được chuyển tới từ Ba Lan. Các binh sĩ Ukraine cũng than phiền rằng mưa, sương mù và độ ẩm không khí cao cũng làm chập mạch và cháy thiết bị điện tử trong xe.
Drone Nga truy kích xe tăng Abrams và kíp lái Ukraine trong video công bố hôm 7/5. Video: Telegram/RtrDonetsk
Đạn dược cũng là một vấn đề đối với các kíp lái Ukraine, do tình trạng khan hiếm và không có loại đạn phù hợp cho tình huống chiến đấu.
"Loại đạn biên chế cho chúng tôi chỉ phù hợp với các trận đấu tăng trực diện, điều gần như không diễn ra trong thực tế. Xe tăng Abrams giờ đây thường xuyên đóng vai trò pháo tự hành, có nhiệm vụ bắn phá các vạt rừng hoặc công trình. Từng có trường hợp chúng tôi bắn 17 phát đạn pháo vào một ngôi nhà và nó vẫn đứng vững", Joker nói.
Các loại xe tăng hiện đại nhất được phương Tây viện trợ cho Ukraine đều hứng chịu thiệt hại nặng vì hỏa lực áp đảo của Nga trong hơn một năm tham chiến. Điều đó buộc quân đội Ukraine giữ chúng ở hậu tuyến, cung cấp hỏa lực yểm trợ cho bộ binh trong các chiến dịch phòng thủ hoặc phản công, thay vì dùng làm mũi xung kích như thiết kế.
Nhiệm vụ này đòi hỏi đạn nổ mảnh, vốn có phạm vi sát thương lớn và phù hợp để phá hủy mục tiêu mềm. Trong khi đó, các đơn vị xe tăng Ukraine lại sử dụng đạn thanh xuyên động năng có hình dạng như phi tiêu, nổi bật nhờ khả năng xuyên phá giáp dày nhưng gần như vô dụng với công trình thông thường.
Tổ lái Ukraine cũng tỏ ra chán nản vì xe tăng Abrams được thiết kế cho phương thức tác chiến của NATO, trong đó không quân và pháo binh có nhiệm vụ "làm mềm" chiến trường, tức xóa sổ lực lượng đối phương và mở đường cho bộ binh tiến công.

Binh sĩ Ukraine sửa chữa xe tăng Abrams bị hỏng trong ảnh công bố hôm 29/5. Ảnh: CNN
"Binh sĩ NATO sẽ không bao giờ tiến quân nếu thiếu yểm trợ. Khẩu hiệu của họ là 'hãy gọi không quân, hãy gọi pháo binh'. Chúng tôi không có những thứ đó, đây là vấn đề", Joker nói.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Ukraine khẳng định Kiev đang liên tục thử nghiệm và cải tiến những khí tài không được thiết kế cho chiến sự tại nước này. "Chúng tôi kêu gọi các quốc gia tiếp tục viện trợ khí tài quân sự ở mọi cấp độ công nghệ. Quân đội Ukraine sẽ sử dụng chúng theo cách phù hợp", người này cho hay.
Vũ Anh (Theo CNN)