Hồng y Argentina Jorge Bergoglio là Giáo hoàng đầu tiên đến từ Nam Mỹ. Ảnh: AP |
Hồng y Argentina Jorge Mario Bergoglio, 76 tuổi, người vừa được bầu là người lãnh đạo Giáo hội Công giáo La Mã, xuất thân từ một gia đình công nhân và ông được đánh giá là linh mục luôn trung thành với nguồn gốc xuất thân lao động của mình. Ông sống trong một căn hộ nhỏ chứ không phải là cung điện.
Sau khi được hồng y đoàn bầu lên, Hồng y Bergoglio lựa chọn danh xưng là Giáo hoàng Francis. Đây là lần đầu tiên tên thánh Francis được chọn và được xem như một sự lựa chọn phi truyền thống khi vinh danh một vị thánh nổi tiếng là một người có cuộc sống đơn giản.
"Ông ấy là một thầy tu thân thiện, gần gũi với mọi người. Ông ấy chọn tên Thánh Francis của thành Assisi, người có công cải cách nhà thờ và là một người khiêm nhường, nghèo khó nhưng mong muốn đối thoại", Gustavo Boquin, cựu phát ngôn viên của ông cho biết.
Giáo hoàng Francis được ghi nhận là một nhà tư tưởng chủ đạo ở Argentina, trong khi Dòng Tên, một dòng tu đặc biệt của Công giáo La Mã mang tên Chúa Jesus, được ca ngợi là một trong những Giáo hội tiến bộ nhất, đặc biệt là về giáo dục.
Sergio Rubin, một nhà văn địa phương viết cho tờ Clarin ở Buenos Aires, nói rằng giống như Giáo hoàng John Paul II quá cố, Hồng y Bergoglio là một người "truyền thống về giáo lý nhưng tiến bộ trong các vấn đề xã hội". Ví dụ, ông mạnh mẽ chỉ trích Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và chủ nghĩa tư bản thị trường hiện đại.
Những người quen biết mô tả rằng Tổng giám mục Buenos Aires là một người đàn ông hiền từ, ít nói và tránh xa tầng lớp cao trong xã hội. Ông sinh ngày 17/12/1936, trong một gia đình di dân từ Italy. Cha ông là công nhân đường sắt, mẹ là người nội trợ. Ông đi học ở trường công lập trước khi theo học chuyên ngành hóa học.
"Trong phòng xưng tội của Giáo hội San Jose de Flores, khi đó mới 17, ông được Thiên Chúa soi rạng và chọn lựa con đường trở thành linh mục", Cha Gabriel, một người bạn của Giáo hoàng mới, nói với AFP.
Sau khi tốt nghiệp năm 22 tuổi, ông gia nhập Dòng Tên và nhận bằng triết học. Ông theo con đường nghiên cứu thần học và được thụ phong linh mục vào năm 1969. Ông cũng từng học ở Chile, và học ở Đức nhiều năm sau đó.
Các nhà phân tích cho biết việc đến từ Mỹ Latin, trong một gia đình gốc Italy và học tập tại Đức, có thể tạo ưu thế cho Hồng y Bergoglio cuộc họp kín bầu Giáo hoàng, mà nhiều người nghĩ rằng sẽ bầu một người châu Âu.
Ông mới chỉ 36 tuổi khi được bầu làm người đứng đầu Dòng Tên ở Argentina, và gặp nhiều khó khăn suốt 6 năm dưới thời độc tài quân sự của đất nước khi đó.
Ông cũng đấu tranh để ngăn chặn Dòng Tên tham gia phong trào thần học giải phóng, phong trào thu hút nhiều linh mục Công giáo của châu lục vào các hoạt động chính trị đối lập với chính phủ cánh hữu.
Guillermo Marco, một cựu phát ngôn viên khác của ông, nhớ lại rằng ông đưa ra một yêu cầu rất đơn giản: "Duy trì quan điểm phi chính trị của Giáo hội".
Tuy nhiên, cũng có lúc ông quan tâm đến công việc của chính quyền. Ông đánh giá cao quan điểm phản đối nạo phá thai của chính phủ của nữ tổng thống Cristina Kirchner, tuy nhiên lại trái ngược với bà trong vấn đề hôn nhân đồng tính.
Quan điểm thần học của Hồng y Bergoglio phù hợp với định hướng chủ đạo của Giáo hoàng John Paul II, người đã chỉ đạo chiến dịch kiềm chế thuyết thần học giải phóng lan tràn ở Mỹ Latin.
Vào những năm 1980, Hồng y Bergoglio nghiên cứu để lấy bằng tiến sĩ tại Freiburg, Đức, sau khi trở thành một linh mục ở giáo xứ Cordoba.
Ông bắt đầu thăng tiến nhanh trong hệ thống cấp bậc Công giáo từ tháng 5/1992 khi Giáo hoàng John Paul II chỉ định ông làm trợ lý tổng giám mục Buenos Aires. Năm 1998, ông trở thành tổng giám mục và 3 năm sau trở thành Hồng y.
Danh tiếng của ông ngày càng lớn trong số các giám mục sau khi ông đọc bản báo cáo tổng kết trong Hội nghị của Giáo hội tháng 10/2001 khi Tổng giám mục New York Edward Egan không thể thực hiện nhiệm vụ này vì vụ tấn công khủng bố 11/9.
Tân Giáo hoàng thường thức dậy từ 4h30 sáng và được coi là người ít có đời sống xã hội. Ông đi ngủ vào lúc 21h, không giống như những người Argentina thường ăn tối vào lúc 23h00. Tuy nhiên, ông cũng tận hưởng niềm vui như những người dân địa phương với điệu tango và môn bóng đá. Ông từng chụp ảnh với lá cờ màu xanh da trời và màu đỏ của câu lạc bộ San Lorenzo mà ông yêu thích từ năm 1946 khi còn là chàng trai trẻ.
Một số phương tiện truyền thông cho rằng trong cuộc bầu chọn Giáo hoàng năm 2005, Hồng y Bergoglio là người xếp vị trí thứ hai, theo sát nút Hồng y Joseph Ratzinger, tức Giáo hoàng Benedict XVI.
Vũ Hà (theo AFP)