Chán cảnh sống quẩn quanh tầm thường, Dế Mèn quyết chí đi để mở rộng tầm mắt và khám phá thế giới. Hành trình phiêu lưu của Dế Mèn đầy ắp kỷ niệm, thấy nhiều cảnh lạ, gặp bao chuyện may rủi.
Nó kết bạn với Dế Trũi, cả hai sát cánh bên nhau suốt chặng đường dài. Đến cánh rừng cỏ may dự hội, Dế Mèn tranh hùng với võ sĩ Bọ Ngựa, rồi đôi bạn Mèn - Trũi được tôn làm chánh, phó thủ lĩnh đứng đầu các làng trong vùng cỏ may.
Bìa sách "Dế Mèn phiêu lưu ký".
Có lần Mèn bị bắt giam trong hầm kín của lão Chim Trả, đôi bạn cùng nhiều con vật khác đã đoàn kết, chống lại những điều ngang trái, bất công.
Tại vương quốc loài kiến, sau khi hội kiến với Kiến Chúa, Mèn đọc "lời hịch" cổ động muôn loài cùng nhau kết anh em. Tất cả mọi loài từ rừng xuống biển đều gửi thư, nhắn tin về hoan nghênh hưởng ứng.
Suốt câu chuyện, nhà văn Tô Hoài vẽ nên bức tranh muôn loài mới lạ, hấp dẫn. Các con vật trở thành những "người" có tâm hồn, có tấm lòng cao thượng, biết sống nhân ái và quả cảm.
Dế Mèn phiêu lưu ký gắn liền với bao thế hệ thiếu nhi Việt Nam, được dịch ra gần 40 thứ tiếng.
Câu 4: Mị - cô gái Tây Bắc bắt về làm con dâu trừ nợ cho nhà thống lý Pá Tra là nhân vật quen thuộc với nhiều bạn đọc. Cô xuất hiện trong tác phẩm nào của Tô Hoài?