Tại phiên thảo luận của Quốc hội về kinh tế - xã hội ngày 30/5, đại biểu Thái Trường Giang (Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cà Mau) nói, những gì đang diễn ra trong thời gian gần đây ở ngành giáo dục buộc ông không khỏi lo lắng, đôi khi còn nghi ngờ vai trò quốc sách hàng đầu.
Ông đánh giá, chất lượng giáo dục đào tạo không thực chất, bệnh thành tích trong giáo dục không giảm mà còn có chiều hướng gia tăng vì những giải pháp của ngành hiệu quả thấp. Ngành không mạnh dạn đối diện với sự thật để làm kết quả học tập trở nên thực chất, đúng với thực trạng hơn.
"Không phải là bệnh thành tích là gì, khi mà lớp có 43 học sinh thì 42 em giỏi, duy nhất một học sinh loại khá? Ngành giáo dục bây giờ tìm một học sinh yếu kém khó như mò kim đáy bể", ông nói.
Ông Giang cũng đánh giá, mối quan hệ giữa thầy trò ngày càng lỏng lẻo, đạo đức suy giảm. Thầy, cô giáo không dám cư xử với học trò theo đúng nghĩa "thương cho roi cho vọt".
"Để giải quyết vấn đề này cần nhà trường, gia đình và xã hội phối hợp chặt chẽ để củng cố mối quan hệ thầy trò vốn vô cùng đẹp đẽ và cao cả", đại biểu tỉnh Cà mau nói.
Đại biểu Thái Trường Giang. Ảnh: Trung tâm báo chí Quốc hội.
Phiên thảo luận cũng nhận được nhiều ý kiến về vụ gian lận điểm thi tại ba tỉnh Hòa Bình, Sơn La, Hà Giang. Theo ông Giang, đây là giọt nước làm tràn ly buộc ngành giáo dục phải xem xét và đánh giá lại hiệu quả thực chất của việc nhập hai kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, đồng thời xem lại phương pháp coi thi, chấm thi... nhằm hạn chế thấp nhất tiêu cực.
Ông Giang lo lắng trước đây tiêu cực thi cử chỉ diễn ra nhỏ lẻ, còn ngày nay có tổ chức, quy mô lớn hơn, tinh vi hơn và diễn ra ở nhiều địa phương; do những người có chức, có quyền, có tiền, có thế lực trong và ngoài ngành giáo dục.
"Tôi có thể gọi gian lận thi cử năm 2018 là hành vi ăn cướp, là vô liêm sỉ vì đã đánh mất cơ hội, cướp mất tương lai các cháu học thật và thi thật. Hành động gian lận thi cử đang làm băng hoại nền tảng xã hội giáo dục nước nhà. Từ những vấn đề này, tôi đề nghị Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng, trúng, thực chất hạn chế để có giải pháp mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn nữa cứu vãn nền giáo dục", ông Giang nói.
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) chia sẻ luôn mong mỏi Bộ Giáo dục và Đào tạo xử lý nghiêm, chỉ ra những thiếu sót trong công tác tổ chức kỳ thi THPT quốc gia những năm qua. Người chịu trách nhiệm cụ thể không thể nói hoàn toàn là lỗi địa phương vì không phải chỉ một mà là nhiều địa phương phát hiện gian lận thi cử.
"Nếu phân tích kết quả không thể không đặt dấu hỏi, vì sao nhiều tỉnh miền núi điểm khá giỏi lại cao hơn Hà Nội, TP HCM. Nếu phúc tra cả nước, tôi tin sẽ còn rất nhiều vi phạm trong kỳ thi vừa qua", ông Hiếu nói và nhận xét đây là lỗi hệ thống, lỗi quy trình rất cần có người chịu trách nhiệm trước nhân dân.
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại) cho rằng, Bộ Giáo dục và Đào tạo chưa thấy hết hệ quả tệ hại của vụ gian lận điểm thi, đó là khiến cho xã hội mất niềm tin vào giáo dục nước nhà.
"Chỉ khi xử lý triệt để vụ này thì mới lấy lại niềm tin của người dân và để người dân tin rằng đất nước này vẫn còn pháp luật", ông Cương nói và băn khoăn, sau sai phạm năm 2018, dù Bộ Giáo dục và Đào tạo đang nỗ lực cải tiến kỳ thi năm 2019 nghiêm túc và an toàn, nhưng ai dám bảo đảm sai phạm sẽ không xảy ra?
Ngày 11/7/2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố điểm thi THPT quốc gia. Hà Giang, Hòa Bình, Sơn La có số lượng điểm giỏi cao bất thường. Công an xác định có 114 thí sinh ở Hà Giang được nâng điểm và đã trả về điểm thực trước mùa xét tuyển vào đại học, cao đẳng năm 2018.
Hòa Bình, Sơn La phải đến tháng 3/2019 Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo mới có kết luận điều tra và công bố điểm chấm thẩm định. Kết quả 64 thí sinh ở Hòa Bình và 44 ở Sơn La được nâng điểm. Trong đó, có thí sinh được nâng tới 9,25 điểm một môn và 26,55 điểm tất cả môn. Nhiều em từ điểm giỏi biến thành điểm liệt.
Khoảng 20 cán bộ giáo dục, công an của ba tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình đã bị khởi tố, nhưng người đứng đầu ngành giáo dục, ban chỉ đạo thi ở ba tỉnh vẫn chưa bị xử lý.
>>Chín tháng vạch trần mánh gian lận thi THPT quốc gia 2018
>>51 thí sinh được nâng điểm đang học tại các đại học
>>Nhiều sinh viên bất bình vì mất cơ hội cho người gian lận điểm
>>Đề nghị công khai danh tính người mua điểm thi