Đó là một phần của dự án gây quỹ cộng đồng "Pay It Forward by du học sinh Việt Nam" do 5 du học sinh đang học tập và làm việc tại Mỹ, Thuỵ Sĩ và Việt Nam khởi xướng từ cuối tháng 3. Thông qua việc giúp đỡ bạn trẻ Việt Nam tiếp cận với các chương trình học bổng du học, dự án mong muốn đóng góp một phần vào quá trình phòng, chống Covid-19 tại Việt Nam, xóa bỏ suy nghĩ tiêu cực của một bộ phận trước việc du học sinh về nước giữa đại dịch.
Trịnh Văn Lộc, 26 tuổi, ở Hà Nội, cựu thành viên chương trình Giao lưu thanh niên, sinh viên Nhật Bản - Đông Á 2017, đã lên ý tưởng về dự án "một mũi tên trúng hai đích". Sau khi đọc ý kiến không hay về việc du học sinh về nước và những bạn mắc kẹt tại Pháp, Mỹ, anh đã nghĩ phải làm điều gì đó thay đổi cái nhìn của mọi người về du học sinh Việt đang học tập tại nước ngoài.
Từng là thành viên nhiều chương trình của tổ chức phi chính phủ, Lộc bắt đầu suy nghĩ về dự án gây quỹ cộng đồng, nơi du học sinh Việt Nam thể hiện tình cảm với đất nước. Tìm khắp Facebook, Google, không thấy hội du học sinh nào có ý tưởng tương tự, Lộc tự nhủ phải thực hiện bằng được dự án.
Đọc câu chuyện hai lần mắc kẹt tại sân bay của Lê Thị Kỳ Duyên, sinh viên Đại học Texas tại San Antonio, Mỹ, anh liên hệ qua Facebook để chia sẻ ý tưởng. Cả hai nhanh chóng phác thảo về dự án. Lộc tiếp tục liên lệ với những du học sinh ở Mỹ, Thuỵ Sĩ và nhận được sự ủng hộ của ba bạn là Bích Quân (sinh viên Đại học Fordham, Mỹ), Vy Võ (cựu sinh viên Baruch College, hiện làm việc tại New York) và Phương Thanh (sinh viên UBIS University Geneva, Thuỵ Sĩ).
Trong năm thành viên, hai người đang ở Mỹ, hai bạn khác đang cách ly tập trung tại Việt Nam, chỉ mình Lộc đang "cách ly xã hội" tại nhà ở Hà Nội. Nhóm bắt đầu bàn luận online qua Facebook, Zoom và Gmail từ tuần cuối tháng 3. "Dù lệch múi giờ, bạn làm việc online, bạn phải học trực tuyến cả sáng lẫn chiều, một bạn phải phụ trách 2-3 nhiệm vụ, chúng mình vẫn cố gắng sắp xếp để khởi động dự án đúng kế hoạch", Lộc chia sẻ.
Ngày 30/3, nhóm đăng bài đầu tiên lên trang Fanpage mới lập, chia sẻ rõ lý do, mục đích xây dựng dự án và được nhiều người hưởng ứng. Đăng bài tuyển tình nguyện viên tham gia, chỉ trong một ngày đã có hơn 100 đơn. Ngày 2/4, đăng tải mẫu đơn tuyển mentor (người hướng dẫn), hơn 10 người đã đăng ký. Tất cả là du học sinh, cựu du học sinh có kinh nghiệm trong việc học ngoại ngữ, xin học bổng du học hay xin việc ở nước ngoài, muốn được chung tay hỗ trợ học sinh, sinh viên Việt Nam và góp phần đẩy lùi Covid-19.
Nhiều học sinh, sinh viên đã đăng ký trở thành mentee (người được hướng dẫn). Những bạn này sẽ nộp tối thiểu 200.000 đồng vào tài khoản của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, chụp ảnh xác nhận đã chuyển khoản và gửi tới dự án. Tùy mong muốn học ngoại ngữ, tìm kiếm học bổng, sửa CV, bài luận, thành viên dự án sẽ ghép với mentor phù hợp để chia sẻ kinh nghiệm.
Mỗi mentee sẽ có từ một đến ba buổi nói chuyện với các mentor trực tuyến thông qua Facebook, Zoom, Google Classroom hay Skype. Các buổi nói chuyện có thể là 1-1 hoặc một người hướng dẫn 3-4 học sinh, sinh viên.
Nhóm du học sinh đặt mục tiêu có 50 mentor và 250 mentee đăng ký trong một tháng. Với số tiền tối thiểu 200.000 đồng một bạn, dự án có thể đóng góp ít nhất 50 triệu đồng cho Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để phòng chống Covid-19. "Chúng mình không nhận tiền ủng hộ từ học sinh, sinh viên mà yêu cầu chuyển khoản cho Mặt trận Tổ quốc nhằm tạo minh bạch", Lộc nói.
Nhận lời tham gia dự án đầu tiên, Kỳ Duyên tự tin đạt mục tiêu đặt ra. Duyên chia sẻ từng rất buồn khi hai lần đặt vé về Việt Nam đều bị hủy và mắc kẹt ở Mỹ. Khi chia sẻ câu chuyện của mình, Duyên vấp phải ý kiến trái chiều khiến gia đình bận lòng. Em hy vọng thông qua dự án này có thể góp một chút công sức đẩy lùi dịch, đồng thời thay đổi góc nhìn của mọi người với du học sinh.
Dù đang sống ở tâm dịch New York và không có ý định về Việt Nam giữa lúc Covid-19 phức tạp, Vy Võ, thành viên dự án, cũng mong muốn xóa bỏ định kiến phiến diện, không đúng về du học sinh. "Rất nhiều bạn trong cộng đồng du học sinh xác định về Việt Nam sau khi học. Họ rất muốn đóng góp cho đất nước và phải về trong đợt dịch này vì nhiều lý do bất khả kháng. Họ cần nhận được sự cảm thông của cộng đồng thay vì những lời chỉ trích", Vy nói.
Phụ trách phần đối ngoại của dự án, hiện Vy đã liên lạc và nhận được sự hỗ trợ từ Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại Mỹ và một số tổ chức khác. Vy cũng liên hệ với hội du học sinh ở các nước châu Âu, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc để tìm kiếm những mentor chất lượng, góp phần giúp học sinh, sinh viên Việt Nam có mong muốn du học nhận được những chia sẻ tâm huyết.
Đến chiều 4/4, Covid-19 xuất hiện ở 207 quốc gia và vùng lãnh thổ, khiến hơn 1,1 triệu người nhiễm, hơn 59.000 người chết. Việt Nam ghi nhận 239 người bệnh, chưa ai tử vong.