Phim kinh điển 'The Shining' tròn 40 tuổi

Cuối tuần qua, Guardian, Indiewire, Yahoo! điểm lại tác phẩm kinh dị tâm lý ra mắt ngày 23/5/1980. The Shining do Stanley Kubrick chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của Stephen King. Câu chuyện xoay quanh Jack Torrance (Jack Nicholson đóng) - người đàn ông dần mất trí khi sống cùng gia đình ở một khách sạn biệt lập. Phim được xem như một trong những tác phẩm kinh dị vĩ đại nhất mọi thời, với nhiều tình tiết, hình ảnh đi vào văn hóa đại chúng Mỹ.

 

 

Cảnh hai bé gái trong "The Shining"

Guardian cho rằng sau 40 năm, tác phẩm vẫn gây nhiều suy ngẫm vì đa nghĩa. Ngoài nội dung về sự bất ổn tâm lý khi cách biệt cộng đồng, phim còn được cho là chỉ trích việc thực dân từ châu Âu sát hại người Mỹ bản địa (hay gọi là người da đỏ). Khách sạn được xây trên một vùng đất từng thuộc về người da đỏ, khiến những người trú ngụ gặp nhiều hiện tượng lạ. Cây bút Scott Tobias của trang này viết: "Phụ thuộc vào người xem hoặc thời điểm xem, The Shining dường như luôn làm nảy sinh một sự ám ảnh mới".

Khi ra mắt, tác phẩm không được giới phê bình đánh giá cao. Tờ New York Times khen diễn xuất của Nicholson nhưng không thích các hình ảnh kinh dị của phim. Nhà phê bình nổi tiếng Roger Ebert nói khó kết nối với các nhân vật với nhau. Chicago Tribune cho rằng phim gây thất vọng dù Kubrick là đạo diễn lừng danh. Ngay cả tác giả nguyên tác Stephen King cũng chê hướng đi của Kubrick.

Tuy nhiên, luồng ý kiến đảo chiều vài năm sau, khi các cây bút phân tích kỹ hơn về tác phẩm. Năm 2001, The Shining được xếp hạng 29 trong danh sách 100 phim giật gân hay nhất của Viện Phim Mỹ. Đến năm 2006, Roger Ebert đưa tác phẩm vào danh sách phim vĩ đại do ông chọn, cho rằng nó lạnh lẽo, đáng sợ, để lại nhiều nghi hoặc về ý nghĩa. Đến nay, phim được 85% đánh giá tích cực trên Rotten Tomatoes, điểm trung bình 8,72 (trên 10).

Cảnh nhân vật Jack dùng rìu phá cửa, hành lang ngập máu, hai cô bé song sinh ma mị, hay cảnh cậu bé Danny (con trai của Jack, Danny Lloyd đóng) chạy xe đạp được khán giả nhớ đến nhiều năm sau. Do phim ghê rợn, Kubrick không tiết lộ nội dung thật với Danny Lloyd - chỉ mới sáu tuổi lúc ghi hình. Ông chỉ nói với sao nhí rằng đang quay phim tâm lý gia đình, đồng thời hướng dẫn cậu thể hiện biểu cảm phù hợp từng cảnh. Nhiều năm sau, Lloyd mới biết đã đóng một trong các phim kinh dị kinh điển.

The Shining thu 46 triệu USD, trong khi kinh phí chỉ 19 triệu USD. Năm 2019, phần tiếp theo - Doctor Sleep - ra đời với đạo diễn là Mike Flanagan (Kubrick đã mất năm 1999). Tác phẩm mới được đánh giá ở mức khá nhưng không thành công phòng vé như kỳ vọng của hãng Warner Bros.

Ân Nguyễn

• 'Doctor Sleep' pha trộn chất kinh dị và siêu năng lực