* Bài viết tiết lộ nội dung phim
Bộ phim đánh dấu sự trở lại màn ảnh rộng của Spielberg kể từ West Side Story (2021), do ông đồng biên kịch với Tony Kushner. Tại lễ trao giải Quả Cầu Vàng sáng 11/1 (giờ Hà Nội), tác phẩm vượt qua Avatar 2 giành giải Phim điện ảnh chính kịch xuất sắc, Spielberg thắng giải đạo diễn. Ngoài ra, phim nhận 7 đề cử ở Oscar 2023, công bố tối 24/1 (giờ Hà Nội).
Năm 1952 tại New Jersey, cặp vợ chồng người gốc Do Thái Mitzi (Michelle Williams) và Burt Fabelman (Paul Dano) đưa con trai Sammy (Mateo Zoryan - Gabriel LaBelle) đi xem The Greatest Show on Earth của "cha đẻ nền điện ảnh Mỹ", đạo diễn Cecil B. DeMille. Lần đầu xem phim ở phòng chiếu lớn, cậu ấn tượng với cảnh tàu lửa tông chiếc ôtô. Trong lễ hội Ánh sáng Hanukkah, Sammy được cha mẹ tặng bộ mô hình đoàn tàu. Sau khi thấy con bắt chước cảnh quay trong phim, Mitzi đưa chiếc máy ảnh 8 mm cho Sammy ghi lại khoảnh khắc va chạm.
Sam bắt đầu quay phim thường xuyên hơn, đôi khi có sự tham gia của các em gái Reggie (Birdie Borria - Julia Butters), Natalie (Alina Brace - Keeley Karsten) và Lisa (Sophia Kopera) trong các đoạn phim. Khi Burt nhận được công việc mới, gia đình Fabelman cùng người bạn thân Bennie Loewy (Seth Rogen) chuyển đến Phoenix, Arizona sinh sống.
Tác phẩm có lối kể chuyện nhẹ nhàng, khắc họa những kỷ niệm trong quá trình trưởng thành của nhân vật chính.
Trong 150 phút, The Fabelmans miêu tả cách Sammy nuôi dưỡng niềm đam mê điện ảnh. Lần đầu tiên xem phim, cậu choáng ngợp trước những hình ảnh sống động. Nhận thấy tình yêu nghệ thuật của con, Mitzi khuyến khích Sammy phát triển năng khiếu. Trong các thước phim đầu tay, Sammy ghi lại khoảnh khắc gần gũi của các thành viên gia đình. Càng lớn, cậu mở rộng đề tài cho tác phẩm, mày mò cách tạo hiệu ứng, cắt cảnh cho phim.
Phim kết hợp chủ đề về tình yêu điện ảnh và mối quan hệ gia đình, cài cắm nhiều tình tiết gây xúc động. Khác những bộ phim đã làm nên tên tuổi Steven Spielberg như Jaws, Indiana Jones, Jurassic Park..., The Fabelmans chú trọng tính nhân văn, ca ngợi tình cảm gia đình.
Burt và Mitzi thuộc mẫu phụ huynh hiện đại, cả hai không ngăn cấm mà ủng hộ đam mê của con. Bốn anh em trong gia đình thân thiết với nhau, giúp đỡ Sammy thực hiện nhiều bộ phim. Mâu thuẫn được nhà làm phim lồng ghép khéo léo và xử lý nhẹ nhàng, đọng nhiều ý nghĩa. Khi Sammy phát hiện bí mật của mẹ, cậu dằn vặt giữa nhiều luồng suy nghĩ. Sau cuộc nói chuyện với Mitzi, Sam thông cảm và rút ra bài học về gia đình.
Tình yêu điện ảnh trong Sammy ngày một lớn nhưng cậu cũng chịu nhiều sức ép. Khi chuyển đến California, Sammy bị bắt nạt vì là người Do Thái. Không nản lòng, Sammy tìm đến chiếc máy quay, gạt đi nỗi buồn để làm bộ phim dành tặng bạn bè.
Màn diễn xuất đồng đều của các diễn viên là điểm sáng cho tác phẩm, tạo nên câu chuyện gia đình trọn vẹn. Diễn viên sinh năm 2002 Gabriel LaBelle hoá thân tốt vai chính, truyền tải tình yêu điện ảnh và những kỷ niệm thời niên thiếu của Spielberg bằng nét diễn tự nhiên.
Dàn diễn viên phụ có nhiều đất diễn. Paul Dano trong vai cha Burt hết mình vì công việc, thể hiện sự tận tụy trong công việc qua lời nói, ngoại hình và trang phục. Michelle Williams làm tốt vai người mẹ đứng giữa hai lựa chọn: tiếp tục vun vén hạnh phúc gia đình hay bắt đầu cuộc sống mới. Trong một số phân đoạn, minh tinh khiến khán giả thương xót cho nỗi đau khổ trong tâm hồn cô. Chú của Mitzi - Boris (Judd Hirsch thủ vai) - xuất hiện ít, nhưng đóng vai trò quan trọng làm thay đổi suy nghĩ của Sammy. Trong phim còn có sự xuất hiện của nhà làm phim David Lynch với vai cameo đạo diễn kỳ cựu John Ford, người tác động đến phong cách làm phim của Spielberg.
Tác phẩm nhận "mưa" lời khen từ giới phê bình. Tờ Daily Telegraph nhận định: "Bộ phim đan xen giữa thực tế và tưởng tượng. Ở tuổi 76, Spielberg vẫn là cậu bé nâng niu tình yêu nghệ thuật trong tay". Cây viết Peter Bradshaw của tờ Guardian viết: "Tác phẩm đã để lại trong tôi một cảm giác hạnh phúc nhẹ nhàng". Tuy nhiên, phim có lối kể chuyện cũ kỹ, không tạo nhiều bất ngờ.
Theo trang Deadline, Steven Spielberg dành tặng tác phẩm này để tưởng nhớ cha mẹ quá cố - Arnold Spielberg và Leah Adler. Ý tưởng làm phim bắt đầu từ năm 1999 nhưng bị hoãn. Khi Tony Kushner nghe được câu chuyện từ Spielberg, anh thúc đẩy nhà làm phim gạo cội cùng viết kịch bản.
Steven Spielberg có sự nghiệp trải dài hơn 60 năm ở Hollywood. Ông từng giành ba tượng vàng Oscar, nổi danh qua các tác phẩm như Jaws (Hàm cá mập), E.T. the Extra-Terrestrial (Người bạn ngoài hành tinh), Saving Private Ryan (Giải cứu binh nhì Ryan), Jurassic Park(Công viên khủng long) hay loạt phim Indiana Jones.
Quế Chi (Ảnh, video: Universal Pictures)