‘Ghost’ và phép màu của tình yêu

Một luồng sáng rọi từ trên cao xuống, Sam (Patrick Swayze) dần dần hiện ra với từng đường nét thân thuộc mà ngay cả khi nhắm mắt lại Molly (Demi Moore) cũng có thể tưởng tượng ra. Mái tóc vàng rối, những nếp nhăn, gò má xương xương, gương mặt hiền từ. Sam ân cần cúi xuống trao cho người anh yêu một nụ hôn trước khi cất bước lên thiên đường.

Cuộc chia tay định mệnh diễn ra trong điệu nhạc Unchained Melody dìu dặt dẫn lối cảm xúc trong những giọt nước mắt nghẹn ngào. Từ hai thế giới, Sam và Molly hẹn gặp lại nhau một ngày nào đó, thanh thản như cách người ta vẫn tin và trao gửi thật nhiều yêu thương cuối mỗi bức thư tình.

Trước khi phải chia tay nhau mãi mãi, Sam và Molly đã có những tháng ngày hạnh phúc bên nhau trong một ngôi nhà nhỏ, nằm trên gác mái của một tòa nhà cũ tại New York. Biến cố xảy đến vào một đêm khi hai người đi xem hoà nhạc về, Sam bị một kẻ lạ mặt tấn công và sát hại. Tuy nhiên, sau khi tai nạn xảy ra, linh hồn Sam chưa siêu thoát mà vẫn tiếp tục nương náu ở trần gian. Nhờ sự giúp đỡ của bà đồng Oda Mae Brown (Whoopi Goldberg), anh quyết tìm ra sự thật đằng sau cái chết bí ẩn của mình để bảo vệ người yêu khỏi những mối nguy luôn rình rập.

Đạo diễn Jerry Zucker đã khéo léo lồng ghép hai câu chuyện - câu chuyện tình yêu và câu chuyện về một vụ án mạng trong bộ phim này. Nhân vật chính trong cả hai câu chuyện là Sam - một chuyên viên ngân hàng phải bất ngờ từ giã cõi đời ở độ tuổi vừa chín trong cả tình yêu và sự nghiệp. Cả bộ phim là quá trình Sam, trong hiện thân của một linh hồn đi tìm câu trả lời cho tình yêu của mình và sự thật đằng sau cái chết bí ẩn của anh.

Với kết cấu cổ điển, mạch lạc của một bộ phim mang màu sắc trinh thám, khán giả được thỏa mãn với từng lớp sự thật được bóc tách, phơi bày từ điểm nhìn thấu suốt của Sam. Kẻ giết người phải đền mạng. Molly sau khi vượt qua bao thử thách đã tìm thấy niềm tin vào tình yêu. Sam đã ngăn chặn được những âm mưu xấu xa và kịp nói với người anh yêu ba từ giản dị "Anh yêu em" thay vì "Anh cũng thế" như bấy lâu nay. Tình yêu của họ trở thành bất tử dưới ánh sáng kỳ diệu chiếu rọi từ thiên đường.

Cuộc đấu tranh cho công lý và lẽ phải của Sam đưa người xem đến những giới hạn trong cuộc đời. Các cuộc đối thoại trong suốt bộ phim chủ yếu được thiết lập theo mô hình tam giác với hai người trò chuyện từ hai thế giới khác nhau và một người đóng vai trò thông ngôn (bà đồng Oda Mae). Không thể hiện diện đầy đủ bằng thể xác, giọng nói, Sam phải nỗ lực học cách di chuyển những đồ vật để chứng minh sự có mặt của mình.

Bà đồng Oda Mae hay những đồ vật chính là cây cầu nối duy nhất của Sam với Molly và với trần thế. Tuy nhiên, để đi trên cây cầu ấy, Sam phải dùng chính cảm xúc của mình và sự chân thành từ trái tim. Cảm xúc chính là điều duy nhất đại diện cho anh ở thế giới này, là điều duy nhất giúp anh chạm được vào tình yêu của mình ngay cả khi anh chỉ còn là một luồng sáng mỏng.

Đối lập với những giới hạn và sự ngăn cách đó, Ghost của Jerry Zucker còn là một sự hòa điệu của những tâm hồn. Trường đoạn thăng hoa nhất trong tình yêu của Sam và Molly là trường đoạn hai người cùng nhau nặn một bình gốm. Nhịp phim chậm hẳn lại khi chiếc máy hát chuyển đĩa nhạc và giai điệu mềm mại, dìu dặt của ca khúc Unchained Melody cất lên. Hai bàn tay lồng vào nhau, ôm ấp lấy hòn đất đang dần thành hình hài ở giữa. Chiếc bàn gốm xoay tròn dưới tay họ theo nhịp xoay của chiếc đĩa than.

Ánh sáng được tiết chế tối giản trong một căn phòng tối, chỉ ghi lại những đường nét, hình dáng thay vì những chi tiết, màu sắc. Máy quay tiến lại gần trong từng chuyển động từ trung cảnh đến cận cảnh, kín đáo và chậm rãi theo dõi từng bước đi đồng nhịp của hai tâm hồn. Đôi tình nhân hòa vào nhau trong màn khiêu vũ của tình yêu. Nền phim chuyển tông màu vàng. Lời hát tràn vào cảm xúc. Sam và Molly đã hòa vào nhau như hai dòng chảy bất tận trong cuộc giao tiếp không lời.

Sau này, chính Patrick Swayze cũng tâm sự đó là một trong những cảnh quay gợi cảm, đáng nhớ nhất đối với anh. Anh cho biết quay xong cảnh đó, với anh cũng gần như là xong cả bộ phim. Bên cạnh đó, cũng không thể không kể đến sự bắt nhịp ăn ý hết mức có thể của Demi Moore trong màn khiêu vũ của tình yêu này. Được trời ban cho đôi mắt trong vắt những cảm xúc, Demi Moore hoàn thành xuất sắc những cảnh quay để cho giọt nước mắt bật ra khỏi khóe mi ngay khi không chớp mắt. Không phải ngẫu nhiên mà Demi vượt qua nhiều ứng viên sáng giá khác như Nicole Kidman, Meg Ryan, Molly Ringwald... để giành vai diễn này về cho mình.

Tuy nhiên, điều bất ngờ nhất của bộ phim có lẽ nằm ở Whoopi Goldberg. Mặc dù đã được biết đến với các vai hài kinh điển trên truyền hình, Ghost là bộ phim lần đầu tiên mang về giải Oscar cho Whoopi. Không chỉ hoàn thành xuất sắc vai trò như một người thông ngôn giữa hai thế giới, giúp Sam và Molly chiến đấu với những thế lực đen tối, bà đồng Oda Mae còn mang đến một màu sắc tươi mới cho bộ phim.

Vẻ duyên dáng, lém lỉnh trong từng lời nói dối; nét cáu kỉnh đáng yêu trong từng ánh mắt dằn dỗi, từng hành động ngúng nguẩy là những gì người xem gặp ở bà đồng đáng yêu trong bộ phim này. Cùng với tình yêu bất tử của Sam và Molly, hình ảnh Oda Mae cong cớn và đỏm dáng trong bộ váy hồng, mũ hồng, lảm nhảm một mình giữa đường phố New York cũng là một hình ảnh luôn khiến ta mỉm cười khi nghĩ đến.

Nụ hôn tạm biệt của Sam và Molly trước bậc thềm thiên đường đã vượt qua mọi rào cản vô hình giữa hai thế giới. Một lần nữa, đó là cuộc chia tay không nhiều dằn vặt, đau đớn. Chỉ có những giọt nước mắt nghẹn ngào bật ra và điệu nhạc dẫn đưa cảm xúc. Molly đã được nhìn thấy người mình yêu lần cuối cùng trong hình hài nguyên vẹn. Sam đã kịp nói lên một điều đơn giản như chân lý mà bấy lâu nay anh chỉ bị động đón nhận. Lời tỏ tình vào giây phút tạm biệt là một điều ngọt ngào đủ để người ta sẽ nhớ mãi suốt đời nhưng cũng đủ xót xa, cay đắng để người ta chết chìm trong tuyệt vọng.

Ánh sáng tràn ngập khuôn hình và những giai điệu của Unchained Melody tràn đầy những khoảng trống trong tâm hồn bấy lâu thiếu vắng của Molly. Tình yêu của Sam và Molly không trọn vẹn nhưng lời hẹn gặp lại ở một nơi nào đó sẽ mở rộng cánh cửa trước mắt ở thế giới mà mỗi người sẽ phải đi tiếp.

Cũng như Hoàng Tử Bé đã nói: "Người ta chỉ nhìn thấy thật rõ bằng trái tim. Điều cốt yếu thì mắt thường không thể nhìn thấy được". Sam trong mắt Molly và tình yêu màu nhiệm của họ trong mắt người xem có lẽ là một trong những điều như thế.

Anh Mai

• 10 bản tình ca ngọt ngào của thập niên 1960