Giải Nobel Văn học 2014 được Thư ký Thường trực Viện Hàn lâm Thụy Điển Peter Englund công bố vào 13h ngày 9/10 (giờ Stockholm, tức 18h cùng ngày, giờ Hà Nội). Viện Hàn lâm trao giải cho Patrick vì "với nghệ thuật của ký ức, ông đã tái hiện những số phận khó nắm bắt nhất và khám phá thế giới - cuộc sống trong sự chiếm đóng". Peter Englund nhận định: "Patrick Modiano có thể được coi là Marcel Proust của thời đại chúng ta". Ông là nhà văn thứ 11 của Pháp giành được giải thưởng này.
Sự tôn vinh của Viện Hàn lâm Thụy Điển dành cho Patrick Modiano được đánh giá là "một điều bất ngờ" đối với giới văn chương và độc giả. Không ít người cho rằng, họ chưa từng nghe đến Patrick Modiano. Chính Thư ký Viện Hàn lâm Thụy Điển - Peter Englund - trong thông báo giải thưởng, cũng nhận định: "Patrick Modiano là tác giả nổi tiếng ở Pháp, nhưng ở các nước khác thì không. Ông viết sách thiếu nhi, kịch bản phim nhưng chủ yếu là tiểu thuyết. Chủ đề của ông là ký ức, danh tính và thời gian. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Missing Person (Rue des boutique obscures). Đó là câu chuyện về một thám tử bị mất trí nhớ. Vụ việc cuối cùng của ông là tìm ra mình là ai". Trước đó, Philip Roth, Ngugi wa Thiong’o, Svetlana Alexievich và Haruki Murakami - được coi là những ứng viên hàng đầu.
Trong khi đó, công chúng đến từ các quốc gia như Pháp, Italy, Tây Ban Nha, những nơi tác phẩm của Modiano được dịch rộng rãi, đã lên tiếng chúc mừng ông. "Một quyết định tuyệt vời. Hoàn toàn xứng đáng. Tôi từng đọc tất cả tác phẩm của ông ấy, trừ những cuốn tôi không có. Tất cả đều rất ý nghĩa", một người có nickname Steven Toribio viết trên Twitter.
Với giải thưởng này, Modiano sẽ nhận được 8 triệu kronor Thụy Điển (khoảng 1,1 triệu USD).
Patrick Modiano sinh ra tại ngoại ô Paris vào ngày 30/7/1945. Cha ông là người Italy gốc Do Thái, còn mẹ là một diễn viên người Bỉ. Ông là tên tuổi lớn trong văn chương đương đại Pháp. Modiano từng nhận giải Goncourt 1978 cho tiểu thuyết Rue des boutique obscures (tên tiếng Việt: Phố những cửa hiệu u tối), nhận Giải thưởng Văn học trọn đời Paul - Morand năm 2000. Tác phẩm của Modiano luôn có cảm giác trống rỗng, chông chênh, sự thiếu hụt hoang mang, ám ảnh. Modiano đã có khá nhiều sách được dịch ra tiếng Việt, như: Quảng trường Ngôi Sao, Những đại lộ ngoại vi, Phố những cửa hiệu u tối và Ở quán cà phê của tuổi trẻ lạc lối. Dù rất nổi tiếng ở Pháp, ông sống khá kín đáo, hiếm khi xuất hiện trước truyền thông hoặc trả lời phỏng vấn báo chí.
Những nhà văn đoạt giải Nobel trong thế kỷ 21:
2014: Patrick Modiano, Pháp |
Song Ngư