Thanh Lan năm 12 tuổi. Lúc này, chị nằm trong ban nhạc thiếu nhi Nguyễn Đức cùng danh ca Hoàng Oanh. Bản thu âm đầu tiên của chị là "Vui đời nghệ sĩ" (sáng tác: Văn Phụng).
Thanh Lan vừa kỷ niệm sinh nhật lần thứ 72 hôm 1/3. Hơn 50 năm vào nghề, ngoài chất giọng truyền cảm - nhất là qua các nhạc phẩm Pháp, danh ca còn được biết đến là một trong những biểu tượng nhan sắc của màn ảnh thập niên 1970.
Thanh Lan mặc áo dài năm 19 tuổi ngồi đàn ca ngẫu hứng trong nhà. Thập niên 1960, khi học phổ thông ở trường Marie Curie, chị tham gia nhóm Hải Âu của cố nhạc sĩ Lê Hựu Hà - một trong những ban nhạc trẻ đầu tiên ở Việt Nam. Tên tuổi chị dần được biết đến rộng rãi trong cộng đồng học sinh - sinh viên Sài Gòn.
Với nụ cười tươi, đôi mắt sáng, ngoài đi hát, chị còn nhận được nhiều lời mời đóng kịch. Lần đầu xuất hiện trên truyền hình, Thanh Lan hát một tiết mục dân ca ba miền, sau đó được đài truyền hình liên tiếp mời tham gia chương trình về nhạc tình ca. Dù miệt mài hoạt động nghệ thuật, chị vẫn không bỏ bê việc học và đỗ trường Văn khoa Sài Gòn.
Thanh Lan trên bìa băng nhạc "Bang bang - Khi xưa ta bé" - ca khúc nhạc Pháp lời Việt của cố nhạc sĩ Phạm Duy khi mới vào đại học. Thời kỳ này, chị để mái tóc dài rẽ ngôi, ôm sát khuôn mặt thon gọn. Thanh Lan bắt đầu nổi tiếng với loạt tình khúc nhạc Pháp như "Em đẹp nhất đêm nay" (La Plus Belle Pour Aller Danser), "Dòng sông tuổi nhỏ" (La Maritza)...
Thanh Lan hát "Bang bang - Khi xưa ta bé" (nhạc Pháp, lời Việt: Phạm Duy). Video: Youtube.
Chân dung Thanh Lan được chụp bởi nhiếp ảnh gia Đinh Tiến Mậu - chủ tiệm ảnh Viễn Kính chuyên chụp cho nghệ sĩ Sài Gòn trước năm 1975. Ở tuổi gần 30, phong cách Thanh Lan đằm thắm, cổ điển hơn với những kiểu tóc búi cao hay uốn xoăn. Sau năm 1975, chị vẫn tiếp tục thành công ở mảng ca hát với loạt nhạc phẩm "Cô đi nuôi dạy trẻ" (Nguyễn Văn Tý), "Đi qua vùng cỏ non" (Trần Long Ẩn), "Phượng hồng" (Vũ Hoàng - Đỗ Trung Quân)...
Thi thoảng, Thanh Lan thử nghiệm phong cách gợi cảm với váy áo cổ yếm, hở lưng... Lúc này, ngoài đi hát, chị còn diễn kịch nhiều nơi cùng đoàn Kim Cương, Bông Hồng, Hương Miền Nam... Đầu thập niên 1980, chị ghi dấu với vai diễn trong phim "Ván bài lật ngửa" - đóng cùng cố nghệ sĩ Chánh Tín.
Đầu thập niên 1990, Thanh Lan vẫn chiếm được tình cảm người hâm mộ với vẻ đẹp mặn mà. Chị tiếp tục tổ chức nhiều đêm nhạc như "Tiếng hát Thanh Lan" vào năm 1991 tại sân khấu 4A ngoài trời Nhà Văn hóa Thanh niên, hay năm 1992 tại hội trường 1 Nhà Văn hóa Thanh Niên, trước khi sang Mỹ định cư vào cuối năm 1993.
Tháng 7/2017, Thanh Lan lần đầu về nước sau 25 năm xa quê, gặp gỡ người hâm mộ và biểu diễn liveshow tái ngộ Sài Gòn. Từ đó đến nay, thỉnh thoảng chị trở lại Việt Nam tham gia các đêm nhạc, ghi hình game show... Gần đây nhất, chị làm khách mời cho chương trình "Ký ức vui vẻ" vào tháng 9/2019, cùng các nghệ sĩ ôn lại một thời tuổi trẻ.
Thanh Lan được các nghệ sĩ "Ký ức vui vẻ" tỏ lòng hâm mộ (năm 2019). Video: Đông Tây.
Tam Kỳ (ảnh: Thanh Lan)