20 năm trước, khi nhà nước có chính sách phát triển ngành công nghiệp ôtô, lúc đó, ai cũng ước mơ sẽ có những hãng xe hơi "Made in Việt Nam" nhằm phục vụ nhu cầu trong nước, đồng thời đem xuất khẩu ra thế giới. Thế nhưng, đã 20 năm trôi qua, chúng ta phải cay đắng nhìn nhận rằng, đó chỉ là giấc mơ không thể trở thành hiện thực.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thất bại, tuy nhiên, chủ yếu vẫn là do những chính sách "tiền hậu bất nhất", thay đổi liên tục khiến các hãng xe "không biết đâu mà lần".
Trung bình cứ 6 tháng, cơ quan chức năng sẽ đưa ra chính sách mới liên quan đến ngành công nghiệp ôtô. Thử hỏi có doanh nghiệp nào yên tâm làm ăn, đầu tư vào môi trường có nhiều biến động như vậy hay không?
Hơn nữa, nguyên nhân thất bại còn do sự không nhất quán về chính sách, việc ai nấy làm trong khi ấy người ta lại luôn muốn sản xuất ra những chiếc xe hơi vừa rẻ, chất lượng tốt, tỷ lệ nội địa hóa cao, để nhiều người tiêu dùng có cơ hội được sử dụng. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính và cơ quan liên quan lại sử dụng thuế, phí như một công cụ để hạn chế quyền sở hữu ôtô của người tiêu dùng.
Việc nhìn nhận ôtô là mặt hàng xa xỉ và áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt là một nghịch lý buồn, bởi nó là một trong những nguyên nhân đẩy giá xe ở Việt Nam lên hàng cao nhất thế giới, trong khi ấy, thu nhập của ta lại luôn ở mức nghèo.
Nếu trước đây chúng ta lập luận giá xe cao vì giao thông đường bộ chưa đáp ứng được, chỉ phải bỏ tiền ra mua xe mà không phải trả tiền khi lưu hành... thì hiện tại người tiêu dùng cũng phải trả rất nhiều khoản tiền và loại phí khác nhau.
(Xem thêm: Tôi mất 67 triệu đồng mỗi năm vì xài ôtô)
Việc không nhìn nhận ôtô như phương tiện phổ thông, bình dân cũng sẽ dẫn đến việc không quy hoạch được đường xá, chỗ để xe, không có tầm nhìn dẫn đến không có hoặc thiếu quỹ đất lưu thông sau này. Đây là vấn đề nan giải mà nhiều thành phố lớn đang gặp phải, bởi 20 năm trước, chúng ta chỉ quy hoạch đường dành cho xe máy.
Chúng ta cần phải nhìn nhận công bằng và đúng đắn về ôtô, nó đơn giản chỉ là phương tiện để đi lại. Cuộc sống của mọi người đã khá hơn trước rất nhiều, không phải giàu mới có thể đi xe hơi mà tầng lớp trung lưu, khá giả mới là đối tượng khách hàng đông đảo có thể góp phần kích thích, tiêu thụ cho ngành công nghiệp ôtô, nếu giá của nó trở về với giá trị thực.
Nếu không thay đổi mà vẫn giữ cách làm việc cũ thì giấc mộng xe hơi Việt Nam sẽ chẳng bao giờ trở thành hiện thực.
Việc hạn chế ôtô trong khi lại muốn các nhà sản xuất xe đầu tư, chuyển giao công nghệ, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa là một điều không tưởng. Chẳng doanh nghiệp nào chịu đầu tư vào một thị trường kỳ quặc như vậy khi biết chắc sẽ rất khó bán xe tại đây, đó là chưa nói đến ngành công nghiệp phụ trợ vốn đang yếu, không thể cung ứng được linh kiện cho nhà sản xuất.
Chẳng có hãng xe nào đủ lớn để sản xuất toàn bộ chi tiết một chiếc xe, họ chỉ có thể sản xuất những động cơ chính, còn lại sẽ đặt mua linh kiện tại quốc gia mà người dân đang ở để giảm giá thành. Điều này thì Việt Nam còn yếu.
Đến năm 2018, thuế nhập khẩu đối với xe hơi từ các nước ASEAN sẽ bằng 0%. Các hãng xe lớn hầu hết đều có nhà máy tại các quốc gia Đông Nam Á, cho nên sẽ rất khó để họ đầu tư thêm vào Việt Mam.
(Xem thêm: Quý tử Sài Gòn chê SH, đòi bố mẹ mua môtô trả góp)
Có thể thấy, đất nước chúng ta là một thị trường không lớn và còn bị hạn chế nhiều mặt, thay vào đó họ sẽ nhập xe hoặc linh kiện về lắp ráp và bán để thu lợi. Chúng ta không có nhiều hãng xe, cho nên, giữ được chân họ đã là khó rồi. Cho dù sắp đến năm 2018, thuế nhập khẩu ôtô sẽ về 0% đi nữa thì người tiêu dùng cũng ít có cơ hội được mua xe giá rẻ vì chắc chắn thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ tăng lên.
Kiểu gì người tiêu dùng cũng sẽ thiệt thòi, vì nếu giá xe giảm, nhiều người có cơ hội được sở hữu thì thuế có giảm nhưng sẽ được bù lại bởi đông người đi xe, một thị trường sôi động sẽ có những nhà đầu tư, những nhà sản xuất phụ kiện cung ứng mà chẳng cần hô hào kêu gọi.
Đó là quy luật kinh tế thị trường, có cầu sẽ có cung, chỉ cần nhà nước hỗ trợ về vốn và chính sách. Nếu không thay đổi mà vẫn giữ cách làm việc cũ thì giấc mộng xe hơi Việt Nam sẽ chẳng bao giờ trở thành hiện thực.
>> Xem thêm: Mua ôtô 12 năm nhưng tôi chỉ dám đi làm bằng xe máy
 |
Vì sao tôi quyết mua ôtô trả góp 660 triệu dù chỉ có 350 triệu
Sau 4 năm, tôi phải trả "công không" 90 triệu đồng tiền lãi, nhưng bù lại có xe đi làm rất thuận tiện. |
Chia sẻ bài viết của bạn tại đây.