Việc giá đường tăng liên tục trong thời gian qua là do cầu vượt xa cung. Báo cáo của 44 nhà máy đường công nghiệp đang hoạt động cho thấy sản lượng vụ vừa qua đạt 650.000 tấn. Loại hình sản xuất thủ công tuy giảm đến 80-90% nhưng sản lượng vẫn được đánh giá ở mức 300.000 tấn. Chính vì sự lạc quan đó mà đến nay, một số cơ quan chức năng vẫn cho rằng lượng đường tồn kho chưa thấp đến mức báo động.
Thế nhưng, còn đến 5-6 tháng nữa mới đến vụ thu hoạch, trong khi nhu cầu tiêu dùng trong mùa nắng nóng lại tăng cao. Các nhà máy đang ngưng hoạt động vì hết nguyên liệu. Kết quả sản xuất vụ mía đường vừa qua cho thấy, do thiếu hụt nguyên liệu mía trầm trọng nên chỉ có 5 nhà máy có sản lượng đường sản xuất vượt so với số vụ trước, tất cả các nhà máy còn lại đều giảm sút. Nguồn dự trữ quốc gia để tung ra nhằm hạ nhiệt cơn sốt trong lúc này vẫn im lìm.
Các năm trước, do giá đường tại các nước lân cận xuống thấp, đường nhập lậu tràn qua biên giới khá phổ biến, làm tăng nguồn cung trong nước. Năm nay, tương quan giá đã thay đổi nên lượng đường nhập lậu ít, không đủ làm “đối trọng” để kìm giữ giá.
Một điều cũng cần ghi nhận là mặc dù đường tăng cao nhưng người trồng mía lại không được hưởng lợi. Khoản chênh lệch tăng giá chủ yếu rơi vào các đơn vị chế biến và ngành thương nghiệp, vì thế không khuyến khích người trồng mía.
Sài Gòn Giải Phóng, 22/5