Do giãn cách xã hội, lễ tang diễn ra giản dị tại nhà riêng cố đạo diễn. Thành viên gia đình, khách viếng chỉ gần 20 người. Bà Bùi Thị Giang - vợ ông - nén đau thương lo hậu sự cho chồng. Thi thoảng, bà xếp lại nếp vải phủ linh cữu cho thẳng thớm, vuốt nhẹ khung hình thờ. Trong di ảnh, cố đạo diễn cười hồn hậu, mặc áo màu nâu đất, đội mũ vải - phong cách quen thuộc của ông lúc sinh thời.
Bà Bùi Thị Giang cho biết khi hay tin bị ung thư phổi, thời gian đầu chồng bà suy sụp, sau đó dần học cách chấp nhận và lạc quan điều trị bệnh. Vợ chồng nghệ sĩ Lê Cung Bắc gắn bó hơn 50 năm. Bà từng là giáo sư Anh văn, là chị của cố diễn viên Đơn Dương. Họ có hai con trai, người con đầu tốt nghiệp kỹ sư ngành tin học tại Mỹ, con trai út của ông từng theo học ngành kiến trúc sư trong nước. Ảnh: Quỳnh Trần.
13h30, lễ cầu siêu diễn ra trong tiếng mưa nặng hạt. Một số khách như nghệ sĩ Thành Lộc, nhạc sĩ Phạm Hữu Tâm, diễn viên Huỳnh Đông, đạo diễn Trần Vịnh... đứng bên hiên nhà chờ lần lượt vào viếng. Những phút cuối, giai điệu Một cõi đi về, Cát bụi (Trịnh Công Sơn) tấu lên tiễn linh cữu về an táng tại nghĩa trang Thiên Phước, Long An.
Thành Lộc nói mến mộ Lê Cung Bắc lúc ông đóng loạt tác phẩm của hãng phim Giải Phóng, thích nét diễn biến hóa của đàn anh trong những vai phụ tính cách gai góc, phức tạp. Khi Lê Cung Bắc chuyển sang làm phim, anh càng nể trọng phong cách chuyên nghiệp, tận tâm của ông.
Di ảnh nghệ sĩ Lê Cung Bắc. Ông thuộc thế hệ diễn viên gạo cội thập niên 1980, đóng hàng trăm vai lớn nhỏ, trước khi chuyển sang làm đạo diễn. Ảnh: Quỳnh Trần.
Viếng Lê Cung Bắc một ngày trước, Thương Tín rưng rưng nhìn di ảnh, nói bất ngờ trước tin buồn. Những ngày cuối đời, Lê Cung Bắc canh cánh dự án cuối cùng - phim Giã từ cô đơn. Khi ông mất, phim vẫn hoãn do dịch. Tác phẩm - quy tụ Thương Tín, Hồng Ánh, Lê Chi Na, Bùi Bài Bình... - là dịp Lê Cung Bắc tái xuất màn ảnh rộng sau nhiều năm làm phim truyền hình.
Ông Phạm Hữu Tâm (trái) - nhạc sĩ ca khúc "Vùng trời bình yên" - cùng nghệ sĩ Thành Lộc viếng đạo diễn Lê Cung Bắc vào chiều 15/6. Ảnh: Quỳnh Trần.
Đóng Giã từ cô đơn năm 2019, Thương Tín ngưỡng mộ đạo diễn, tuy tuổi cao sức yếu, vẫn sang sảng chỉ đạo tổ quay, hậu đài. Khi biết ông nhiều lần ra vào bệnh viện, anh thầm mong phép màu sẽ đến với Lê Cung Bắc. Thương Tín và Lê Cung Bắc đóng cùng nhau từ thập niên 1980, lúc cả hai mới bắt đầu sự nghiệp. Nhiều phim, nếu Thương Tín đóng chính, sẽ có mặt Lê Cung Bắc, như Vụ án hồ con Rùa, Cao nguyên F101, Sa bẫy... Trong ký ức Thương Tín, cố nghệ sĩ khẳng khái, luôn dìu dắt đàn em. Tài tử viết vài lời tiễn biệt đồng nghiệp: "Anh vẫn sống mãi trong tâm tư em. Chúc anh được nhiều may mắn ở nơi xa".
>> Lễ tang đạo diễn Lê Cung Bắc
Vì dịch, nhiều nghệ sĩ tưởng niệm Lê Cung Bắc từ xa. Việt Trinh cho biết mang ơn ông từ lúc mới vào nghề vì ông thường bênh vực, nâng đỡ đàn em. Vài năm sau, khi Việt Trinh nổi lên với loạt phim thương mại, Lê Cung Bắc mời chị đóng vai Bạch Cúc của Người đẹp Tây Đô - phim dài tập đình đám của Hãng phim truyền hình TP HCM bấy giờ.
Đóng phim cùng Lê Cung Bắc đầu thập niên 1990, nghệ sĩ Kim Xuân nói ấn tượng ở ông cách làm phim mang tính giáo dục cao. Dù số phận nhân vật bi kịch đến đâu, ông vẫn tìm ra một lối thoát giàu nhân văn cho họ. Ông luôn cẩn trọng khi nhận xét về một diễn viên, nhất là người trẻ, vì hiểu lời nói của mình có sức ảnh hưởng đến họ. Khi sức khỏe đã xuống dốc, ông còn kịp cùng đồng nghiệp làm giám khảo một số cuộc thi. Những lần đến nhà thăm, nhìn ông bơ phờ trên giường bệnh mà vẫn gượng cười đón tiếp bạn hữu, lòng chị đau như cắt. Kim Xuân nói: "Một người từng xông pha khắp nơi làm phim, luôn ấp ủ ý tưởng mới cho nghề, nay chỉ nằm một chỗ bất lực. Tôi và anh Sơn ngồi một bên, vừa xoa bóp cho anh, vừa nghe anh kể về những điều mãi còn dang dở".
* 'Người đẹp Tây Đô' - phim để đời của Lê Cung Bắc
Đạo diễn Lê Cung Bắc sinh năm 1946 tại Quảng Trị, từng học cao học Quản trị Kinh doanh ở Sài Gòn. Trước năm 1975, ông được đánh giá là một diễn viên kịch tài năng. Sau năm 1975, ông tham gia đoàn kịch nói Bông Hồng và chuyển sang hoạt động phim ảnh từ năm 1982. Ở mảng diễn xuất, ông ghi dấu qua hàng chục vai phụ đắt giá. Khi phim thương mại nở rộ đầu 1990, ông thường được chọn những vai yêu cầu kỹ năng chín muồi. Có năm, ông dẫn đầu về số vai, góp mặt trong hàng loạt các phim như: Vị đắng tình yêu, Chuyện tình Mỵ Châu, Bà chúa cuối cùng, Hồi chuông màu da cam, Thăng Long đệ nhất kiếm... Hai vai ông tâm đắc nhất sự nghiệp là Trí trong Con thú tật nguyền (đạo diễn Hồ Quang Minh) và vai lão cùi trong phim Dấu ấn của quỷ (đạo diễn Việt Linh).
Khi chuyển sang đạo diễn, ông gây tiếng vang với phim truyền hình Người đẹp Tây Đô - phim Việt Trinh đóng chính. Lê Cung Bắc từng đoạt các giải thưởng như: giải Đạo diễn phim nhựa đầu tay (1994, cho phim Nhịp đập trái tim), Huy chương vàng Liên hoan phim truyền hình toàn quốc (1996, phim Không thể rẽ trái), Huy chương bạc Liên hoan phim Truyền hình toàn quốc (2006, phim Duyên phận)... Năm 2008, phim lịch sử Vó ngựa trời Nam của ông đoạt giải cao nhất tại tại Liên hoan phim truyền hình 2010 và Cánh diều. Ông được phong nghệ sĩ ưu tú năm 2011.
Mai Nhật - Quỳnh Trần