(Bài viết Ý Kiến không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.)
Tiền điện tháng trước đó được chủ nhà thu tăng một cách bất thường khiến cô luôn bất an trong tháng này. "Anh coi kìa, trong phòng chỉ mở một bóng đèn, một tủ lạnh, có mở máy lạnh đâu mà đồng hồ cứ quay như chong chóng". Tiền điện của tôi tăng chút đỉnh nhưng chấp nhận được, vì thế tôi khuyên cô gái nên đề nghị chủ trọ đổi đồng hồ điện. Sau khi thay mới, chiếc đồng hồ điện chạy chậm hơn, khiến cô gái thôi ra vào trông ngóng nữa.
Hai khách hàng bị ghi sai tiền điện gần 148 triệu đồng lại thổi bùng lên mối hoài đó. Với sai sót một cách phi lý như thế, số tiền tăng quá nhiều như thế, ngành điện mới kiểm tra và giải thích rằng đó là lỗi của thiết bị đo từ xa thì nhiều người có quyền ngờ vực về số tiền điện tăng từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng của mình.
Việc người dân kêu ca tiền điện tăng bất thường đã xảy ra nhiều và chỉ xuất hiện ở những tháng cố định trong năm. Dân kêu nhiều thì ngành điện đăng đàn giải thích, và hầu như chỉ có một kiểu giải thích giống nhau: Tiền điện tăng do thời tiết nắng nóng bất thường. Tiền điện tăng do các hộ gia đình sử dụng thiết bị điện bất hợp lý, không biết cách xài tiết kiệm. Một cơ quan đứng ra bán điện và thu tiền, lại giải thích một cách chung chung lý do tiền điện tăng vọt như bất lâu nay thì bao giờ người dân mới hài lòng?
Mọi mối nghi ngờ về tiền điện tăng là do người dân cảm thấy khó tìm cách giám sát việc đo đếm và tính tiền của ngành điện. Đi chợ, bạn dự định mua 10kg gạo, 3kg thịt... những nếu giá tăng quá cao, bạn có thể dễ dàng cân đối, chỉ mua 5kg gạo và 1,5 kg thịt để vừa với số tiền mang theo. Trong khi điện là một hàng hóa đặc biệt, nó vô hình, chỉ được đo đếm bằng công tơ, nên nhiều người mơ hồ, cho rằng không thể kiểm soát được chỉ số điện tiêu thụ của mình. Niềm tin vào cảm giác "tháng rồi tôi sử dụng vẫn thế, sao tiền điện tăng nhiều hơn tháng trước đó nhiều lần" làm tăng thêm mối hoài nghi về sự minh bạch của ngành điện lực.
Như cô gái hàng xóm của tôi đích thân kiểm tra và yêu cầu chủ nhà trọ thay đồng hồ mới thì khúc mắc được giải quyết nhanh chóng. Nhưng trên bình diện xã hội, hàng triệu hộ gia đình có cùng yêu cầu như thế thì ngành điện sẽ giải quyết ra sao?
Tôi nghĩ rằng cần có một cuộc nghiên cứu xã hội học cách thức, thói quen sử dụng điện của các hộ gia đình do một cơ quan hay tổ chức độc lập thực hiện. Một kết quả nghiên cứu khoa học khách quan sẽ dễ làm đôi bên chấp nhận hơn.
>>Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
Hòa Bình
