Kể từ khi nhà lãnh đạo Kim Jong-un tái xuất sau 40 ngày vắng bóng trên truyền thông, một số dấu hiệu về sự thay đổi thứ hạng quyền lực ở Triều Tiên đã xuất hiện.
Theo Kyodo, khi liệt kê các quan chức cấp cao tháp tùng ông Kim Jong-un đến xem trận đấu bóng đá hôm 28/10, hãng truyền thông nhà nước Triều Tiên KCNA đặt tên ông Choe Ryong-hae lên trước ông Hwang Pyong-so, người được những nhà quan sát nước ngoài vài tháng gần đây coi là nhân vật số hai trong hệ thống phân cấp quyền lực của Bình Nhưỡng. Điều này làm dấy lên nhiều đồn đoán về việc vị thế của hai vị quan chức cấp cao này bị đảo lộn.
Cánh tay phải bị "thất sủng"
Choe Ryong-hae, sinh năm 1950, hiện là bí thư đảng Lao động Triều Tiên, đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Thể dục Thể thao Nhà nước. Ông được coi là "cánh tay phải" của ông Kim và được tin là người đứng sau vụ thanh trừng Jang Song-thaek, ông chú rể quyền lực của nhà lãnh đạo trẻ vào tháng 12/2013. Ông này sau đó thay thế vị trí của Jang, trở thành phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng hồi tháng 4 năm nay. Ông Choe trước đó cũng giữ chức Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị của quân đội Triều Tiên từ tháng 4/2012.
Triều Tiên hồi tháng 5 bổ nhiệm ông Hwang Pyong-so thay thế vị trí Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị quân đội Triều Tiên của ông Choe, chịu trách nhiệm làm tuyên huấn và thực thi kỷ luật trong hàng ngũ lực lượng vũ trang. Vị trí này được coi là chỉ đứng thứ hai sau ông Kim trong quân đội. Ông Choe hồi tháng 9 phải thôi giữ chức phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Triều Tiên, vị trí này cũng được chuyển giao cho ông Hwang.
Theo Reuters, một nguồn tin thân cận với các lãnh đạo ở Bình Nhưỡng và Bắc Kinh cho biết ông Choe đã bị "thất sủng" vì không làm tròn bổn phận trong vai trò là người đứng đầu về chính trị của quân đội Triều Tiên. Tuy nhiên ông vẫn là Phó chủ tịch quân ủy trung ương của đảng Lao động.
Truyền thông nhà nước Triều Tiên hồi tháng 4 đưa tin ông Kim đã chỉ ra "những sai sót nghiêm trọng" trong một đơn vị pháo binh. Ông phê bình đơn vị này không thực hiện tốt "công tác chính trị của đảng". Người phải chịu trách nhiệm về sai sót này là ông Choe.
Daily NK, tờ báo của Hàn Quốc hồi tháng 7 còn đưa tin ông Kim Jong-un tiếp tục mất niềm tin vào ông Choe khi phát hiện ông này "cất giấu hàng triệu USD trong một tài khoản ngân hàng bí mật ở Trung Quốc".
Kể từ khi thay thế chức vị của ông Choe, các bản tin từ truyền thông Triều Tiên cho thấy ông Hwang được xếp hạng cao hơn ông Choe. Tướng Hwang hồi đầu tháng bất ngờ dẫn đầu một phái đoàn đến thăm Hàn Quốc nhân dịp lễ bế mạc Á vận hội tại thành phố Incheon.
Lật lại vị thế
Sau khi ông Kim Jong-un tái xuất, địa vị của hai ông có thể đã có sự thay đổi. Một bằng chứng cho nghi ngờ này là số lần xuất hiện của hai ông cùng lãnh đạo Kim Jong-un.Theo DongA Ilbo, sau khi thôi giữ chức Tổng cục Chính trị của quân đội Triều Tiên, ông Choe không tháp tùng nhà lãnh đạo Triều Tiên trong các hoạt động liên quan đến quân sự.
Điều này đã thay đổi trong hai tuần gần đây. "Ông Choe tháp tùng ông Kim đi thị sát 6 lần và thậm chí còn đến dự một buổi tập trận. Điều này chứng minh ông Kim đặt niềm tin vững chắc vào ông Choe", Jeong Seong-jang, một nhà nghiên cứu cấp cao của Viện Sejong của Hàn Quốc cho biết. Kể từ khi ông Kim tái xuất, ông Hwang chỉ hộ tống nhà lãnh đạo trẻ 5 lần.
Việc các quan chức Triều Tiên xuất hiện cùng ông Kim Jong-un được coi là dấu hiệu để nhận biết sự thay đổi trong thượng tầng chính trị nước này. Trước đó, khi ông Choe Ryong-hae sắp phải từ chức Tổng cục Chính trị, AFP cũng đưa tin việc Hwang Pyong-so thay Choe Ryong-hae tháp tùng ông Kim trong chuyến thăm một khu nhà mới của công nhân làm dấy lên suy đoán về việc thay thế lãnh đạo trong bộ máy chính quyền Bình Nhưỡng.
Tờ Rodong Sinmun của Triều Tiên hôm 24/10 cũng giới thiệu tên ông Choe lên trước những người khác trong đoàn quan chức đi cùng lãnh đạo Kim Jong-un trong buổi thị sát tập trận.
"Lãnh tụ kính yêu của chúng ta được tháp tùng bởi ông Choe Ryong-hae và Oh Il-jong, các lãnh đạo đứng đầu đảng Lao động, và được tiếp đón bởi ông Hwang Pyong-so, người đứng đầu Tổng cục Chính trị của quân đội", tờ Rodong Sinmun viết.
Phát ngôn viên Bộ Thống nhất Hàn Quốc Lim Byung-chul chưa đưa ra xác nhận về những đồn đoán này. "Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi để có được một bức tranh rõ ràng hơn về cấp bậc thực sự của ông Choe".
Phương Vũ