Theo Chi cục Kiểm lâm Quảng Ninh, từ cuối tháng 11/2014 đến nay đã có 12 con gấu chết tại ba trang trại gấu trên địa bàn thành phố Hạ Long và thị xã Quảng Yên. Các trại gấu thuộc sở hữu của ông Nguyễn Trọng Bờ (phường Đại Yên, TP Hạ Long), ông Phùng Văn Hải (phường Hà Khẩu, TP Hạ Long) và ông Nguyễn Thanh Nhượng (phường Minh Thành, thị xã Quảng Yên).
Một con gấu bị mất chi được nuôi tại trang trại tư nhân ở Hạ Long. Ảnh: Tổ chức động vật châu Á.
Khi đến thăm khám lâm sàng tại ba trại gấu trên, các chuyên gia thú y của Tổ chức động vật châu Á cùng đoàn công tác chuyên trách của tỉnh Quảng Ninh phát hiện rất nhiều con gấu mất chi, đói khát, trên mình đầy những vết thương hở, trán trụi lông, đầu lắc liên tục và cọ vào thành lồng một cách buồn chán.
49 con gấu được thăm khám đều suy dinh dưỡng ở cấp độ nặng. 100% sừng hóa ở lòng bàn chân, bàn tay do bị nhốt trong chuồng có sàn là thanh sắt. Đa số có vết thương (chiếm 77%), nhưng không được chữa trị, khiến một số vết thương đã biến chứng viêm chảy mủ, nhiễm trùng nặng. Nguy cơ tử vong với nhóm gấu này rất cao, gây ra những hệ quả tiêu cực trong công tác bảo tồn gấu.
Tiến sĩ Tuấn Bendixsen, Trưởng đại diện Tổ chức động vật châu Á tại Việt Nam cho biết, chủ trại nuôi nhốt gấu trong điều kiện rất tệ, không đạt tiêu chuẩn. "Các chủ nuôi gấu đang thể hiện rằng họ không có khả năng hoặc không còn muốn nuôi dưỡng những con gấu này nữa", ông Tuấn nói và kêu gọi sự hỗ trợ của cộng đồng trong, ngoài nước cùng Chính phủ Việt Nam nhanh chóng đưa ra quyết định đóng cửa trại gấu tại Quảng Ninh.
"Nguy cơ gấu chết ngày càng nghiêm trọng nếu các cơ quan chức năng không sớm vào cuộc. Chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài cách lên tiếng thỉnh cầu Thủ tướng Việt Nam hãy cứu lấy những chú gấu tội nghiệp khỏi cái chết lơ lửng đang tới gần. Vẫn chưa quá muộn vì chúng ta vẫn còn những cá thể gấu cần được cứu thoát khỏi trại gấu Hạ Long", tiến sĩ Jill Robinson MBE, Tổng giám đốc Điều hành của Tổ chức động vật châu Á đề nghị.
Tổ chức trên cũng đã gửi công văn tới Cục Kiểm lâm, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kiến nghị sớm có biện pháp xử lý, thu hồi số gấu nói trên, đưa về Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam để chăm sóc, chữa trị.
Gấu bị mất nhiều răng cho thấy chúng không được chăm sóc tốt. Ảnh: Tổ chức động vật châu Á.
Hoạt động kinh doanh du lịch trích hút mật gấu tại Hạ Long bắt đầu từ năm 2007 với 6 trại gấu lớn dọc theo tuyến đường chính đến vịnh Hạ Long. Các trang trại này thường xuyên tiếp đón và bán mật gấu cho du khách. Quảng Ninh đã áp dụng nhiều biện pháp nhằm chấm dứt hoạt động du lịch trích hút mật gấu.
Do bị thu hẹp môi trường sống và bị đưa vào các trại gấu, số lượng gấu ngoài tự nhiên ước tính chỉ còn vài trăm con. Trong khi đó, theo Giám đốc Cơ quan CITES Đỗ Quang Tùng, hiện Việt Nam còn 1.800 con gấu được nuôi tại hộ dân. Tất cả đều được gắn chíp, lập hồ sơ theo dõi bởi Chi cục kiểm lâm địa phương.
Theo các chuyên gia bảo tồn, việc nhiều cơ sở nuôi động vật hoang dã không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn đã đe dọa đến tính mạng của người dân, như vụ việc vừa xảy ra ở TP HCM - một bé 3 tuổi ở Hóc Môn đã bị gấu nuôi của gia đình cắn đứt lìa tay.
Hương Thu