Bến Phú Định nằm bên ngã ba sông Cần Giuộc - Chợ Đệm - kênh Đôi và kênh Đôi - Lò Gốm - Tàu Hủ. Nơi này từng là địa danh nổi tiếng của TP HCM, gắn với hình ảnh tấp nập thuyền ghe từ miền Tây theo các tuyến kênh chở hoa, rau củ, trái cây… đến thành phố. Sau này, tiểu thương dần chuyển qua vận chuyển bằng ôtô, cùng sự thay đổi địa điểm kinh doanh khiến giao thương tại đây thưa dần, chỉ tập trung dịp Tết.
Quanh khu vực trên, TP HCM đang triển khai nhiều công trình lớn nhằm mục tiêu chống ngập và cải thiện môi trường trước tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng ở các tuyến kênh.
Trong đó, khoảng 10 km bờ kè kết hợp xây dựng vỉa hè dọc kênh Tàu Hủ, Lò Gốm sắp thi công hoàn thành, tạo diện mạo mới cho khu vực.
Vỉa hè dọc kênh Tàu Hủ được xây dựng rộng 2-5 m, đang chờ lắp đặt hệ thống chiếu sáng, cây xanh... Cảnh quanh ven bờ được chỉnh trang, tạo không gian thoáng đãng, trở thành nơi cho người dân vui chơi, giải trí.
"Bờ kè được xây dựng rộng rãi nên buổi chiều tôi đưa các con đến tập đạp xe, vui chơi", anh Hải Âu, nhà bên đường Phú Định nói nhưng cũng cho biết khu này vẫn còn ô nhiễm, mong thành phố sớm cải tạo thêm.
Nhóm người trung niên ngồi thảnh thơi chơi cờ ven bờ kè.
Đại diện Ban điều hành dự án hạ tầng 1, thuộc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM (chủ đầu tư), cho biết việc thi công bờ kè và cảnh quan dọc bên dự kiến hoàn thiện vào cuối tháng 10. Phần nạo vét cũng làm xong vào cuối năm nay.
Việc cải tạo kênh giúp tàu thuyền đi lại thuận tiện hơn. Nhiều ghe chở trái cây tới khu vực này vận chuyển, buôn bán, tái hiện hình ảnh "trên bến, dưới thuyền".
Anh Trần Văn Quang (áo xanh) cùng bạn ghe chở trái cây từ Vĩnh Long lên TP HCM buôn bán. "Vài năm qua, khu bến Phú Định chưa cải tạo khiến xuồng ghe lên xuống khó khăn, nay thuận tiện hơn nhiều khi thuyền có thể cập sát bờ", anh nói.
Ông Nguyễn Văn Út, 69 tuổi, sống ở bến Phú Định ra bờ kè hóng mát. Ông cho biết những năm trước khu vực này ngập nặng, nay nhờ bờ kè đã giảm nhiều.
Đoạn bờ kè bên đường Bến Bình Đông, gần cầu Kênh Ngang số 3 cũng thuộc gói thầu F2 đã cơ bản hoàn thiện. Sau khi hoàn tất, lòng kênh được nạo vét giúp giảm ô nhiễm, thuận tiện cho tàu thuyền đi lại.
Trên tuyến, cách khoảng 100 m được thiết kế cầu thang lên bờ kè và đi xuống kênh.
Đoạn kênh Tàu Hủ gần cầu Kênh Ngang số 2, nhiều máy móc và nhân công đang được nhà thầu huy động để thi công kè, vỉa hè, trước khi nạo vét.
Khu vực gần cầu Kênh Ngang số 1 bên đường Bến Bình Đông - đoạn cuối cùng trong phạm vi gói thầu chuẩn bị được thi công.
Ngoài gói thầu F2, dự án cải thiện môi trường nước TP HCM gồm nhiều gói thầu lớn khác, xây dựng hệ thống thoát nước mưa, giảm ngập cho lưu vực kênh Tàu Hủ - Bến Nghé và kênh Đôi - kênh Tẻ, diện tích hơn 2.100 ha; chỉnh trang đô thị, cải thiện môi trường nước, khắc phục ô nhiễm ở những tuyến kênh… Hiện, toàn dự án này đã hoàn thành khoảng 95% khối lượng.
Tại khu vực trên đang được xây dựng cống Phú Định - một trong 6 cống lớn thuộc dự án giải quyết ngập do triều có xét yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn một), tổng mức đầu tư gần 10.000 tỷ đồng.
Dự án này triển khai từ năm 2016, đến nay đã đạt hơn 90% nhưng chưa rõ ngày hoàn thành vì gặp vướng mắc liên quan phương án thanh toán cho nhà đầu tư.
Ngoài các công trình trên, ngành giao thông TP HCM đang đề xuất sớm khép kín Vành đai 2. Trong đó, đoạn 4 của dự án dài 5,3 km, từ quốc lộ 1 đến đường Nguyễn Văn Linh, bao gồm hạng mục cầu Phú Định bắc qua kênh Tàu Hủ ở gần bến Phú Định. Công trình khi đầu tư hoàn thành sẽ tăng kết nối giao thông cho khu vực và chỉnh trang đô thị nơi này.
Vị trí bến Phú Định. Ảnh: Khánh Hoàng
Thanh Tùng - Gia Minh