Các ngoại trưởng G7 và Liên minh châu Âu (EU) hôm 3/8 ra tuyên bố chung bày tỏ "lo ngại trước các hành động đe dọa gần đây của Trung Quốc, đặc biệt là các cuộc tập trận bắn đạn thật và cưỡng bách kinh tế, có nguy cơ leo thang không cần thiết".
Tuyên bố chung của G7, gồm các nước Mỹ, Pháp, Đức, Italy, Nhật Bản, Anh và Canada, được đưa ra sau khi Trung Quốc công bố kế hoạch tập trận bắn đạn thật tại các khu vực bao quanh đảo Đài Loan ngày 4-7/8 để phản ứng với chuyến thăm hòn đảo của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi. Bắc Kinh yêu cầu các hãng hàng không nước ngoài tránh những "vùng nguy hiểm" này. Trung Quốc cũng cấm nhập khẩu hơn 2.000 sản phẩm của Đài Loan vào thị trường.
"Không có lý do biện minh nào để sử dụng chuyến thăm làm cái cớ cho hoạt động quân sự gây hấn ở eo biển Đài Loan. Nghị sĩ các nước chúng tôi tiến hành các chuyến thăm quốc tế là điều bình thường và thường xuyên", tuyên bố nêu thêm.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi (trái) và lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn gặp nhau tại Đài Bắc ngày 3/8. Ảnh: Reuters.
Tuyên bố chung đồng thời kêu gọi Trung Quốc không "đơn phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực trong khu vực và giải quyết những khác biệt xuyên eo biển bằng biện pháp hòa bình".
"Các thành viên G7 không có thay đổi nào trong chính sách về Một Trung Quốc, hay lập trường cơ bản đối với vấn đề Đài Loan", các nhà ngoại giao nhấn mạnh.
Phát biểu tại một sự kiện vận động tranh cử ở miền bắc nước Anh ngày 3/8, Ngoại trưởng Anh Liz Truss bày tỏ "không ủng hộ ngôn ngữ quá khích của Trung Quốc về vấn đề này". "Điều hoàn toàn hợp lý đang diễn ra và tôi kêu gọi Trung Quốc giảm leo thang", bà Truss nói.
Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan chỉ trích các cuộc tập trận bắn đạn thật của Trung Quốc là "vô trách nhiệm". Ông kêu gọi Bắc Kinh giảm leo thang căng thẳng ở eo biển Đài Loan. "Điều chúng tôi hy vọng là Trung Quốc hành động có trách nhiệm và tránh loại leo thang có thể dẫn đến sai lầm hoặc tính toán sai lầm trên không hoặc trên biển", Sullivan nói thêm.
Trung Quốc hiện chưa phản ứng trước tuyên bố chung của G7 và EU.
Bất chấp cảnh báo liên tục từ Bắc Kinh, bà Pelosi vẫn tới thăm Đài Loan hôm 2/8 và gặp lãnh đạo hòn đảo Thái Anh Văn cùng nhiều quan chức cấp cao khác. Trong chuyến thăm, Chủ tịch Hạ viện Mỹ còn thảo luận với những nhà cung cấp chip hàng đầu Đài Loan.
Chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi khiến căng thẳng Mỹ - Trung leo thang, khi Bắc Kinh coi đây là hành động khiêu khích đáng ngại.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm 3/8 gọi chuyến thăm là "trò hề", cáo buộc "Mỹ đang vi phạm chủ quyền của Trung Quốc dưới chiêu bài được gọi là dân chủ".
Tại cuộc họp báo hôm 3/8, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng việc quân đội Trung Quốc tiến hành các cuộc tập trận ở vùng biển gần Đài Loan là "biện pháp cần thiết và chính đáng để kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia".
"Trong căng thẳng hiện nay xoay quanh chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi, Mỹ là kẻ khiêu khích, Trung Quốc là nạn nhân. Hành động khiêu khích chung của Mỹ và Đài Loan xảy ra trước, biện pháp phòng thủ chính đáng của Trung Quốc đến sau", bà nói thêm.
Khu vực quân đội Trung Quốc dự kiến diễn tập bắn đạn thật quanh đảo Đài Loan (vùng gạch chéo màu đỏ). Ảnh: Xinhua.
Huyền Lê (Theo SCMP)