Covid-19 khiến tăng trưởng các ngân hàng chậm lại trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế. Theo đó, Fitch hạ xếp hạng tín nhiệm của VietinBank, Vietcombank và ANZ Việt Nam từ "Tích cực" xuống "Ổn định". Hai ngân hàng ACB và MB bị hạ từ mức "Ổn định" xuống "Tiêu cực".
Triển vọng chất lượng tài sản của tất cả ngân hàng cũng bị hạ từ "Ổn định" xuống "Tiêu cực". Điều này cũng xem xét đến việc tăng trưởng tín dụng nhanh của các ngân hàng trong những năm gần đây, đặc biệt là dựa vào cho vay tiêu dùng và vay tín chấp. Nhiều nhà băng dự phòng rủi ro tín dụng thấp khiến cho bộ đệm tài chính mỏng, một số vẫn tiếp tục phải nắm giữ trái phiếu VAMC.
Ngân hàng Nhà nước đã giảm lãi suất điều hành và yêu cầu các ngân hàng giãn nợ cho người đi vay bị ảnh hưởng, trong khi nới lỏng các yêu cầu về phân loại và trích lập dự phòng. Vì thế, ngân hàng trở thành ngành trung gian quan trọng gánh chịu trách nhiệm cứu trợ tài chính.
Giao dịch ngân hàng mùa dịch. Ảnh: VPBank.
Fitch nhận định lợi nhuận của các ngân hàng sẽ chịu áp lực đáng kể do nhu cầu tín dụng, thu nhập từ phí giảm. Lãi suất cho vay giảm mạnh trong khi lãi suất tiền gửi không giảm nhiều cũng khiến lợi nhuận của các ngân hàng bị ảnh hưởng.
Fitch cảnh báo bộ đệm vốn mỏng ở một số ngân hàng khi vẫn gặp khó khăn để đáp ứng Basel II. Triển vọng về cơ cấu vốn của hầu hết ngân hàng được Fitch xếp hạng là ổn định. VietinBank là trường hợp duy nhất bị đánh giá triển vọng vốn hóa tiêu cực do chất lượng tài sản yếu hơn mặt bằng chung.
Ngoài ra, Fitch nhận định thanh khoản của hệ thống ngân hàng không bị ảnh hưởng trong giai đoạn này do tăng trưởng tín dụng thấp và có sự hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà nước.
Việc hạ tín nhiệm của một số ngân hàng diễn ra trong bối cảnh tăng trưởng GDP của Việt Nam trong quý I năm nay chỉ 3,8%, thấp hơn nhiều so với mức 7% cùng kỳ năm ngoái. Fitch dự báo tăng trưởng GDP cả năm là 3,3% - mức thấp nhất kể từ 1987. Cú sốc kinh tế này sẽ làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp và đẩy phần lớn người lao động tự do và chủ doanh nghiệp siêu nhỏ vào tình trạng khốn đốn tài chính.
Mới đây, Fitch cũng đã hạ xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam từ bb- xuống b+, tuy nhiên vẫn giữ đánh giá triển vọng ở mức ổn định vì cho rằng kinh tế sẽ phục hồi đáng kể vào 2021 với mức tăng trưởng 7,3%.
Quỳnh Trang